wieścić - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

książk. przepowiadać przyszłe wydarzenia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Tradycja

wierzenia i przesądy

	W Polsce jest około 300 tys. sekt. Zdaniem Nowaka najgroźniejsze są te, które wieszczą koniec świata. Potrafią bowiem nakłonić swoich członków do oddania całego majątku, samobójstw i zamachów terrorystycznych. źródło: NKJP: Katarzyna Borowska: Sekty na uniwersytetach, Agencja Prasowa Polskapresse, 2004-10-28
	Wielki historyk, przybywając do Dodony w połowie V wieku przed Chr., zastał tu [...] trzy wieszczące kapłanki: Promeneję, Timarete i Nikandre. źródło: NKJP: Zygmunt Kubiak: Mitologia Greków i Rzymian, 2008
	Powszechnie wieszczono wówczas Papieżowi, że w Denver poniesie klęskę, że będą puste trybuny i potężne kontrmanifestacje. źródło: NKJP: Maciej Zięba: Niezwykły pontyfikat, 1997
	Kamienie na Pustyni Om uniosą się w górę, a grad kamienny upadnie na pałac i pokryje go warstwą sięgającą nieba - wieścił śpiewnie z modlitewnym zapamiętaniem. źródło: KWSJP: Marta Tomaszewska: Podróż do krainy om Opowieść hipotetyczna, 1974

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wieściłem +(e)m wieścił	wieściłam +(e)m wieściła	wieściłom +(e)m wieściło	wieściliśmy +(e)śmy wieścili	wieściłyśmy +(e)śmy wieściły
2 os.	wieściłeś +(e)ś wieścił	wieściłaś +(e)ś wieściła	wieściłoś +(e)ś wieściło	wieściliście +(e)ście wieścili	wieściłyście +(e)ście wieściły
3 os.	wieścił	wieściła	wieściło	wieścili	wieściły

bezosobnik: wieszczono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wieścił będę wieścić	będę wieściła będę wieścić	będę wieściło będę wieścić	będziemy wieścili będziemy wieścić	będziemy wieściły będziemy wieścić
2 os.	będziesz wieścił będziesz wieścić	będziesz wieściła będziesz wieścić	będziesz wieściło będziesz wieścić	będziecie wieścili będziecie wieścić	będziecie wieściły będziecie wieścić
3 os.	będzie wieścił będzie wieścić	będzie wieściła będzie wieścić	będzie wieściło będzie wieścić	będą wieścili będą wieścić	będą wieściły będą wieścić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wieśćmy
2 os.	wieść	wieśćcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wieściłbym bym wieścił	wieściłabym bym wieściła	wieściłobym bym wieściło	wieścilibyśmy byśmy wieścili	wieściłybyśmy byśmy wieściły
2 os.	wieściłbyś byś wieścił	wieściłabyś byś wieściła	wieściłobyś byś wieściło	wieścilibyście byście wieścili	wieściłybyście byście wieściły
3 os.	wieściłby by wieścił	wieściłaby by wieściła	wieściłoby by wieściło	wieściliby by wieścili	wieściłyby by wieściły

bezosobnik: wieszczono by

bezokolicznik: wieścić

imiesłów przysłówkowy współczesny: wieszcząc

gerundium: wieszczenie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: wieszczący

imiesłów przymiotnikowy bierny: wieszczony

psł. *věstiti, *věščǫ (< *věsťǫ) 'przekazywać wieść, wiadomość, ogłaszać, oznajmiać'

Zob. wieść I