-
1.
pojazd szynowy, o własnym napędzie, który służy do pchania lub ciągnięcia pociągu -
CZŁOWIEK I TECHNIKA
Transport
transport lądowy -
hiperonimy: pojazd
-
- elektryczna, parowa, spalinowa; czeska, polska...; wykolejona zabytkowa lokomotywa; lokomotywa manewrowa, napędowa, towarowa, wąskotorowa
- lokomotywa kolejki wąskotorowej, pociągu
- lokomotywa bez hamulców, bez maszynisty
- lokomotywa na węgiel
- lokomotywa na bocznicy, na dworcu, na torach; na kołach
- maszynista; prędkość, zjazd; awaria, naprawa, obsługa, produkcja; bok, kabina, koła, kotły, model, podwozie, zderzak; gwizd, świst lokomotywy; fabryka lokomotyw
- węgiel do lokomotywy; dym, para, sprężyny z lokomotywy; części, paliwo do lokomotyw
- jazda na lokomotywie; jazda, kabina, maszynista, pantograf, tłoki; pożar w lokomotywie
- lokomotywa kursuje, nadjeżdża, pędzi
- prowadzenie, sapanie lokomotywy
- zaczepiać, zatrzymać lokomotywę; prowadzić lokomotywy
- kierować, wjechać, wjeżdżanie lokomotywą
- biec, podejść do lokomotywy, wychodzić, wynieść z lokomotywy
- czekać, patrzeć na lokomotywę; wjechać w lokomotywę; wpaść pod lokomotywę
- jechać/jeździć na lokomotywie; być w lokomotywie
- sapać jak lokomotywa
-
Lokomotywa spalinowa, która kursuje po tej trasie, żre do dwustu litrów oleju na setkę.
źródło: NKJP: (WZ): Stacja kolejowa, Dziennik Polski, 2000-04-07
[...] patrzył w dal, tam gdzie ginęła czarna wstęga dymu z lokomotywy.
źródło: NKJP: Włodzimierz Pawluczuk: Judasz, 2004
[...] pomysł rozkręcania torów i wjeżdżania lokomotywami na miejsca ich pozbawione, był tak egzotyczny, że mógł się zrodzić tylko w głowach fachowców od prowokacji politycznej, dla których praca jest tylko płaszczykiem
źródło: NKJP: Janusz Rolicki: Edward Gierek: życie i narodziny legendy, 2002
Denerwuje ich, że naczelnik i panie z nim pracujące nie potrafią przejść kilkuset metrów dzielących stację od biurowca, tylko każą zaczepiać lokomotywę do wagonu.
źródło: NKJP: Wojciech Tochman: Gazeta Wyborcza, 1992-03-02
Chciała przejechać przez tory, ale wjechała w lokomotywę pociągu pospiesznego.
źródło: NKJP: (IK): Cudem uniknęła śmierci, Echo Dnia, 2005-10-10
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza liczba mnoga M. lokomotywa
lokomotywy
D. lokomotywy
lokomotyw
C. lokomotywie
lokomotywom
B. lokomotywę
lokomotywy
N. lokomotywą
lokomotywami
Ms. lokomotywie
lokomotywach
W. lokomotywo
lokomotywy
-
może fr. locomotive
z ang. locomotive (engine)
łac. locō 'z miejsca' + p.-łac. mōtīvus 'skłaniający do ruchu'