rozprawiać

  • książk.  opowiadać i dyskutować długo i z przejęciem
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Działalność intelektualna człowieka

    nazwy działań intelektualnych człowieka

    • rozprawiać godzinami
    • rozprawiać w nieskończoność
    • rozprawiać gorączkowo, głośno
  • Ojciec ogromnie lubił rozprawiać o sztuce. Raz powiedział: - Minąłem się z powołaniem. Powinienem był zostać artystą.

    źródło: NKJP: Stanisław Dygat: Podróż, 1958

    Minister sprawiedliwości chętnie rozprawia o tym, jak karać przestępców, ale na to jak ich nie „produkować”, nie ma żadnego pomysłu.

    źródło: NKJP: Internet, www.borowski.pl

    Fanatycy mogą godzinami rozprawiać o selekcjonerach, koncepcjach, założeniach i schematach, tymczasem sprawy są prostsze.

    źródło: NKJP: Zdzisław Ambroziak, Od ściany do ściany, Gazeta Wyborcza data wydania 1993-11-20

    Gospodynie kończą sobotni obrządek w obejściach, a chłopy rozprawiają przed sklepem.

    źródło: NKJP: Ewa Kajetan, W kościele, w mokrym podkoszulku, Gazeta Wyborcza, 1997-09-16

  • część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. rozprawiam
    rozprawiamy
    2 os. rozprawiasz
    rozprawiacie
    3 os. rozprawia
    rozprawiają

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. rozprawiałem
    +(e)m rozprawiał
    rozprawiałam
    +(e)m rozprawiała
    rozprawiałom
    +(e)m rozprawiało
    rozprawialiśmy
    +(e)śmy rozprawiali
    rozprawiałyśmy
    +(e)śmy rozprawiały
    2 os. rozprawiałeś
    +(e)ś rozprawiał
    rozprawiałaś
    +(e)ś rozprawiała
    rozprawiałoś
    +(e)ś rozprawiało
    rozprawialiście
    +(e)ście rozprawiali
    rozprawiałyście
    +(e)ście rozprawiały
    3 os. rozprawiał
    rozprawiała
    rozprawiało
    rozprawiali
    rozprawiały

    bezosobnik: rozprawiano

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę rozprawiał
    będę rozprawiać
    będę rozprawiała
    będę rozprawiać
    będę rozprawiało
    będę rozprawiać
    będziemy rozprawiali
    będziemy rozprawiać
    będziemy rozprawiały
    będziemy rozprawiać
    2 os. będziesz rozprawiał
    będziesz rozprawiać
    będziesz rozprawiała
    będziesz rozprawiać
    będziesz rozprawiało
    będziesz rozprawiać
    będziecie rozprawiali
    będziecie rozprawiać
    będziecie rozprawiały
    będziecie rozprawiać
    3 os. będzie rozprawiał
    będzie rozprawiać
    będzie rozprawiała
    będzie rozprawiać
    będzie rozprawiało
    będzie rozprawiać
    będą rozprawiali
    będą rozprawiać
    będą rozprawiały
    będą rozprawiać

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. rozprawiajmy
    2 os. rozprawiaj
    rozprawiajcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. rozprawiałbym
    bym rozprawiał
    rozprawiałabym
    bym rozprawiała
    rozprawiałobym
    bym rozprawiało
    rozprawialibyśmy
    byśmy rozprawiali
    rozprawiałybyśmy
    byśmy rozprawiały
    2 os. rozprawiałbyś
    byś rozprawiał
    rozprawiałabyś
    byś rozprawiała
    rozprawiałobyś
    byś rozprawiało
    rozprawialibyście
    byście rozprawiali
    rozprawiałybyście
    byście rozprawiały
    3 os. rozprawiałby
    by rozprawiał
    rozprawiałaby
    by rozprawiała
    rozprawiałoby
    by rozprawiało
    rozprawialiby
    by rozprawiali
    rozprawiałyby
    by rozprawiały

    bezosobnik: rozprawiano by

    bezokolicznik: rozprawiać

    imiesłów przysłówkowy współczesny: rozprawiając

    gerundium: rozprawianie

    imiesłów przymiotnikowy czynny: rozprawiający

  • Rzosobowy + rozprawiać +
    (o KIM/CZYM)
  • ogsł. *orz-prav(j)ati

    Zob.  prawić 

CHRONOLOGIZACJA:
SStp
SKN: rozsprawiam*
SJPXVII
STR
SL
SWil
SJPWar
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP
Data ostatniej modyfikacji: 20.08.2013