Jak korzystać ze słownika?

zezwolić

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

1. pozwolić

  • Definicja

    1.

    książk.  zgodzić się na coś, zwykle oficjalnie z urzędu
  • Kwalifikacja tematyczna

    CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Funkcjonowanie państwa

    urzędy i ich funkcjonowanie

  • Relacje znaczeniowe
    synonimy:  pozwolić
  • Połączenia
    • sąd zezwolił; lekarze, rodzice zezwolili; władze zezwoliły
    • zezwolić na budowę, na druk, na polowanie, na publikację wizerunku, na użycie
  • Cytaty

    Sławek podnosił dumnie głowę i to był znak dla licznie obecnych ochroniarzy, by zezwolili dziennikarzom robić zdjęcia.

    źródło: NKJP: Tomasz Klarecki, Izabela Smolarek: Wilk... i śmierć bankiera, 2006

    - Mogę się rozejrzeć? - spytałem. - Jeśli koniecznie musisz, to patrz - zezwolił łaskawie komisarz.

    źródło: NKJP: Michał Bielecki: Siostra Komandosa, 1997

    - Lekarze zezwolili mi już na treningi. W Niemczech leczyłem się i zarazem ćwiczyłem na bieżni oraz na specjalnej trampolinie.

    źródło: NKJP: (M): Piłkarze Wisły Kraków polecieli na Lazurowe Wybrzeże, Express Ilustrowany, 2003-02-10

    Tylko papież np. może zezwolić duchownemu na powrót do życia świeckiego i na zawarcie związku małżeńskiego.

    źródło: NKJP: Zdzisław Morawski: Watykan bez tajemnic, 1997

    Wczoraj zezwolono opuścić Polskę 36-letniej obywatelce Ukrainy, która w niedzielę wyskoczyła z pociągu jadącego z Czerniowiec wraz z czterema torbami, zawierającymi 120 litrów spirytusu.

    źródło: NKJP: Skok ze spirytusem, Dziennik Polski, 2001-02-20
  • Odmiana

    część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. zezwolę
    		 zezwolimy
    2 os. zezwolisz
    		 zezwolicie
    3 os. zezwoli
    		 zezwolą

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. zezwoliłem
    +(e)m zezwolił
    		 zezwoliłam
    +(e)m zezwoliła
    		 zezwoliłom
    +(e)m zezwoliło
    		 zezwoliliśmy
    +(e)śmy zezwolili
    		 zezwoliłyśmy
    +(e)śmy zezwoliły
    2 os. zezwoliłeś
    +(e)ś zezwolił
    		 zezwoliłaś
    +(e)ś zezwoliła
    		 zezwoliłoś
    +(e)ś zezwoliło
    		 zezwoliliście
    +(e)ście zezwolili
    		 zezwoliłyście
    +(e)ście zezwoliły
    3 os. zezwolił
    		 zezwoliła
    		 zezwoliło
    		 zezwolili
    		 zezwoliły

    bezosobnik: zezwolono

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. zezwólmy
    2 os. zezwól
    		 zezwólcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. zezwoliłbym
    bym zezwolił
    		 zezwoliłabym
    bym zezwoliła
    		 zezwoliłobym
    bym zezwoliło
    		 zezwolilibyśmy
    byśmy zezwolili
    		 zezwoliłybyśmy
    byśmy zezwoliły
    2 os. zezwoliłbyś
    byś zezwolił
    		 zezwoliłabyś
    byś zezwoliła
    		 zezwoliłobyś
    byś zezwoliło
    		 zezwolilibyście
    byście zezwolili
    		 zezwoliłybyście
    byście zezwoliły
    3 os. zezwoliłby
    by zezwolił
    		 zezwoliłaby
    by zezwoliła
    		 zezwoliłoby
    by zezwoliło
    		 zezwoliliby
    by zezwolili
    		 zezwoliłyby
    by zezwoliły

    bezosobnik: zezwolono by

    bezokolicznik: zezwolić

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: zezwoliwszy

    gerundium: zezwolenie

    odpowiednik aspektowy: zezwalać

  • Składnia
    Rzosobowy + zezwolić +
    KOMU + na CO
    Rzosobowy + zezwolić +
    KOMU + żeby ZDANIE
    Rzosobowy + zezwolić +
    BEZOKOLICZNIK + KOMU
    bez ograniczeń + zezwolić +
    MOWA WPROST
  • Pochodzenie

    st.pol. zwolić 'wyratować, ocalić; wyrazić zgodę, przystać na coś'

    z psł. *sъ-voliti 'wyrazić swą wolę, pozwolić, zezwolić'

    We współczesnym języku pol. zachowane tylko formy prefigowane od st.pol. zwolić (do-, po-, przy-, zez-, wy-zwolić), to zaś od psł. czasownika prefigowanego *sъvoliti < *voliti 'wyrażać swoją wolę, wybierać'.