-
1.a
niemający możliwości lub siły, żeby wpłynąć na jakąś sytuację albo osobę -
[bessilny] lub pot. [beśsilny]
-
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Ocena i wartościowanie
wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia -
- bezsilny człowiek, starzec, świadek; bezsilna istota, kobieta, opozycja, władza; bezsilne prawo
- bezsilny w obliczu czegoś
- bezsilny wobec alkoholu, wobec choroby, wobec czyjejś decyzji, wobec dyktatu, wobec kryzysu, wobec potęgi czegoś, wobec przemocy, wobec zła; wobec ludzi, wobec złodziei
- bezbronny i bezsilny, bezradny i bezsilny, samotny i bezsilny
- ktoś czuje się, jest, staje się, wydaje się bezsilny; coś okazuje się bezsilne
- całkiem, całkowicie, zupełnie bezsilny
-
W rzeczywistości bałam się zobaczyć jej cierpienie. Z pełnej wigoru i życia staruszki stała się nagle bezradnym i bezsilnym człowiekiem.
źródło: NKJP: Anna Czajkowska, Irena Złotkowska: Czas rozstania, 2005
Dzięki takiej wizji świata człowiek nie musiał już czuć się bezsilny wobec przyrody. Bo mógł próbować wpłynąć na przebieg tej gry kosmicznej za pośrednictwem zabiegów magicznych i obrzędów religijnych.
źródło: NKJP: Wiktor Osiatyński: Zrozumieć świat: rozmowy z uczonymi 25 lat później, 2009
Już wkrótce historia miała pokazać, do jakich szaleństw i zbrodni doprowadzi on [nacjonalizm] właśnie w Niemczech i jak bardzo bezsilna okaże się tu cała tradycja i kultura Zachodu.
źródło: NKJP: Jerzy Surdykowski: Duch Rzeczypospolitej, 1989
Pacyfizm bywa potęgą, gdy godzi w demokratyczne rządy, w spotkaniu z agresywnym militaryzmem jest całkowicie bezsilny.
źródło: NKJP: Dlaczego nie dojechaliśmy do Sarajewa, Gazeta Wyborcza, 1993-08-14
Amerykańskie samoloty krążyły nad nimi jak sępy nad swoją ofiarą, czekając, aż wycieńczona i bezsilna stanie się łatwym łupem.
źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2000
-
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. bezsilny
bezsilny
bezsilny
bezsilne
bezsilna
D. bezsilnego
bezsilnego
bezsilnego
bezsilnego
bezsilnej
C. bezsilnemu
bezsilnemu
bezsilnemu
bezsilnemu
bezsilnej
B. bezsilnego
bezsilnego
bezsilny
bezsilne
bezsilną
N. bezsilnym
bezsilnym
bezsilnym
bezsilnym
bezsilną
Ms. bezsilnym
bezsilnym
bezsilnym
bezsilnym
bezsilnej
W. bezsilny
bezsilny
bezsilny
bezsilne
bezsilna
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. bezsilni
bezsilni
bezsilne
bezsilne
D. bezsilnych
bezsilnych
bezsilnych
bezsilnych
C. bezsilnym
bezsilnym
bezsilnym
bezsilnym
B. bezsilnych
bezsilnych
bezsilnych
bezsilne
N. bezsilnymi
bezsilnymi
bezsilnymi
bezsilnymi
Ms. bezsilnych
bezsilnych
bezsilnych
bezsilnych
W. bezsilni
bezsilni
bezsilne
bezsilne
-
+ bezsilny + wobec CZEGOszyk: neutralny -
Od: bez siły (zob. bez II, siła)