słuchać - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

starać się dobrze słyszeć coś

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego

zmysły

CZŁOWIEK I PRZYRODA

Świat zwierząt

budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

słuchać czyjegoś głosu, kazania, komunikatów, koncertu, mszy, muzyki, nagrań, odgłosów, opowiadań, opowieści, piosenek, plotek, płyty, radia, rozmów, czyichś słów, spowiedzi, szumu, świadka, wyjaśnień, wykładów, czyichś wywodów
słuchać o czyichś problemach, o jakichś zdarzeniach
słuchać w milczeniu, w skupieniu
słuchać z niedowierzaniem, z przerażeniem, z przyjemnością, z zainteresowaniem, z zapartym tchem
słuchać chciwie, chętnie, cierpliwie, czujnie, grzecznie, niechętnie, nieuważnie, obojętnie, pilnie, uprzejmie, uważnie
lubić, (nie) chcieć, (nie) móc, umieć słuchać
patrzeć i słuchać; słuchać i notować

	Sam też muzykował i lubił słuchać muzyki. źródło: NKJP: Krzysztof Bilica: Wokół Chopina i Polski: siedem szkiców, 2005
	Blondynka jakby nie słuchała koleżanki. źródło: NKJP: Mariusz Cieślik: Śmieszni kochankowie, 2004
	Jan kocha gołębie, lubi słuchać, jak gruchają. źródło: NKJP: Ojciec swoich dzieci, Dziennik Polski, 1998-09-18
	Sam nigdy ani słowa nie powie, a tylko słucha, co inni mówią. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania i donosy 1980-1989, 1995
	Ile czasu można słuchać o tym samym? źródło: NKJP: Tomasz Raczek: Pies na telewizję, 1999

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	słuchałem +(e)m słuchał	słuchałam +(e)m słuchała	słuchałom +(e)m słuchało	słuchaliśmy +(e)śmy słuchali	słuchałyśmy +(e)śmy słuchały
2 os.	słuchałeś +(e)ś słuchał	słuchałaś +(e)ś słuchała	słuchałoś +(e)ś słuchało	słuchaliście +(e)ście słuchali	słuchałyście +(e)ście słuchały
3 os.	słuchał	słuchała	słuchało	słuchali	słuchały

bezosobnik: słuchano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę słuchał będę słuchać	będę słuchała będę słuchać	będę słuchało będę słuchać	będziemy słuchali będziemy słuchać	będziemy słuchały będziemy słuchać
2 os.	będziesz słuchał będziesz słuchać	będziesz słuchała będziesz słuchać	będziesz słuchało będziesz słuchać	będziecie słuchali będziecie słuchać	będziecie słuchały będziecie słuchać
3 os.	będzie słuchał będzie słuchać	będzie słuchała będzie słuchać	będzie słuchało będzie słuchać	będą słuchali będą słuchać	będą słuchały będą słuchać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		słuchajmy
2 os.	słuchaj	słuchajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	słuchałbym bym słuchał	słuchałabym bym słuchała	słuchałobym bym słuchało	słuchalibyśmy byśmy słuchali	słuchałybyśmy byśmy słuchały
2 os.	słuchałbyś byś słuchał	słuchałabyś byś słuchała	słuchałobyś byś słuchało	słuchalibyście byście słuchali	słuchałybyście byście słuchały
3 os.	słuchałby by słuchał	słuchałaby by słuchała	słuchałoby by słuchało	słuchaliby by słuchali	słuchałyby by słuchały

bezosobnik: słuchano by

bezokolicznik: słuchać

imiesłów przysłówkowy współczesny: słuchając

gerundium: słuchanie

imiesłów przymiotnikowy czynny: słuchający

imiesłów przymiotnikowy bierny: słuchany

odpowiednik aspektowy: wysłuchać

Rz_żywotny	+	słuchać	+	KOGO/CZEGO
Rz_żywotny	+	słuchać	+	jak ZDANIE \| ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
Rz_żywotny	+	słuchać	+	o CZYM

psł. *sluchati

Zob. słuch