słuchać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

2.

stosować się do czyichś poleceń lub rad

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Relacje międzyludzkie

określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Zasady współżycia społecznego

zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie

CZŁOWIEK I PRZYRODA

Świat zwierząt

zwyczaje i zachowania zwierząt

Połączenia

słuchać księdza, matki, ojca, rodziców; poleceń, rozkazów
słuchać ślepo
nie chcieć słuchać

Cytaty

- Teraz pójdziesz z wujaszkiem na spacer. Mecenas Jerzy Fichtelbaum powiedział bardzo cicho: - Tak, Joasiu. I musisz słuchać wujaszka.

źródło: NKJP: Andrzej Szczypiorski: Początek, 1990

Takie dostali polecenie i słuchali ślepo.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1994

Nauczył się już trochę obchodzić ze zwierzętami, nabrał wprawy i doświadczenia, psy go słuchały.

źródło: NKJP: Halina Rudnicka: Uczniowie Spartakusa, 1951

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	słucham	słuchamy
2 os.	słuchasz	słuchacie
3 os.	słucha	słuchają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	słuchałem +(e)m słuchał	słuchałam +(e)m słuchała	słuchałom +(e)m słuchało	słuchaliśmy +(e)śmy słuchali	słuchałyśmy +(e)śmy słuchały
2 os.	słuchałeś +(e)ś słuchał	słuchałaś +(e)ś słuchała	słuchałoś +(e)ś słuchało	słuchaliście +(e)ście słuchali	słuchałyście +(e)ście słuchały
3 os.	słuchał	słuchała	słuchało	słuchali	słuchały

bezosobnik: słuchano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę słuchał będę słuchać	będę słuchała będę słuchać	będę słuchało będę słuchać	będziemy słuchali będziemy słuchać	będziemy słuchały będziemy słuchać
2 os.	będziesz słuchał będziesz słuchać	będziesz słuchała będziesz słuchać	będziesz słuchało będziesz słuchać	będziecie słuchali będziecie słuchać	będziecie słuchały będziecie słuchać
3 os.	będzie słuchał będzie słuchać	będzie słuchała będzie słuchać	będzie słuchało będzie słuchać	będą słuchali będą słuchać	będą słuchały będą słuchać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		słuchajmy
2 os.	słuchaj	słuchajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	słuchałbym bym słuchał	słuchałabym bym słuchała	słuchałobym bym słuchało	słuchalibyśmy byśmy słuchali	słuchałybyśmy byśmy słuchały
2 os.	słuchałbyś byś słuchał	słuchałabyś byś słuchała	słuchałobyś byś słuchało	słuchalibyście byście słuchali	słuchałybyście byście słuchały
3 os.	słuchałby by słuchał	słuchałaby by słuchała	słuchałoby by słuchało	słuchaliby by słuchali	słuchałyby by słuchały

bezosobnik: słuchano by

bezokolicznik: słuchać

imiesłów przysłówkowy współczesny: słuchając

gerundium: słuchanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	słuchanie	słuchania
D.	słuchania	słuchań
C.	słuchaniu	słuchaniom
B.	słuchanie	słuchania
N.	słuchaniem	słuchaniami
Ms.	słuchaniu	słuchaniach
W.	słuchanie	słuchania

imiesłów przymiotnikowy czynny: słuchający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	słuchający	słuchający	słuchający	słuchające	słuchająca
D.	słuchającego	słuchającego	słuchającego	słuchającego	słuchającej
C.	słuchającemu	słuchającemu	słuchającemu	słuchającemu	słuchającej
B.	słuchającego	słuchającego	słuchający	słuchające	słuchającą
N.	słuchającym	słuchającym	słuchającym	słuchającym	słuchającą
Ms.	słuchającym	słuchającym	słuchającym	słuchającym	słuchającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	słuchający	słuchający	słuchające	słuchające
D.	słuchających	słuchających	słuchających	słuchających
C.	słuchającym	słuchającym	słuchającym	słuchającym
B.	słuchających	słuchających	słuchających	słuchające
N.	słuchającymi	słuchającymi	słuchającymi	słuchającymi
Ms.	słuchających	słuchających	słuchających	słuchających

imiesłów przymiotnikowy bierny: słuchany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	słuchany	słuchany	słuchany	słuchane	słuchana
D.	słuchanego	słuchanego	słuchanego	słuchanego	słuchanej
C.	słuchanemu	słuchanemu	słuchanemu	słuchanemu	słuchanej
B.	słuchanego	słuchanego	słuchany	słuchane	słuchaną
N.	słuchanym	słuchanym	słuchanym	słuchanym	słuchaną
Ms.	słuchanym	słuchanym	słuchanym	słuchanym	słuchanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	słuchani	słuchani	słuchane	słuchane
D.	słuchanych	słuchanych	słuchanych	słuchanych
C.	słuchanym	słuchanym	słuchanym	słuchanym
B.	słuchanych	słuchanych	słuchanych	słuchane
N.	słuchanymi	słuchanymi	słuchanymi	słuchanymi
Ms.	słuchanych	słuchanych	słuchanych	słuchanych

odpowiednik aspektowy: posłuchać

Składnia

Rz_żywotny

+

słuchać

+

KOGO/CZEGO

Pochodzenie

psł. *sluchati

Zob. słuch