kruszyć - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

dzielić na małe kawałki

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

stan skupienia, trwałość materii

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Jedzenie i jego przygotowanie

czynności związane z jedzeniem

	synonimy:	drobić rozkruszać
	hiperonimy:	rozdrabniać

	Barmani kruszyli lód do margarity, podawali siedzącym przy barze dziewczynom kolorowe drinki. źródło: NKJP: Marek Miller: Pierwszy milion czyli Cłopcy z Mielczarskiego, 1999
	Hejncze milczał chwilę, krusząc kromkę chleba. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002
	Polek przewraca się gwałtownie, krusząc słomę pod sobą. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1959
	Blade, żółte palce z trudem kruszyły trzeszczące suchary. źródło: NKJP: Bogdan Wojdowski: Chleb rzucony umarłym, 1971
	Jacek sięgnął po drugą bułkę. Ugryzł kawałek, a resztę zaczął kruszyć i rzucać przed siebie. źródło: NKJP: Kinga Dunin: Tabu, 1998

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kruszyłem +(e)m kruszył	kruszyłam +(e)m kruszyła	kruszyłom +(e)m kruszyło	kruszyliśmy +(e)śmy kruszyli	kruszyłyśmy +(e)śmy kruszyły
2 os.	kruszyłeś +(e)ś kruszył	kruszyłaś +(e)ś kruszyła	kruszyłoś +(e)ś kruszyło	kruszyliście +(e)ście kruszyli	kruszyłyście +(e)ście kruszyły
3 os.	kruszył	kruszyła	kruszyło	kruszyli	kruszyły

bezosobnik: kruszono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę kruszył będę kruszyć	będę kruszyła będę kruszyć	będę kruszyło będę kruszyć	będziemy kruszyli będziemy kruszyć	będziemy kruszyły będziemy kruszyć
2 os.	będziesz kruszył będziesz kruszyć	będziesz kruszyła będziesz kruszyć	będziesz kruszyło będziesz kruszyć	będziecie kruszyli będziecie kruszyć	będziecie kruszyły będziecie kruszyć
3 os.	będzie kruszył będzie kruszyć	będzie kruszyła będzie kruszyć	będzie kruszyło będzie kruszyć	będą kruszyli będą kruszyć	będą kruszyły będą kruszyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		kruszmy
2 os.	krusz	kruszcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kruszyłbym bym kruszył	kruszyłabym bym kruszyła	kruszyłobym bym kruszyło	kruszylibyśmy byśmy kruszyli	kruszyłybyśmy byśmy kruszyły
2 os.	kruszyłbyś byś kruszył	kruszyłabyś byś kruszyła	kruszyłobyś byś kruszyło	kruszylibyście byście kruszyli	kruszyłybyście byście kruszyły
3 os.	kruszyłby by kruszył	kruszyłaby by kruszyła	kruszyłoby by kruszyło	kruszyliby by kruszyli	kruszyłyby by kruszyły

bezosobnik: kruszono by

bezokolicznik: kruszyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: krusząc

gerundium: kruszenie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: kruszący

imiesłów przymiotnikowy bierny: kruszony

odpowiednik aspektowy: pokruszyć

+

kruszyć

+

CO + (na CO|w CZYM)

psł. *krušiti 'rozbijać, łamać na drobne kawałki'