-
3.
książk. stopniowo pokonywać zagrożenie lub ograniczenie -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Ocena i wartościowanie
wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia -
synonimy: pokonywać
przezwyciężać
-
- kruszyć opór, system, tyranię
-
[...] będą powoli, dzień po dniu kruszyć potężne struktury systemu.
źródło: NKJP: Maciej Dajnowski: Promieniowanie reliktowe, 2004
Intencja jego zdaje się rzeczywiście [...] moralna, zmierzająca [...] do kruszenia fanatyzmów przez pokazanie, jak się rodzą.
źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Ziemia Ulro, 1977
Nie miałem przekonania, czy wielka poezja nadaje się do estradowej prezentacji. Dopiero rozmowy z Ewą Demarczyk, a nade wszystko jej własny repertuar i jego przyjęcie stopniowo kruszyły te obawy.
źródło: NKJP: Roman Radoszewski: Czesław Niemen: kiedy się dziwić przestanę...: monografia artystyczna, 2004
- Już po wszystkim... - kruszyła szeptem strach pacjenta.
źródło: NKJP: Zbigniew Górniak: Siostra i byk, 2009
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. kruszę
kruszymy
2 os. kruszysz
kruszycie
3 os. kruszy
kruszą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. kruszyłem
+(e)m kruszył
kruszyłam
+(e)m kruszyła
kruszyłom
+(e)m kruszyło
kruszyliśmy
+(e)śmy kruszyli
kruszyłyśmy
+(e)śmy kruszyły
2 os. kruszyłeś
+(e)ś kruszył
kruszyłaś
+(e)ś kruszyła
kruszyłoś
+(e)ś kruszyło
kruszyliście
+(e)ście kruszyli
kruszyłyście
+(e)ście kruszyły
3 os. kruszył
kruszyła
kruszyło
kruszyli
kruszyły
bezosobnik: kruszono
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę kruszył
będę kruszyć
będę kruszyła
będę kruszyć
będę kruszyło
będę kruszyć
będziemy kruszyli
będziemy kruszyć
będziemy kruszyły
będziemy kruszyć
2 os. będziesz kruszył
będziesz kruszyć
będziesz kruszyła
będziesz kruszyć
będziesz kruszyło
będziesz kruszyć
będziecie kruszyli
będziecie kruszyć
będziecie kruszyły
będziecie kruszyć
3 os. będzie kruszył
będzie kruszyć
będzie kruszyła
będzie kruszyć
będzie kruszyło
będzie kruszyć
będą kruszyli
będą kruszyć
będą kruszyły
będą kruszyć
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. kruszmy
2 os. krusz
kruszcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. kruszyłbym
bym kruszył
kruszyłabym
bym kruszyła
kruszyłobym
bym kruszyło
kruszylibyśmy
byśmy kruszyli
kruszyłybyśmy
byśmy kruszyły
2 os. kruszyłbyś
byś kruszył
kruszyłabyś
byś kruszyła
kruszyłobyś
byś kruszyło
kruszylibyście
byście kruszyli
kruszyłybyście
byście kruszyły
3 os. kruszyłby
by kruszył
kruszyłaby
by kruszyła
kruszyłoby
by kruszyło
kruszyliby
by kruszyli
kruszyłyby
by kruszyły
bezosobnik: kruszono by
bezokolicznik: kruszyć
imiesłów przysłówkowy współczesny: krusząc
gerundium: kruszenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. kruszenie
kruszenia
D. kruszenia
kruszeń
C. kruszeniu
kruszeniom
B. kruszenie
kruszenia
N. kruszeniem
kruszeniami
Ms. kruszeniu
kruszeniach
W. kruszenie
kruszenia
imiesłów przymiotnikowy czynny: kruszący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. kruszący
kruszący
kruszący
kruszące
krusząca
D. kruszącego
kruszącego
kruszącego
kruszącego
kruszącej
C. kruszącemu
kruszącemu
kruszącemu
kruszącemu
kruszącej
B. kruszącego
kruszącego
kruszący
kruszące
kruszącą
N. kruszącym
kruszącym
kruszącym
kruszącym
kruszącą
Ms. kruszącym
kruszącym
kruszącym
kruszącym
kruszącej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. kruszący
kruszący
kruszące
kruszące
D. kruszących
kruszących
kruszących
kruszących
C. kruszącym
kruszącym
kruszącym
kruszącym
B. kruszących
kruszących
kruszących
kruszące
N. kruszącymi
kruszącymi
kruszącymi
kruszącymi
Ms. kruszących
kruszących
kruszących
kruszących
imiesłów przymiotnikowy bierny: kruszony
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. kruszony
kruszony
kruszony
kruszone
kruszona
D. kruszonego
kruszonego
kruszonego
kruszonego
kruszonej
C. kruszonemu
kruszonemu
kruszonemu
kruszonemu
kruszonej
B. kruszonego
kruszonego
kruszony
kruszone
kruszoną
N. kruszonym
kruszonym
kruszonym
kruszonym
kruszoną
Ms. kruszonym
kruszonym
kruszonym
kruszonym
kruszonej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. kruszeni
kruszeni
kruszone
kruszone
D. kruszonych
kruszonych
kruszonych
kruszonych
C. kruszonym
kruszonym
kruszonym
kruszonym
B. kruszonych
kruszonych
kruszonych
kruszone
N. kruszonymi
kruszonymi
kruszonymi
kruszonymi
Ms. kruszonych
kruszonych
kruszonych
kruszonych
odpowiednik aspektowy: skruszyć
-
+ kruszyć + CO -
psł. *krušiti 'rozbijać, łamać na drobne kawałki'