zakręcać - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

poruszać czymś tak, aby to wykonywało pełne obroty

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

ruch i spoczynek

zakręcać korbą, śmigłem

Człowiek powoli zakręcał kołowrotek wędki i nieustannie, choć z trudem, przyciągał rybę do lądu, ale nie zwyciężył: przy mocniejszym szarpnięciu oporna bestia zerwała się z haka i prysnęła.

źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Nowa przygoda: Gwinea, 1962

Chce udowodnić, że to możliwe, wstaje i kilka razy zakręca fotelem jak tancerką. Fotel omal nie wywraca sztalugi, lecz Arkadiuszowi udaje się go zatrzymać.

źródło: NKJP: Andrzej Bart: Rewers: nowela filmowa, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zakręcam	zakręcamy
2 os.	zakręcasz	zakręcacie
3 os.	zakręca	zakręcają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zakręcałem +(e)m zakręcał	zakręcałam +(e)m zakręcała	zakręcałom +(e)m zakręcało	zakręcaliśmy +(e)śmy zakręcali	zakręcałyśmy +(e)śmy zakręcały
2 os.	zakręcałeś +(e)ś zakręcał	zakręcałaś +(e)ś zakręcała	zakręcałoś +(e)ś zakręcało	zakręcaliście +(e)ście zakręcali	zakręcałyście +(e)ście zakręcały
3 os.	zakręcał	zakręcała	zakręcało	zakręcali	zakręcały

bezosobnik: zakręcano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę zakręcał będę zakręcać	będę zakręcała będę zakręcać	będę zakręcało będę zakręcać	będziemy zakręcali będziemy zakręcać	będziemy zakręcały będziemy zakręcać
2 os.	będziesz zakręcał będziesz zakręcać	będziesz zakręcała będziesz zakręcać	będziesz zakręcało będziesz zakręcać	będziecie zakręcali będziecie zakręcać	będziecie zakręcały będziecie zakręcać
3 os.	będzie zakręcał będzie zakręcać	będzie zakręcała będzie zakręcać	będzie zakręcało będzie zakręcać	będą zakręcali będą zakręcać	będą zakręcały będą zakręcać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zakręcajmy
2 os.	zakręcaj	zakręcajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zakręcałbym bym zakręcał	zakręcałabym bym zakręcała	zakręcałobym bym zakręcało	zakręcalibyśmy byśmy zakręcali	zakręcałybyśmy byśmy zakręcały
2 os.	zakręcałbyś byś zakręcał	zakręcałabyś byś zakręcała	zakręcałobyś byś zakręcało	zakręcalibyście byście zakręcali	zakręcałybyście byście zakręcały
3 os.	zakręcałby by zakręcał	zakręcałaby by zakręcała	zakręcałoby by zakręcało	zakręcaliby by zakręcali	zakręcałyby by zakręcały

bezosobnik: zakręcano by

bezokolicznik: zakręcać

imiesłów przysłówkowy współczesny: zakręcając

gerundium: zakręcanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zakręcanie	zakręcania
D.	zakręcania	zakręcań
C.	zakręcaniu	zakręcaniom
B.	zakręcanie	zakręcania
N.	zakręcaniem	zakręcaniami
Ms.	zakręcaniu	zakręcaniach
W.	zakręcanie	zakręcania

imiesłów przymiotnikowy czynny: zakręcający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zakręcający	zakręcający	zakręcający	zakręcające	zakręcająca
D.	zakręcającego	zakręcającego	zakręcającego	zakręcającego	zakręcającej
C.	zakręcającemu	zakręcającemu	zakręcającemu	zakręcającemu	zakręcającej
B.	zakręcającego	zakręcającego	zakręcający	zakręcające	zakręcającą
N.	zakręcającym	zakręcającym	zakręcającym	zakręcającym	zakręcającą
Ms.	zakręcającym	zakręcającym	zakręcającym	zakręcającym	zakręcającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zakręcający	zakręcający	zakręcające	zakręcające
D.	zakręcających	zakręcających	zakręcających	zakręcających
C.	zakręcającym	zakręcającym	zakręcającym	zakręcającym
B.	zakręcających	zakręcających	zakręcających	zakręcające
N.	zakręcającymi	zakręcającymi	zakręcającymi	zakręcającymi
Ms.	zakręcających	zakręcających	zakręcających	zakręcających

imiesłów przymiotnikowy bierny: zakręcany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zakręcany	zakręcany	zakręcany	zakręcane	zakręcana
D.	zakręcanego	zakręcanego	zakręcanego	zakręcanego	zakręcanej
C.	zakręcanemu	zakręcanemu	zakręcanemu	zakręcanemu	zakręcanej
B.	zakręcanego	zakręcanego	zakręcany	zakręcane	zakręcaną
N.	zakręcanym	zakręcanym	zakręcanym	zakręcanym	zakręcaną
Ms.	zakręcanym	zakręcanym	zakręcanym	zakręcanym	zakręcanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zakręcani	zakręcani	zakręcane	zakręcane
D.	zakręcanych	zakręcanych	zakręcanych	zakręcanych
C.	zakręcanym	zakręcanym	zakręcanym	zakręcanym
B.	zakręcanych	zakręcanych	zakręcanych	zakręcane
N.	zakręcanymi	zakręcanymi	zakręcanymi	zakręcanymi
Ms.	zakręcanych	zakręcanych	zakręcanych	zakręcanych

odpowiednik aspektowy: zakręcić

Składnia

+

zakręcać

+

CZYM

Pochodzenie

Zob. kręcić