zbaczać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

2.

w wypowiedzi odchodzić od głównego tematu, podejmując poboczny wątek

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Działalność intelektualna człowieka

nazwy działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Język

mówienie

Połączenia

zbaczać z tematu

Cytaty

- Czy Jezus zabronił zabijać zwierzęta? Bo jeśli nie, to przecież nie robimy nic złego... Gladiator, zbaczając z tematu, wybąkał coś na odczepne, ale chłopak wyczuł, że zakłopotany sam nie wiedział, jak się do tego ustosunkować, więc nie wypytywał więcej i cierpliwie zniósł ruganie.

źródło: NKJP: Bartłomiej Misiniec: Gladiatorzy i piraci, 2009

Czy cesarz umie sobie przynajmniej zaparzyć kawę? Ale zbaczam z tematu, a śliczna Pani się niecierpliwi.

źródło: NKJP: Błahostka, Gazeta Wyborcza , 1997-11-28

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zbaczam	zbaczamy
2 os.	zbaczasz	zbaczacie
3 os.	zbacza	zbaczają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zbaczałem +(e)m zbaczał	zbaczałam +(e)m zbaczała	zbaczałom +(e)m zbaczało	zbaczaliśmy +(e)śmy zbaczali	zbaczałyśmy +(e)śmy zbaczały
2 os.	zbaczałeś +(e)ś zbaczał	zbaczałaś +(e)ś zbaczała	zbaczałoś +(e)ś zbaczało	zbaczaliście +(e)ście zbaczali	zbaczałyście +(e)ście zbaczały
3 os.	zbaczał	zbaczała	zbaczało	zbaczali	zbaczały

bezosobnik: zbaczano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę zbaczał będę zbaczać	będę zbaczała będę zbaczać	będę zbaczało będę zbaczać	będziemy zbaczali będziemy zbaczać	będziemy zbaczały będziemy zbaczać
2 os.	będziesz zbaczał będziesz zbaczać	będziesz zbaczała będziesz zbaczać	będziesz zbaczało będziesz zbaczać	będziecie zbaczali będziecie zbaczać	będziecie zbaczały będziecie zbaczać
3 os.	będzie zbaczał będzie zbaczać	będzie zbaczała będzie zbaczać	będzie zbaczało będzie zbaczać	będą zbaczali będą zbaczać	będą zbaczały będą zbaczać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zbaczajmy
2 os.	zbaczaj	zbaczajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zbaczałbym bym zbaczał	zbaczałabym bym zbaczała	zbaczałobym bym zbaczało	zbaczalibyśmy byśmy zbaczali	zbaczałybyśmy byśmy zbaczały
2 os.	zbaczałbyś byś zbaczał	zbaczałabyś byś zbaczała	zbaczałobyś byś zbaczało	zbaczalibyście byście zbaczali	zbaczałybyście byście zbaczały
3 os.	zbaczałby by zbaczał	zbaczałaby by zbaczała	zbaczałoby by zbaczało	zbaczaliby by zbaczali	zbaczałyby by zbaczały

bezosobnik: zbaczano by

bezokolicznik: zbaczać

imiesłów przysłówkowy współczesny: zbaczając

gerundium: zbaczanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zbaczanie	zbaczania
D.	zbaczania	zbaczań
C.	zbaczaniu	zbaczaniom
B.	zbaczanie	zbaczania
N.	zbaczaniem	zbaczaniami
Ms.	zbaczaniu	zbaczaniach
W.	zbaczanie	zbaczania

imiesłów przymiotnikowy czynny: zbaczający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zbaczający	zbaczający	zbaczający	zbaczające	zbaczająca
D.	zbaczającego	zbaczającego	zbaczającego	zbaczającego	zbaczającej
C.	zbaczającemu	zbaczającemu	zbaczającemu	zbaczającemu	zbaczającej
B.	zbaczającego	zbaczającego	zbaczający	zbaczające	zbaczającą
N.	zbaczającym	zbaczającym	zbaczającym	zbaczającym	zbaczającą
Ms.	zbaczającym	zbaczającym	zbaczającym	zbaczającym	zbaczającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zbaczający	zbaczający	zbaczające	zbaczające
D.	zbaczających	zbaczających	zbaczających	zbaczających
C.	zbaczającym	zbaczającym	zbaczającym	zbaczającym
B.	zbaczających	zbaczających	zbaczających	zbaczające
N.	zbaczającymi	zbaczającymi	zbaczającymi	zbaczającymi
Ms.	zbaczających	zbaczających	zbaczających	zbaczających

odpowiednik aspektowy: zboczyć

Składnia

Rz_osobowy

+

zbaczać

+

z CZEGO

Pochodzenie

Zob. bok