-
8.
ograniczać czyjąś wolność przez nakładanie zobowiązań lub odbieranie praw
-
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Funkcjonowanie państwa
władza państwowa
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Zasady współżycia społecznego
zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie -
synonimy: ciemiężyć
prześladować
uciskać
-
- okupant, władza, system gniecie kogoś
- gnieść lud (pracujący), naród (podbity)
- gnieść podatkami
- gnieść i miażdżyć
-
Założył rodzinę i urodził mu się syn [...]. A kiedy komuna zaczęła gnieść kapitalistyczne przeżytki, zaczął robotę na państwowym jako kierowca w bazie transportu.
źródło: NKJP: Marek Nowakowski: Powidoki, 2010
Związek klasowy wołał na nich: - Sługusy! Dzięki nim kapitaliści nas gniotą. Nie ma miejsca dla takich w naszych szeregach.
źródło: NKJP: Igor Newerly: Pamiątka z Celulozy, 1952
Kiedy gniotła cenzura, ludziska się zachwycali moim sprytem.
źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. gniotę
gnieciemy
2 os. gnieciesz
gnieciecie
3 os. gniecie
gniotą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. gniotłem
+(e)m gniótł
gniotłam
+(e)m gniotła
gniotłom
+(e)m gniotło
gnietliśmy
+(e)śmy gnietli
gniotłyśmy
+(e)śmy gniotły
2 os. gniotłeś
+(e)ś gniótł
gniotłaś
+(e)ś gniotła
gniotłoś
+(e)ś gniotło
gnietliście
+(e)ście gnietli
gniotłyście
+(e)ście gniotły
3 os. gniótł
gniotła
gniotło
gnietli
gniotły
bezosobnik: gnieciono
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę gniótł
będę gnieść
będę gniotła
będę gnieść
będę gniotło
będę gnieść
będziemy gnietli
będziemy gnieść
będziemy gniotły
będziemy gnieść
2 os. będziesz gniótł
będziesz gnieść
będziesz gniotła
będziesz gnieść
będziesz gniotło
będziesz gnieść
będziecie gnietli
będziecie gnieść
będziecie gniotły
będziecie gnieść
3 os. będzie gniótł
będzie gnieść
będzie gniotła
będzie gnieść
będzie gniotło
będzie gnieść
będą gnietli
będą gnieść
będą gniotły
będą gnieść
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. gniećmy
2 os. gnieć
gniećcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. gniótłbym
bym gniótł
gniotłabym
bym gniotła
gniotłobym
bym gniotło
gnietlibyśmy
byśmy gnietli
gniotłybyśmy
byśmy gniotły
2 os. gniótłbyś
byś gniótł
gniotłabyś
byś gniotła
gniotłobyś
byś gniotło
gnietlibyście
byście gnietli
gniotłybyście
byście gniotły
3 os. gniótłby
by gniótł
gniotłaby
by gniotła
gniotłoby
by gniotło
gnietliby
by gnietli
gniotłyby
by gniotły
bezosobnik: gnieciono by
bezokolicznik: gnieść
imiesłów przysłówkowy współczesny: gniotąc
gerundium: gniecenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. gniecenie
gniecenia
D. gniecenia
gnieceń
C. gnieceniu
gnieceniom
B. gniecenie
gniecenia
N. gnieceniem
gnieceniami
Ms. gnieceniu
gnieceniach
W. gniecenie
gniecenia
imiesłów przymiotnikowy czynny: gniotący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. gniotący
gniotący
gniotący
gniotące
gniotąca
D. gniotącego
gniotącego
gniotącego
gniotącego
gniotącej
C. gniotącemu
gniotącemu
gniotącemu
gniotącemu
gniotącej
B. gniotącego
gniotącego
gniotący
gniotące
gniotącą
N. gniotącym
gniotącym
gniotącym
gniotącym
gniotącą
Ms. gniotącym
gniotącym
gniotącym
gniotącym
gniotącej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. gniotący
gniotący
gniotące
gniotące
D. gniotących
gniotących
gniotących
gniotących
C. gniotącym
gniotącym
gniotącym
gniotącym
B. gniotących
gniotących
gniotących
gniotące
N. gniotącymi
gniotącymi
gniotącymi
gniotącymi
Ms. gniotących
gniotących
gniotących
gniotących
imiesłów przymiotnikowy bierny: gnieciony
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. gnieciony
gnieciony
gnieciony
gniecione
gnieciona
D. gniecionego
gniecionego
gniecionego
gniecionego
gniecionej
C. gniecionemu
gniecionemu
gniecionemu
gniecionemu
gniecionej
B. gniecionego
gniecionego
gnieciony
gniecione
gniecioną
N. gniecionym
gniecionym
gniecionym
gniecionym
gniecioną
Ms. gniecionym
gniecionym
gniecionym
gniecionym
gniecionej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. gnieceni
gnieceni
gniecione
gniecione
D. gniecionych
gniecionych
gniecionych
gniecionych
C. gniecionym
gniecionym
gniecionym
gniecionym
B. gniecionych
gniecionych
gniecionych
gniecione
N. gniecionymi
gniecionymi
gniecionymi
gniecionymi
Ms. gniecionych
gniecionych
gniecionych
gniecionych
-
Rzosobowy + gnieść + KOGO/CO + (CZYM) -
psł. *gnesti