zalecić - Wielki słownik języka polskiego PAN

uznać coś za wskazane i korzystne w danej sytuacji

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

Choroby i ich leczenie

leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Funkcjonowanie państwa

urzędy i ich funkcjonowanie

doktor, lekarz, specjalista zalecił
zalecić choremu, pacjentowi
zalecić dawkę leku, kąpiele, leczenie, leżenie w łóżku, rehabilitację, spacery, ścisłą dietę, terapię, wstrzemięźliwość płciową; kontrolę, zmianę programu

	Moje opowiadanie dałem do przeczytania staremu Konstantemu. Był mile zaskoczony. Zalecił kilka poprawek i wyraził opinię, że można to publikować. źródło: NKJP: Antoni Libera: Madame, 1998
	Przy okazji lekarz obejrzał moje kolano i przepisał maść. - Niech pan zrobi prześwietlenie - zalecił. źródło: KWSJP: Michał Bielecki: Dziewczyna z Banku Prowincjonalnego S. A., 1997
	Przekazując go [więźnia] z Będzina do Warszawy, zalecono zachowywać szczególne środki ostrożności. źródło: NKJP: Stanisław Milewski: Ciemne sprawy międzywojnia, 2002
	Dyrektor pośredniaka dodaje, że inspektorzy zalecili mu, by w przyszłości uzgadniał ze związkami zawodowymi kwestie wynagrodzenia. źródło: NKJP: Agnieszka Kopacz: Był mobbing czy drobne potknięcia, Sztafeta, 2008-09-11

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zalecę	zalecimy
2 os.	zalecisz	zalecicie
3 os.	zaleci	zalecą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zaleciłem +(e)m zalecił	zaleciłam +(e)m zaleciła	zaleciłom +(e)m zaleciło	zaleciliśmy +(e)śmy zalecili	zaleciłyśmy +(e)śmy zaleciły
2 os.	zaleciłeś +(e)ś zalecił	zaleciłaś +(e)ś zaleciła	zaleciłoś +(e)ś zaleciło	zaleciliście +(e)ście zalecili	zaleciłyście +(e)ście zaleciły
3 os.	zalecił	zaleciła	zaleciło	zalecili	zaleciły

bezosobnik: zalecono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zalećmy
2 os.	zaleć	zalećcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zaleciłbym bym zalecił	zaleciłabym bym zaleciła	zaleciłobym bym zaleciło	zalecilibyśmy byśmy zalecili	zaleciłybyśmy byśmy zaleciły
2 os.	zaleciłbyś byś zalecił	zaleciłabyś byś zaleciła	zaleciłobyś byś zaleciło	zalecilibyście byście zalecili	zaleciłybyście byście zaleciły
3 os.	zaleciłby by zalecił	zaleciłaby by zaleciła	zaleciłoby by zaleciło	zaleciliby by zalecili	zaleciłyby by zaleciły

bezosobnik: zalecono by

bezokolicznik: zalecić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zaleciwszy

gerundium: zalecenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zalecenie	zalecenia
D.	zalecenia	zaleceń
C.	zaleceniu	zaleceniom
B.	zalecenie	zalecenia
N.	zaleceniem	zaleceniami
Ms.	zaleceniu	zaleceniach
W.	zalecenie	zalecenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zalecony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zalecony	zalecony	zalecony	zalecone	zalecona
D.	zaleconego	zaleconego	zaleconego	zaleconego	zaleconej
C.	zaleconemu	zaleconemu	zaleconemu	zaleconemu	zaleconej
B.	zaleconego	zaleconego	zalecony	zalecone	zaleconą
N.	zaleconym	zaleconym	zaleconym	zaleconym	zaleconą
Ms.	zaleconym	zaleconym	zaleconym	zaleconym	zaleconej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zaleceni	zaleceni	zalecone	zalecone
D.	zaleconych	zaleconych	zaleconych	zaleconych
C.	zaleconym	zaleconym	zaleconym	zaleconym
B.	zaleconych	zaleconych	zaleconych	zalecone
N.	zaleconymi	zaleconymi	zaleconymi	zaleconymi
Ms.	zaleconych	zaleconych	zaleconych	zaleconych

odpowiednik aspektowy: zalecać

Składnia

Rz_osobowy	+	zalecić	+	(KOMU) + CO
Rz_osobowy	+	zalecić	+	(KOMU) + żeby ZDANIE
Rz_osobowy	+	zalecić	+	(KOMU) + BEZOKOLICZNIK

Pochodzenie

Genetycznie wyraz związany z psł. *lětěti, *lěťǫ 'powierzać opiece, przekazywać, dawać', opartym na odprzymiotnikowym rzeczowniku abstrakcyjnym *letь (ż) 'swoboda, wolność' (od hipotetycznego *lětъ 'łagodny, spokojny, powolny, przychylny') Bor