-
2.
zachowanie typowe dla danej osoby lub grupy w określonej sytuacji -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Ocena i wartościowanie
wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia -
synonimy: zwyczaj
-
- mieć jakiś obyczaj
- robić coś swoim obyczajem
- robić coś wedle swego obyczaju
-
Akurat w tym momencie do stolika podszedł kelner i - nie proszony - postawił przed panem Hatterem filiżankę, czajniczek herbaty oraz dzbanuszek z mlekiem. Widocznie dobrze znał obyczaje starego egiptologa.
źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999
Mój ojciec był przykładnym urzędnikiem [...], teraz należał już do drobnomieszczaństwa. Przystosowywał się do obyczajów i wymagań tej grupy społecznej pilnie choć niełatwo.
źródło: NKJP: Stanisław Mrożek: Jak zostałem filmowcem, 1975
W domu, w którym panuje nieporządek, lęgną się zgoła niepożądane obyczaje, których dziecko nie powinno się uczyć.
źródło: NKJP: Maria Nurowska: Rosyjski kochanek, 1996
Powstały wtedy różne obyczaje, które zniosła dopiero Rewolucja. Kobieta nie miała prawa do przydziału wody. Wodę dostawali tylko żonaci mężczyźni.
źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Imperium, 2005
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza liczba mnoga M. obyczaj
obyczaje
D. obyczaju
obyczai
obyczajów
C. obyczajowi
obyczajom
B. obyczaj
obyczaje
N. obyczajem
obyczajami
Ms. obyczaju
obyczajach
W. obyczaju
obyczaje
-
psł. *obyčajь < *obvykějь 'to, do czego się przywykło, zwyczaj, obyczaj'
Forma prasłowiańska jest rzeczownikiem odczasownikowym od przedrostkowego *obvyknǫti 'przywyknąć, nawyknąć' (por. st.pol. obyknąć 'przyzwyczaić się, przywyknąć, mieć zwyczaj') z przyrostkiem *-ějь (Bor)