zbliżyć - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

spowodować, że zmniejszy się odległość między dwoma obiektami

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości przestrzeni

odległość

zbliżyć oczy, twarz

	- Kazałem jej podać sztylet zatruty i uprzedzić ją o skuteczności tej broni - odpowiedział Publiusz zbliżywszy usta do ucha Mucji. źródło: KWSJP: Teodor Jeske-Choiński: Gasnące słońce,1958
	Kiedy zbliżyłem twarz do ściany, dostrzegłem niewyraźny zarys drzwi. źródło: KWSJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997
	Komputer podaje pokarm automatycznie w momencie, gdy krowa zbliży łeb do karmnika na odległość mniejszą niż 30 centymetrów. źródło: NKJP: Zbigniew Bąk: Z wizytą u najlepszych, Echo Dnia, 2004-06-11
	Kot wskoczył i ułożył się w spojeniu brzucha i ud. Ostrożnie zbliżyła rękę i dotknęła puchu na karku. Był garstką kruchych kości w skórze cienkiej jak pergamin. źródło: NKJP: Anna Bolecka: Concerto d'amore, 2004

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zbliżę	zbliżymy
2 os.	zbliżysz	zbliżycie
3 os.	zbliży	zbliżą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zbliżyłem +(e)m zbliżył	zbliżyłam +(e)m zbliżyła	zbliżyłom +(e)m zbliżyło	zbliżyliśmy +(e)śmy zbliżyli	zbliżyłyśmy +(e)śmy zbliżyły
2 os.	zbliżyłeś +(e)ś zbliżył	zbliżyłaś +(e)ś zbliżyła	zbliżyłoś +(e)ś zbliżyło	zbliżyliście +(e)ście zbliżyli	zbliżyłyście +(e)ście zbliżyły
3 os.	zbliżył	zbliżyła	zbliżyło	zbliżyli	zbliżyły

bezosobnik: zbliżono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zbliżmy
2 os.	zbliż	zbliżcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zbliżyłbym bym zbliżył	zbliżyłabym bym zbliżyła	zbliżyłobym bym zbliżyło	zbliżylibyśmy byśmy zbliżyli	zbliżyłybyśmy byśmy zbliżyły
2 os.	zbliżyłbyś byś zbliżył	zbliżyłabyś byś zbliżyła	zbliżyłobyś byś zbliżyło	zbliżylibyście byście zbliżyli	zbliżyłybyście byście zbliżyły
3 os.	zbliżyłby by zbliżył	zbliżyłaby by zbliżyła	zbliżyłoby by zbliżyło	zbliżyliby by zbliżyli	zbliżyłyby by zbliżyły

bezosobnik: zbliżono by

bezokolicznik: zbliżyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zbliżywszy

gerundium: zbliżenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zbliżenie	zbliżenia
D.	zbliżenia	zbliżeń
C.	zbliżeniu	zbliżeniom
B.	zbliżenie	zbliżenia
N.	zbliżeniem	zbliżeniami
Ms.	zbliżeniu	zbliżeniach
W.	zbliżenie	zbliżenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zbliżony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zbliżony	zbliżony	zbliżony	zbliżone	zbliżona
D.	zbliżonego	zbliżonego	zbliżonego	zbliżonego	zbliżonej
C.	zbliżonemu	zbliżonemu	zbliżonemu	zbliżonemu	zbliżonej
B.	zbliżonego	zbliżonego	zbliżony	zbliżone	zbliżoną
N.	zbliżonym	zbliżonym	zbliżonym	zbliżonym	zbliżoną
Ms.	zbliżonym	zbliżonym	zbliżonym	zbliżonym	zbliżonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zbliżeni	zbliżeni	zbliżone	zbliżone
D.	zbliżonych	zbliżonych	zbliżonych	zbliżonych
C.	zbliżonym	zbliżonym	zbliżonym	zbliżonym
B.	zbliżonych	zbliżonych	zbliżonych	zbliżone
N.	zbliżonymi	zbliżonymi	zbliżonymi	zbliżonymi
Ms.	zbliżonych	zbliżonych	zbliżonych	zbliżonych

odpowiednik aspektowy: zbliżać

Składnia

+

zbliżyć

+

CO + (do CZEGO)

Pochodzenie

Czasownik z przedrostkiem z- od psł. czasownika *bližiti 'czynić bliższym, przybliżać, zbliżać', który oparty jest temacie stopnia wyższego *bliž-; o formie podstawowej przymiotnika zob. bliski .