węszyć - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

1.

szukać przy pomocy zmysłu powonienia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA

Świat zwierząt

zwyczaje i zachowania zwierząt

Połączenia

pies; nos, ryj węszy
węszyć ślad, zapach
węszyć nosem
węszyć na wietrze
węszyć w powietrzu
rozglądać się i węszyć

Cytaty

Psy węszyły dalej i znalazły muła przywiązanego do drzewa.

źródło: NKJP: Zdzisław Józef Kijas: Znalazłem perłę, 2010

Nalewka stanął przy usypanej pod ścianą południowo-zachodniego narożnika górą czerwonobrunatnego piachu, po czym natychmiast zaczął łapami rozkopywać z furią piach, co chwila wtykając w dziurę węszący nos, jakby czuł kreta.

źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Wielkolud z Jaskini Piratów albo Tajemnica czwartej ściany, 2001

W ogrodach dopadły mnie pantery. Zamarłem bez ruchu, gdy wielkie łapska oparły się o mój brzuch, a wrażliwy koci nos węszył badawczo.

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	węszę	węszymy
2 os.	węszysz	węszycie
3 os.	węszy	węszą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	węszyłem +(e)m węszył	węszyłam +(e)m węszyła	węszyłom +(e)m węszyło	węszyliśmy +(e)śmy węszyli	węszyłyśmy +(e)śmy węszyły
2 os.	węszyłeś +(e)ś węszył	węszyłaś +(e)ś węszyła	węszyłoś +(e)ś węszyło	węszyliście +(e)ście węszyli	węszyłyście +(e)ście węszyły
3 os.	węszył	węszyła	węszyło	węszyli	węszyły

bezosobnik: węszono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę węszył będę węszyć	będę węszyła będę węszyć	będę węszyło będę węszyć	będziemy węszyli będziemy węszyć	będziemy węszyły będziemy węszyć
2 os.	będziesz węszył będziesz węszyć	będziesz węszyła będziesz węszyć	będziesz węszyło będziesz węszyć	będziecie węszyli będziecie węszyć	będziecie węszyły będziecie węszyć
3 os.	będzie węszył będzie węszyć	będzie węszyła będzie węszyć	będzie węszyło będzie węszyć	będą węszyli będą węszyć	będą węszyły będą węszyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		węszmy
2 os.	węsz	węszcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	węszyłbym bym węszył	węszyłabym bym węszyła	węszyłobym bym węszyło	węszylibyśmy byśmy węszyli	węszyłybyśmy byśmy węszyły
2 os.	węszyłbyś byś węszył	węszyłabyś byś węszyła	węszyłobyś byś węszyło	węszylibyście byście węszyli	węszyłybyście byście węszyły
3 os.	węszyłby by węszył	węszyłaby by węszyła	węszyłoby by węszyło	węszyliby by węszyli	węszyłyby by węszyły

bezosobnik: węszono by

bezokolicznik: węszyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: węsząc

gerundium: węszenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	węszenie	węszenia
D.	węszenia	węszeń
C.	węszeniu	węszeniom
B.	węszenie	węszenia
N.	węszeniem	węszeniami
Ms.	węszeniu	węszeniach
W.	węszenie	węszenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: węszący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	węszący	węszący	węszący	węszące	węsząca
D.	węszącego	węszącego	węszącego	węszącego	węszącej
C.	węszącemu	węszącemu	węszącemu	węszącemu	węszącej
B.	węszącego	węszącego	węszący	węszące	węszącą
N.	węszącym	węszącym	węszącym	węszącym	węszącą
Ms.	węszącym	węszącym	węszącym	węszącym	węszącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	węszący	węszący	węszące	węszące
D.	węszących	węszących	węszących	węszących
C.	węszącym	węszącym	węszącym	węszącym
B.	węszących	węszących	węszących	węszące
N.	węszącymi	węszącymi	węszącymi	węszącymi
Ms.	węszących	węszących	węszących	węszących

odpowiedniki aspektowe: zwęszyć , wywęszyć

Składnia

Rz_żywotny

+

węszyć

+

(CO) + (za KIM/CZYM)

Pochodzenie

psł. *ǫšiti 'powodować, że coś się wącha, że się odbiera wrażenia węchowe; szukać węchem'

W etymologicznym związku z wąchać (zob.)