chcieć - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

czuć potrzebę, aby coś mieć, robić lub aby coś się stało

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

ludzie chcą
chcieć odpoczynku, pieniędzy, pomocy, rady, rozgłosu, rozrywki, czyjejś śmierci, zemsty; nie chcieć rozlewu krwi, zwady
chcieć czegoś dla dzieci, dla kraju, dla siebie
chcieć czegoś od rządu, od życia
bardzo, koniecznie chcieć
chcieć jeść, krzyknąć, mówić, pomagać, porozmawiać, poznać, pożyczyć, wiedzieć, zabić, zaprosić, żyć

	Julia robi się nagle wesoła. - Ty chyba rzeczywiście chcesz kłótni? źródło: NKJP: Andrzej Zaniewski: Król Tanga, 1997
	Czego pan chce ode mnie?! Dajcie mi spokój! Dajcie mi raz spokój! - mówiła szybko, nerwowo, prawie krzyczała. źródło: NKJP: Zygmunt Zeydler-Zborowski: Czarny mercedes, 2005
	Z czasem nauczył się ukrywać swoje pragnienia, nauczył się nie chcieć niczego dla siebie, nauczył się żyć tak, jak tego oczekują inni. źródło: NKJP: Agnieszka Kozak, Aneta Pietrzak: W poszukiwaniu siebie bajki terapeutyczne dla dorosłych, 2009
	Odwrócił się i chciał wyjść, ale Osuch zatrzymał go. źródło: NKJP: Edmund Niziurski: Księga urwisów, 1997
	Młodzi w gruncie rzeczy szukają zawsze piękna miłości, chcą, ażeby ich miłość była piękna. źródło: NKJP: Maciej Zięba: Niezwykły pontyfikat, 1997
	Parlament chciał dobrze, ale konsekwencji swojej inicjatywy nie przemyślał. źródło: NKJP: Urszula Szyperska: Na swoje, Polityka, 2000-09-23

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

bezosobnik: chciano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę chciał będę chcieć	będę chciała będę chcieć	będę chciało będę chcieć	będziemy chcieli będziemy chcieć	będziemy chciały będziemy chcieć
2 os.	będziesz chciał będziesz chcieć	będziesz chciała będziesz chcieć	będziesz chciało będziesz chcieć	będziecie chcieli będziecie chcieć	będziecie chciały będziecie chcieć
3 os.	będzie chciał będzie chcieć	będzie chciała będzie chcieć	będzie chciało będzie chcieć	będą chcieli będą chcieć	będą chciały będą chcieć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		chciejmy
2 os.	chciej	chciejcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	chciałbym bym chciał	chciałabym bym chciała	chciałobym bym chciało	chcielibyśmy byśmy chcieli	chciałybyśmy byśmy chciały
2 os.	chciałbyś byś chciał	chciałabyś byś chciała	chciałobyś byś chciało	chcielibyście byście chcieli	chciałybyście byście chciały
3 os.	chciałby by chciał	chciałaby by chciała	chciałoby by chciało	chcieliby by chcieli	chciałyby by chciały

bezosobnik: chciano by

bezokolicznik: chcieć

imiesłów przysłówkowy współczesny: chcąc

gerundium: chcenie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: chcący

imiesłów przymiotnikowy bierny: chciany

psł. *chotěti