wprawiać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

2.

powodować, że coś się porusza

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

ruch i spoczynek

Połączenia

wprawiać coś w drgania, w drżenie, w ruch (obrotowy, wahadłowy, wirowy), w wibracje

Cytaty

Trzymała twarz w rozcapierzonych palcach, a jej szlochanie wprawiało plecy w ciąg boleściwych drgań.

źródło: NKJP: Barbara Kosmowska: Hermańce, 2008

Daxofon jest fenomenem - stroikowym instrumentem smyczkowym, pudełkiem, w którym grający zmienia drewniane stroiki, wprawiane w wibrację przez wiolonczelowy smyczek.

źródło: NKJP: Tomasz Rozwadowski: Ten to umie zawracać gitarę, Dziennik Bałtycki, 2007-05-18

Pierwsze riksze pojawiły się w Warszawie wiosną 1940 r. Były to trójkołowe wózki rowerowe wyposażane w dwuosobową kanapę, a niektóre nawet w taksometr. Z tyłu siedział na siodełku riksiarz, który pedałując wprawiał pojazd w ruch.

źródło: NKJP: Riksze, Polityka, 2005-04-26

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wprawiam	wprawiamy
2 os.	wprawiasz	wprawiacie
3 os.	wprawia	wprawiają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wprawiałem +(e)m wprawiał	wprawiałam +(e)m wprawiała	wprawiałom +(e)m wprawiało	wprawialiśmy +(e)śmy wprawiali	wprawiałyśmy +(e)śmy wprawiały
2 os.	wprawiałeś +(e)ś wprawiał	wprawiałaś +(e)ś wprawiała	wprawiałoś +(e)ś wprawiało	wprawialiście +(e)ście wprawiali	wprawiałyście +(e)ście wprawiały
3 os.	wprawiał	wprawiała	wprawiało	wprawiali	wprawiały

bezosobnik: wprawiano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wprawiał będę wprawiać	będę wprawiała będę wprawiać	będę wprawiało będę wprawiać	będziemy wprawiali będziemy wprawiać	będziemy wprawiały będziemy wprawiać
2 os.	będziesz wprawiał będziesz wprawiać	będziesz wprawiała będziesz wprawiać	będziesz wprawiało będziesz wprawiać	będziecie wprawiali będziecie wprawiać	będziecie wprawiały będziecie wprawiać
3 os.	będzie wprawiał będzie wprawiać	będzie wprawiała będzie wprawiać	będzie wprawiało będzie wprawiać	będą wprawiali będą wprawiać	będą wprawiały będą wprawiać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wprawiajmy
2 os.	wprawiaj	wprawiajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wprawiałbym bym wprawiał	wprawiałabym bym wprawiała	wprawiałobym bym wprawiało	wprawialibyśmy byśmy wprawiali	wprawiałybyśmy byśmy wprawiały
2 os.	wprawiałbyś byś wprawiał	wprawiałabyś byś wprawiała	wprawiałobyś byś wprawiało	wprawialibyście byście wprawiali	wprawiałybyście byście wprawiały
3 os.	wprawiałby by wprawiał	wprawiałaby by wprawiała	wprawiałoby by wprawiało	wprawialiby by wprawiali	wprawiałyby by wprawiały

bezosobnik: wprawiano by

bezokolicznik: wprawiać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wprawiając

gerundium: wprawianie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wprawianie	wprawiania
D.	wprawiania	wprawiań
C.	wprawianiu	wprawianiom
B.	wprawianie	wprawiania
N.	wprawianiem	wprawianiami
Ms.	wprawianiu	wprawianiach
W.	wprawianie	wprawiania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wprawiający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wprawiający	wprawiający	wprawiający	wprawiające	wprawiająca
D.	wprawiającego	wprawiającego	wprawiającego	wprawiającego	wprawiającej
C.	wprawiającemu	wprawiającemu	wprawiającemu	wprawiającemu	wprawiającej
B.	wprawiającego	wprawiającego	wprawiający	wprawiające	wprawiającą
N.	wprawiającym	wprawiającym	wprawiającym	wprawiającym	wprawiającą
Ms.	wprawiającym	wprawiającym	wprawiającym	wprawiającym	wprawiającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wprawiający	wprawiający	wprawiające	wprawiające
D.	wprawiających	wprawiających	wprawiających	wprawiających
C.	wprawiającym	wprawiającym	wprawiającym	wprawiającym
B.	wprawiających	wprawiających	wprawiających	wprawiające
N.	wprawiającymi	wprawiającymi	wprawiającymi	wprawiającymi
Ms.	wprawiających	wprawiających	wprawiających	wprawiających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wprawiany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wprawiany	wprawiany	wprawiany	wprawiane	wprawiana
D.	wprawianego	wprawianego	wprawianego	wprawianego	wprawianej
C.	wprawianemu	wprawianemu	wprawianemu	wprawianemu	wprawianej
B.	wprawianego	wprawianego	wprawiany	wprawiane	wprawianą
N.	wprawianym	wprawianym	wprawianym	wprawianym	wprawianą
Ms.	wprawianym	wprawianym	wprawianym	wprawianym	wprawianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wprawiani	wprawiani	wprawiane	wprawiane
D.	wprawianych	wprawianych	wprawianych	wprawianych
C.	wprawianym	wprawianym	wprawianym	wprawianym
B.	wprawianych	wprawianych	wprawianych	wprawiane
N.	wprawianymi	wprawianymi	wprawianymi	wprawianymi
Ms.	wprawianych	wprawianych	wprawianych	wprawianych

odpowiednik aspektowy: wprawić

Składnia

+

wprawiać

+

CO + w CO

Pochodzenie

Zob. prawić