-
2.
sprawiać, że ktoś zaczyna poznawać sens czegoś oraz rozumieć sprawy i procesy w otaczającym świecie -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Działalność intelektualna człowieka
nazwy działań intelektualnych człowieka
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Religia – kościół
wyznania: zasady i prawdy wiary -
- Bóg, Duch Święty; filozofia, wiara oświeca
- oświecać człowieka, rozum
-
Błogosław nam Boże, niechaj Duch Święty oświeca nas i wskazuje nam właściwą drogę w każdej chwili naszego życia.
źródło: NKJP: Intencje modlitewne - grudzień 2008, Głos Ojca Pio, 2008
Wszyscy doskonale wiemy, czym jest emo i nie musisz nas mistrzu oświecać.
źródło: NKJP: Internet
Smutna ta i piękna choroba nadwzroczności oświecała mnie bardzo. Postrzegałem niedostrzeżone, przenikałem wzrokiem to, co nieprzeniknione; i zdarzało mi się teraz widzieć człowieka czy kurę jak strzelił, na wylot.
źródło: NKJP: Marian Pilot: Na odchodnym, 2002
Filozofia oświeca drogę ku lepszemu, wyższemu, realnemu życiu, jak określił to B.J. Gawecki w jednym z wywiadów.
źródło: NKJP: Maria Szyszkowska: W poszukiwaniu sensu życia: po co nam filozofia, 1997
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. oświecam
oświecamy
2 os. oświecasz
oświecacie
3 os. oświeca
oświecają
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. oświecałem
+(e)m oświecał
oświecałam
+(e)m oświecała
oświecałom
+(e)m oświecało
oświecaliśmy
+(e)śmy oświecali
oświecałyśmy
+(e)śmy oświecały
2 os. oświecałeś
+(e)ś oświecał
oświecałaś
+(e)ś oświecała
oświecałoś
+(e)ś oświecało
oświecaliście
+(e)ście oświecali
oświecałyście
+(e)ście oświecały
3 os. oświecał
oświecała
oświecało
oświecali
oświecały
bezosobnik: oświecano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę oświecał
będę oświecać
będę oświecała
będę oświecać
będę oświecało
będę oświecać
będziemy oświecali
będziemy oświecać
będziemy oświecały
będziemy oświecać
2 os. będziesz oświecał
będziesz oświecać
będziesz oświecała
będziesz oświecać
będziesz oświecało
będziesz oświecać
będziecie oświecali
będziecie oświecać
będziecie oświecały
będziecie oświecać
3 os. będzie oświecał
będzie oświecać
będzie oświecała
będzie oświecać
będzie oświecało
będzie oświecać
będą oświecali
będą oświecać
będą oświecały
będą oświecać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. oświecajmy
2 os. oświecaj
oświecajcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. oświecałbym
bym oświecał
oświecałabym
bym oświecała
oświecałobym
bym oświecało
oświecalibyśmy
byśmy oświecali
oświecałybyśmy
byśmy oświecały
2 os. oświecałbyś
byś oświecał
oświecałabyś
byś oświecała
oświecałobyś
byś oświecało
oświecalibyście
byście oświecali
oświecałybyście
byście oświecały
3 os. oświecałby
by oświecał
oświecałaby
by oświecała
oświecałoby
by oświecało
oświecaliby
by oświecali
oświecałyby
by oświecały
bezosobnik: oświecano by
bezokolicznik: oświecać
imiesłów przysłówkowy współczesny: oświecając
gerundium: oświecanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. oświecanie
oświecania
D. oświecania
oświecań
C. oświecaniu
oświecaniom
B. oświecanie
oświecania
N. oświecaniem
oświecaniami
Ms. oświecaniu
oświecaniach
W. oświecanie
oświecania
imiesłów przymiotnikowy czynny: oświecający
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. oświecający
oświecający
oświecający
oświecające
oświecająca
D. oświecającego
oświecającego
oświecającego
oświecającego
oświecającej
C. oświecającemu
oświecającemu
oświecającemu
oświecającemu
oświecającej
B. oświecającego
oświecającego
oświecający
oświecające
oświecającą
N. oświecającym
oświecającym
oświecającym
oświecającym
oświecającą
Ms. oświecającym
oświecającym
oświecającym
oświecającym
oświecającej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. oświecający
oświecający
oświecające
oświecające
D. oświecających
oświecających
oświecających
oświecających
C. oświecającym
oświecającym
oświecającym
oświecającym
B. oświecających
oświecających
oświecających
oświecające
N. oświecającymi
oświecającymi
oświecającymi
oświecającymi
Ms. oświecających
oświecających
oświecających
oświecających
imiesłów przymiotnikowy bierny: oświecany
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. oświecany
oświecany
oświecany
oświecane
oświecana
D. oświecanego
oświecanego
oświecanego
oświecanego
oświecanej
C. oświecanemu
oświecanemu
oświecanemu
oświecanemu
oświecanej
B. oświecanego
oświecanego
oświecany
oświecane
oświecaną
N. oświecanym
oświecanym
oświecanym
oświecanym
oświecaną
Ms. oświecanym
oświecanym
oświecanym
oświecanym
oświecanej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. oświecani
oświecani
oświecane
oświecane
D. oświecanych
oświecanych
oświecanych
oświecanych
C. oświecanym
oświecanym
oświecanym
oświecanym
B. oświecanych
oświecanych
oświecanych
oświecane
N. oświecanymi
oświecanymi
oświecanymi
oświecanymi
Ms. oświecanych
oświecanych
oświecanych
oświecanych
odpowiednik aspektowy: oświecić
-
+ oświecać + KOGO/CO -
Zob. oświecić