zbędny - Wielki słownik języka polskiego PAN

taki, który nie jest koniecznie potrzebny i bez którego można się obejść

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

słownictwo oceniające

zbędny pośrednik; sprzęt; balast; luksus, majątek; formalizm, zapis; pośpiech; patos; zbędna instytucja; ingerencja; biurokracja, infrastruktura; nerwowość, zwłoka; zbędne mienie; ryzyko; zbędne urządzenia; nieruchomości; czynności, ruchy; dyskusje, komentarze, pytania, słowa, wyjaśnienia; konflikty, polemiki, spory; dokumenty, formalności, procedury, przepisy, regulacje; poprawki, powtórzenia; koszty, wydatki; emocje, napięcia, nerwy, skrupuły, wątpliwości; ozdobniki; komplikacje; ceregiele, wstępy
zbędny w jakiejś sytuacji
zbędny i kosztowny, zbędny i nadmierny, zbędny i niedopuszczalny, zbędny i niedorzeczny, zbędny i niepotrzebny, zbędny i szkodliwy, zbędny i uciążliwy
absolutnie, całkowicie, zupełnie zbędny

Już na etapie konstrukcji systemu wypłat należy wprowadzić mechanizmy ograniczające zbędne koszty, które musieliby ponosić emeryci.

źródło: NKJP: Wypłaty świadczeń z II filara systemu emerytalnego cz. 3, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2005-07-26

[...] społeczeństwo tak proponowanej reformy nie chce. Nie chce, by trwoniono jego pieniądze na armię zbędnych urzędników. Chce, by przeznaczono te środki na przeprowadzenie bardziej potrzebnych reform [...].

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 07.05.1998

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zbędny	zbędny	zbędny	zbędne	zbędna
D.	zbędnego	zbędnego	zbędnego	zbędnego	zbędnej
C.	zbędnemu	zbędnemu	zbędnemu	zbędnemu	zbędnej
B.	zbędnego	zbędnego	zbędny	zbędne	zbędną
N.	zbędnym	zbędnym	zbędnym	zbędnym	zbędną
Ms.	zbędnym	zbędnym	zbędnym	zbędnym	zbędnej
W.	zbędny	zbędny	zbędny	zbędne	zbędna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zbędni	zbędni	zbędne	zbędne
D.	zbędnych	zbędnych	zbędnych	zbędnych
C.	zbędnym	zbędnym	zbędnym	zbędnym
B.	zbędnych	zbędnych	zbędnych	zbędne
N.	zbędnymi	zbędnymi	zbędnymi	zbędnymi
Ms.	zbędnych	zbędnych	zbędnych	zbędnych
W.	zbędni	zbędni	zbędne	zbędne

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zbędniejszy	zbędniejszy	zbędniejszy	zbędniejsze	zbędniejsza
D.	zbędniejszego	zbędniejszego	zbędniejszego	zbędniejszego	zbędniejszej
C.	zbędniejszemu	zbędniejszemu	zbędniejszemu	zbędniejszemu	zbędniejszej
B.	zbędniejszego	zbędniejszego	zbędniejszy	zbędniejsze	zbędniejszą
N.	zbędniejszym	zbędniejszym	zbędniejszym	zbędniejszym	zbędniejszą
Ms.	zbędniejszym	zbędniejszym	zbędniejszym	zbędniejszym	zbędniejszej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zbędniejsi	zbędniejsi	zbędniejsze	zbędniejsze
D.	zbędniejszych	zbędniejszych	zbędniejszych	zbędniejszych
C.	zbędniejszym	zbędniejszym	zbędniejszym	zbędniejszym
B.	zbędniejszych	zbędniejszych	zbędniejszych	zbędniejsze
N.	zbędniejszymi	zbędniejszymi	zbędniejszymi	zbędniejszymi
Ms.	zbędniejszych	zbędniejszych	zbędniejszych	zbędniejszych

Inne uwagi

Zwykle stopniuje się opisowo

Pochodzenie

Przymiotnik z przyrostkiem -ny od przedrostkowego czasownika zbyć (zob.), oparty na temacie czasu teraźniejszego zbęd-