umknąć - Wielki słownik języka polskiego PAN

4.

książk. wykroczyć poza określonego rodzaju prawidłowości

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Wyjście, które w tej sytuacji odnajduje dla siebie bohater prozy Musiała, jest - w zgodzie z patronatem Nietzschego, który wystąpił w motcie wstępnym debiutanckiej powieści - radykalne: umknąć określoności, zakwestionować podział, zakłócić dychotomię.

źródło: NKJP: Przemysław Czapliński: Fikcje nieostateczne, Gazeta Wyborcza, 1997-08-12

Jeszcze się gdzieś tam kołacze i „maj”, i „noc”, i „miłość gorąca”, i „tęsknota gryząca”, lecz Polek wie, iż nie dadzą mu się one powiązać w zwrotki, umkną surowym prawidłom rymotwórstwa.

źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1959

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	umknę	umkniemy
2 os.	umkniesz	umkniecie
3 os.	umknie	umkną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	umknąłem +(e)m umknął	umknęłam +(e)m umknęła	umknęłom +(e)m umknęło	umknęliśmy +(e)śmy umknęli	umknęłyśmy +(e)śmy umknęły
2 os.	umknąłeś +(e)ś umknął	umknęłaś +(e)ś umknęła	umknęłoś +(e)ś umknęło	umknęliście +(e)ście umknęli	umknęłyście +(e)ście umknęły
3 os.	umknął	umknęła	umknęło	umknęli	umknęły

bezosobnik: umknięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		umknijmy
2 os.	umknij	umknijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	umknąłbym bym umknął	umknęłabym bym umknęła	umknęłobym bym umknęło	umknęlibyśmy byśmy umknęli	umknęłybyśmy byśmy umknęły
2 os.	umknąłbyś byś umknął	umknęłabyś byś umknęła	umknęłobyś byś umknęło	umknęlibyście byście umknęli	umknęłybyście byście umknęły
3 os.	umknąłby by umknął	umknęłaby by umknęła	umknęłoby by umknęło	umknęliby by umknęli	umknęłyby by umknęły

bezosobnik: umknięto by

bezokolicznik: umknąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: umknąwszy

gerundium: umknięcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	umknięcie	umknięcia
D.	umknięcia	umknięć
C.	umknięciu	umknięciom
B.	umknięcie	umknięcia
N.	umknięciem	umknięciami
Ms.	umknięciu	umknięciach
W.	umknięcie	umknięcia

odpowiednik aspektowy: umykać

Składnia

Rz nieżywotny

+

umknąć

+

CZEMU

Pochodzenie

Zob. mknąć