sprzyjać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

2.

być przyjaźnie nastawionym do kogoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Stany psychiczne człowieka

zachowania emocjonalne

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Zasady współżycia społecznego

stosunki, grupy i organizacje społeczne

Połączenia

sprzyjać człowiekowi, ludziom; Kościołowi; Niemcom, partyzantom

Cytaty

[...] gdyby podczas drugiej wojny światowej wojska Rommla dotarły do Kairu, przywitano by je z kwiatami. Wszyscy Egipcjanie sprzyjali Niemcom. Mieliśmy dość okupacji brytyjskiej.

źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999

Bóg jest miłosierny, sprzyja człowiekowi, błogosławi mu, jest wierny nawet wtedy, kiedy człowiek jest niewierny.

źródło: NKJP: Paweł Kosiński SJ: Obudzić serce, 2000

O świcie 21 lipca 1943 roku Niemcy otoczyli wioskę, a następnie wyprowadzili i rozstrzelali trzydzieści osób, w tym dwie kobiety, żonę i córkę sołtysa. Nie było wsypy ani donosu, była to po prostu zemsta za sprzyjanie partyzantom.

źródło: NKJP: Tadeusz Isakowicz-Zaleski: Moje życie nielegalne, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	sprzyjam	sprzyjamy
2 os.	sprzyjasz	sprzyjacie
3 os.	sprzyja	sprzyjają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	sprzyjałem +(e)m sprzyjał	sprzyjałam +(e)m sprzyjała	sprzyjałom +(e)m sprzyjało	sprzyjaliśmy +(e)śmy sprzyjali	sprzyjałyśmy +(e)śmy sprzyjały
2 os.	sprzyjałeś +(e)ś sprzyjał	sprzyjałaś +(e)ś sprzyjała	sprzyjałoś +(e)ś sprzyjało	sprzyjaliście +(e)ście sprzyjali	sprzyjałyście +(e)ście sprzyjały
3 os.	sprzyjał	sprzyjała	sprzyjało	sprzyjali	sprzyjały

bezosobnik: sprzyjano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę sprzyjał będę sprzyjać	będę sprzyjała będę sprzyjać	będę sprzyjało będę sprzyjać	będziemy sprzyjali będziemy sprzyjać	będziemy sprzyjały będziemy sprzyjać
2 os.	będziesz sprzyjał będziesz sprzyjać	będziesz sprzyjała będziesz sprzyjać	będziesz sprzyjało będziesz sprzyjać	będziecie sprzyjali będziecie sprzyjać	będziecie sprzyjały będziecie sprzyjać
3 os.	będzie sprzyjał będzie sprzyjać	będzie sprzyjała będzie sprzyjać	będzie sprzyjało będzie sprzyjać	będą sprzyjali będą sprzyjać	będą sprzyjały będą sprzyjać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		sprzyjajmy
2 os.	sprzyjaj	sprzyjajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	sprzyjałbym bym sprzyjał	sprzyjałabym bym sprzyjała	sprzyjałobym bym sprzyjało	sprzyjalibyśmy byśmy sprzyjali	sprzyjałybyśmy byśmy sprzyjały
2 os.	sprzyjałbyś byś sprzyjał	sprzyjałabyś byś sprzyjała	sprzyjałobyś byś sprzyjało	sprzyjalibyście byście sprzyjali	sprzyjałybyście byście sprzyjały
3 os.	sprzyjałby by sprzyjał	sprzyjałaby by sprzyjała	sprzyjałoby by sprzyjało	sprzyjaliby by sprzyjali	sprzyjałyby by sprzyjały

bezosobnik: sprzyjano by

bezokolicznik: sprzyjać

imiesłów przysłówkowy współczesny: sprzyjając

gerundium: sprzyjanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sprzyjanie	sprzyjania
D.	sprzyjania	sprzyjań
C.	sprzyjaniu	sprzyjaniom
B.	sprzyjanie	sprzyjania
N.	sprzyjaniem	sprzyjaniami
Ms.	sprzyjaniu	sprzyjaniach
W.	sprzyjanie	sprzyjania

imiesłów przymiotnikowy czynny: sprzyjający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	sprzyjający	sprzyjający	sprzyjający	sprzyjające	sprzyjająca
D.	sprzyjającego	sprzyjającego	sprzyjającego	sprzyjającego	sprzyjającej
C.	sprzyjającemu	sprzyjającemu	sprzyjającemu	sprzyjającemu	sprzyjającej
B.	sprzyjającego	sprzyjającego	sprzyjający	sprzyjające	sprzyjającą
N.	sprzyjającym	sprzyjającym	sprzyjającym	sprzyjającym	sprzyjającą
Ms.	sprzyjającym	sprzyjającym	sprzyjającym	sprzyjającym	sprzyjającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	sprzyjający	sprzyjający	sprzyjające	sprzyjające
D.	sprzyjających	sprzyjających	sprzyjających	sprzyjających
C.	sprzyjającym	sprzyjającym	sprzyjającym	sprzyjającym
B.	sprzyjających	sprzyjających	sprzyjających	sprzyjające
N.	sprzyjającymi	sprzyjającymi	sprzyjającymi	sprzyjającymi
Ms.	sprzyjających	sprzyjających	sprzyjających	sprzyjających

Składnia

Rz_osobowy

+

sprzyjać

+

KOMU

Pochodzenie

psł. *prijati, *prijajǫ 'sprzyjać komuś, być komuś przychylnym, życzliwym, okazywać sympatię'

Z przedrostkiem s- od czasownika -przyjać.
Por. przyjaźń