ustanawiać - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

ustalać jakieś prawo i nadawać mu moc obowiązującą

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Prawo i łamanie prawa

regulacje prawne

parlament, sejm ustanawia coś
ustanawiać normę, opłatę, prawo, przepis, wymóg; reguły, warunki, zasady; święto, zwyczaj; fundację, stypendium; zarząd

Również omawiany projekt w art. 15 ustanawia święto Żandarmerii Wojskowej na dzień 13 czerwca.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 20.06.2001

Na tej sali ustanawiamy prawo miejscowe i musimy robić to zgodnie z obowiązującymi przepisami.

źródło: NKJP: Adam Ligiecki: Busko nie skarży wojewody, Echo Dnia, 2005-03-08

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ustanawiałem +(e)m ustanawiał	ustanawiałam +(e)m ustanawiała	ustanawiałom +(e)m ustanawiało	ustanawialiśmy +(e)śmy ustanawiali	ustanawiałyśmy +(e)śmy ustanawiały
2 os.	ustanawiałeś +(e)ś ustanawiał	ustanawiałaś +(e)ś ustanawiała	ustanawiałoś +(e)ś ustanawiało	ustanawialiście +(e)ście ustanawiali	ustanawiałyście +(e)ście ustanawiały
3 os.	ustanawiał	ustanawiała	ustanawiało	ustanawiali	ustanawiały

bezosobnik: ustanawiano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę ustanawiał będę ustanawiać	będę ustanawiała będę ustanawiać	będę ustanawiało będę ustanawiać	będziemy ustanawiali będziemy ustanawiać	będziemy ustanawiały będziemy ustanawiać
2 os.	będziesz ustanawiał będziesz ustanawiać	będziesz ustanawiała będziesz ustanawiać	będziesz ustanawiało będziesz ustanawiać	będziecie ustanawiali będziecie ustanawiać	będziecie ustanawiały będziecie ustanawiać
3 os.	będzie ustanawiał będzie ustanawiać	będzie ustanawiała będzie ustanawiać	będzie ustanawiało będzie ustanawiać	będą ustanawiali będą ustanawiać	będą ustanawiały będą ustanawiać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		ustanawiajmy
2 os.	ustanawiaj	ustanawiajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ustanawiałbym bym ustanawiał	ustanawiałabym bym ustanawiała	ustanawiałobym bym ustanawiało	ustanawialibyśmy byśmy ustanawiali	ustanawiałybyśmy byśmy ustanawiały
2 os.	ustanawiałbyś byś ustanawiał	ustanawiałabyś byś ustanawiała	ustanawiałobyś byś ustanawiało	ustanawialibyście byście ustanawiali	ustanawiałybyście byście ustanawiały
3 os.	ustanawiałby by ustanawiał	ustanawiałaby by ustanawiała	ustanawiałoby by ustanawiało	ustanawialiby by ustanawiali	ustanawiałyby by ustanawiały

bezosobnik: ustanawiano by

bezokolicznik: ustanawiać

imiesłów przysłówkowy współczesny: ustanawiając

gerundium: ustanawianie

imiesłów przymiotnikowy czynny: ustanawiający

imiesłów przymiotnikowy bierny: ustanawiany

odpowiednik aspektowy: ustanowić

+

ustanawiać

+

CO

Zob. stanowić