pogardzać - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

traktować kogoś lub coś z pogardą

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Relacje międzyludzkie

określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Zasady współżycia społecznego

zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

	synonimy:	gardzić
	antonimy:	cenić

pogardzać sobą; kobietami, ludźmi, mężczyznami, narodem, tłumem; komunistami; światem
pogardzany przez intelektualistów, przez szlachtę; przez Niemców, przez Polaków, przez Żydów
otwarcie pogardzać

	Wie pan, ja właściwie pogardzam mężczyznami, przede wszystkim za ich próżność. Można im wmawiać najbardziej fantastyczne zalety, uwierzą we wszystko. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Hiszpańskie oczy, 1990
	Karola odstręczało kalectwo; nie mógł się zmusić do współżycia. Nie umiał żyć ze mną i nie potrafił odejść. Pogardzał sobą. Cierpiał. źródło: NKJP: Tomasz Klarecki, Izabela Smolarek: Wilk... i śmierć bankiera, 2006
	W cichości ducha pogardzał tymi, którym się nie wiodło, w niepowodzeniu widział tylko oznakę słabości. źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Serpente w raju, 2001
	Prawdę mówiąc, nie był ciekaw Francji, w gruncie rzeczy pogardzał wszystkim, co nie było pruskie, nawet w stosunku do Bawarczyków odczuwał coś na kształt pogardy pomieszanej z nieufnością. źródło: NKJP: Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan): Stawka większa niż życie, 1967
	Niższe warstwy społeczne konsekwentnie odsuwane były od udziału w wojnach albo zlecano im wyłącznie zadania pomocnicze. Ich członkowie, chociaż użyteczni, byli pogardzani przez zawodowych wojowników. źródło: NKJP: Dariusz Piwowarczyk: Słynni rycerze Europy. Rycerze Chrystusa, 2007

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pogardzałem +(e)m pogardzał	pogardzałam +(e)m pogardzała	pogardzałom +(e)m pogardzało	pogardzaliśmy +(e)śmy pogardzali	pogardzałyśmy +(e)śmy pogardzały
2 os.	pogardzałeś +(e)ś pogardzał	pogardzałaś +(e)ś pogardzała	pogardzałoś +(e)ś pogardzało	pogardzaliście +(e)ście pogardzali	pogardzałyście +(e)ście pogardzały
3 os.	pogardzał	pogardzała	pogardzało	pogardzali	pogardzały

bezosobnik: pogardzano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę pogardzał będę pogardzać	będę pogardzała będę pogardzać	będę pogardzało będę pogardzać	będziemy pogardzali będziemy pogardzać	będziemy pogardzały będziemy pogardzać
2 os.	będziesz pogardzał będziesz pogardzać	będziesz pogardzała będziesz pogardzać	będziesz pogardzało będziesz pogardzać	będziecie pogardzali będziecie pogardzać	będziecie pogardzały będziecie pogardzać
3 os.	będzie pogardzał będzie pogardzać	będzie pogardzała będzie pogardzać	będzie pogardzało będzie pogardzać	będą pogardzali będą pogardzać	będą pogardzały będą pogardzać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		pogardzajmy
2 os.	pogardzaj	pogardzajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pogardzałbym bym pogardzał	pogardzałabym bym pogardzała	pogardzałobym bym pogardzało	pogardzalibyśmy byśmy pogardzali	pogardzałybyśmy byśmy pogardzały
2 os.	pogardzałbyś byś pogardzał	pogardzałabyś byś pogardzała	pogardzałobyś byś pogardzało	pogardzalibyście byście pogardzali	pogardzałybyście byście pogardzały
3 os.	pogardzałby by pogardzał	pogardzałaby by pogardzała	pogardzałoby by pogardzało	pogardzaliby by pogardzali	pogardzałyby by pogardzały

bezosobnik: pogardzano by

bezokolicznik: pogardzać

imiesłów przysłówkowy współczesny: pogardzając

gerundium: pogardzanie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: pogardzający

imiesłów przymiotnikowy bierny: pogardzany

odpowiednik aspektowy: pogardzić

+

pogardzać

+

KIM/CZYM + (za CO)

Zob. gardzić