stawiać się - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

pojawiać się w miejscu, w którym powinno się być, często na wezwanie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Funkcjonowanie państwa

urzędy i ich funkcjonowanie

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

ruch i spoczynek

	synonimy:	zgłaszać się
	hiperonimy:	pojawiać się

Połączenia

stawiać się do pracy
stawiać się na posiedzenie, na przesłuchanie, na rozprawę, na wezwanie
stawiać się na komisariacie
stawiać się w pracy, w sądzie, w urzędzie
stawiać się codziennie, karnie, licznie, punktualnie, regularnie

Cytaty

	Tego samego dnia Baranowski stawia się na wezwanie w prokuraturze, po którym już nie wychodzi. Areszt opuścił po 1240 dniach, w 1996 roku. źródło: NKJP: Europa za Baranowskim, Życie, nr 29/03, 2000
	Prokuratura wojewódzka, która przesłała do sądu akt oskarżenia, oskarża 9 osób. Za kratkami siedzi pięć. Reszta musi regularnie stawiać się na policję. źródło: NKJP: Kazimierz Sikorski: Proces, który wstrząśnie sądem, Super Express, nr 41, 1998
	Dobre wychowanie wymagało wstawania w porze dogodnej dla domowników, stawiania się punktualnie na posiłkach, ograniczenia własnych potrzeb, których spełnianie wymagało czasu i zaangażowania gospodarzy czy służby. źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce: od średniowiecza do czasów współczesnych: praca zbiorowa, 2004
	Dziennie stawia się do poboru w Nowym Targu około trzydziestu 19-latków. źródło: NKJP: Beata Zalot: Chłopcy do woja, Tygodnik Podhalański, nr 11-12, 1997
	Szlachta stawiała się nierzadko z dubeltówkami, stąd w noc stanu wojennego Anno Domini 1981 z taką zaciętością konfiskowano broń myśliwską. źródło: NKJP: Janusz Tazbir: Silva rerum historicarum, 2002
	Nie trzeba stawiać się osobiście, wystarczy zadzwonić, podać cechy szczęśliwego kuponu. Telefon może wykonać ktoś z rodziny lub wynajęty prawnik. On może w naszym imieniu (mając pełnomocnictwo) załatwić wszystkie formalności związane z pobraniem pieniędzy. źródło: NKJP: METROfakty, Metropol, nr 6/04, 2001

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	stawiam się	stawiamy się
2 os.	stawiasz się	stawiacie się
3 os.	stawia się	stawiają się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawiałem się +(e)m się stawiał	stawiałam się +(e)m się stawiała	stawiałom się +(e)m się stawiało	stawialiśmy się +(e)śmy się stawiali	stawiałyśmy się +(e)śmy się stawiały
2 os.	stawiałeś się +(e)ś się stawiał	stawiałaś się +(e)ś się stawiała	stawiałoś się +(e)ś się stawiało	stawialiście się +(e)ście się stawiali	stawiałyście się +(e)ście się stawiały
3 os.	stawiał się	stawiała się	stawiało się	stawiali się	stawiały się

bezosobnik: stawiano się

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę się stawiał będę się stawiać	będę się stawiała będę się stawiać	będę się stawiało będę się stawiać	będziemy się stawiali będziemy się stawiać	będziemy się stawiały będziemy się stawiać
2 os.	będziesz się stawiał będziesz się stawiać	będziesz się stawiała będziesz się stawiać	będziesz się stawiało będziesz się stawiać	będziecie się stawiali będziecie się stawiać	będziecie się stawiały będziecie się stawiać
3 os.	będzie się stawiał będzie się stawiać	będzie się stawiała będzie się stawiać	będzie się stawiało będzie się stawiać	będą się stawiali będą się stawiać	będą się stawiały będą się stawiać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		stawiajmy się
2 os.	stawiaj się	stawiajcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawiałbym się bym się stawiał	stawiałabym się bym się stawiała	stawiałobym się bym się stawiało	stawialibyśmy się byśmy się stawiali	stawiałybyśmy się byśmy się stawiały
2 os.	stawiałbyś się byś się stawiał	stawiałabyś się byś się stawiała	stawiałobyś się byś się stawiało	stawialibyście się byście się stawiali	stawiałybyście się byście się stawiały
3 os.	stawiałby się by się stawiał	stawiałaby się by się stawiała	stawiałoby się by się stawiało	stawialiby się by się stawiali	stawiałyby się by się stawiały

bezosobnik: stawiano by się

bezokolicznik: stawiać się

imiesłów przysłówkowy współczesny:

stawiając się

gerundium: stawianie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	stawianie się	stawiania się
D.	stawiania się	stawiań się
C.	stawianiu się	stawianiom się
B.	stawianie się	stawiania się
N.	stawianiem się	stawianiami się
Ms.	stawianiu się	stawianiach się
W.	stawianie się	stawiania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: stawiający się

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	stawiający się	stawiający się	stawiający się	stawiające się	stawiająca się
D.	stawiającego się	stawiającego się	stawiającego się	stawiającego się	stawiającej się
C.	stawiającemu się	stawiającemu się	stawiającemu się	stawiającemu się	stawiającej się
B.	stawiającego się	stawiającego się	stawiający się	stawiające się	stawiającą się
N.	stawiającym się	stawiającym się	stawiającym się	stawiającym się	stawiającą się
Ms.	stawiającym się	stawiającym się	stawiającym się	stawiającym się	stawiającej się

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	stawiający się	stawiający się	stawiające się	stawiające się
D.	stawiających się	stawiających się	stawiających się	stawiających się
C.	stawiającym się	stawiającym się	stawiającym się	stawiającym się
B.	stawiających się	stawiających się	stawiających się	stawiające się
N.	stawiającymi się	stawiającymi się	stawiającymi się	stawiającymi się
Ms.	stawiających się	stawiających się	stawiających się	stawiających się

odpowiednik aspektowy: stawić się

Składnia

	+	stawiać się	+	(GDZIE)
	+	stawiać się	+	(z KIM/CZY)

Pochodzenie

Zob. stawiać