nawiedzić - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

książk. wydarzyć się gdzieś, wyrządzając szkody

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

ruch i spoczynek

epidemia, fala upałów, katastrofa, klęska (głodu), nawałnica, plaga czegoś, powódź, tragedia nawiedziła; nieszczęście, trzęsienie ziemi, tsunami nawiedziło; ulewne deszcze nawiedziły jakieś miejsce
nawiedzić dom, gminę, kraj, miasto, okolice, region, świat, teren czegoś, jakąś ziemię; Polskę, Rosję

	Była to chyba najstraszniejsza burza, jaka nawiedziła wybrzeże, stokroć sroższa od poprzedniej [...]. A właśnie tej nocy wszyscy rybacy z całej wioski wypłynęli w swych łodziach na połów łososi. źródło: NKJP: Hanna Kostyrko (zebr.): Klechdy domowe, 1960
	Nawiedziło nas tragiczne trzęsienie ziemi, w którym zginęły tysiące ludzi, a setki tysięcy straciły swoich bliskich, domy. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Samotność dzieci Jafeta, Gazeta Wyborcza, 1993-12-01
	Wojna się skończyła, żołnierze wrócili do domu, a wyspę nawiedziła plaga komarów, jakiej nie pamiętali najstarsi wyspiarze. źródło: NKJP: Lucjan Wolanowski: Upał i gorączka, 1996
	Czcigodny Keyks pojął w mgnieniu oka, że to ów zuchwały włóczęga jest winien nieszczęścia i hańby, które nawiedziły jego dom, przeto [...] sięgnął po broń, by wziąć słuszną pomstę. źródło: NKJP: Ewa Nowacka: Może nie, może tak, 1976

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nawiedziłem +(e)m nawiedził	nawiedziłam +(e)m nawiedziła	nawiedziłom +(e)m nawiedziło	nawiedziliśmy +(e)śmy nawiedzili	nawiedziłyśmy +(e)śmy nawiedziły
2 os.	nawiedziłeś +(e)ś nawiedził	nawiedziłaś +(e)ś nawiedziła	nawiedziłoś +(e)ś nawiedziło	nawiedziliście +(e)ście nawiedzili	nawiedziłyście +(e)ście nawiedziły
3 os.	nawiedził	nawiedziła	nawiedziło	nawiedzili	nawiedziły

bezosobnik: nawiedzono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		nawiedźmy
2 os.	nawiedź	nawiedźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nawiedziłbym bym nawiedził	nawiedziłabym bym nawiedziła	nawiedziłobym bym nawiedziło	nawiedzilibyśmy byśmy nawiedzili	nawiedziłybyśmy byśmy nawiedziły
2 os.	nawiedziłbyś byś nawiedził	nawiedziłabyś byś nawiedziła	nawiedziłobyś byś nawiedziło	nawiedzilibyście byście nawiedzili	nawiedziłybyście byście nawiedziły
3 os.	nawiedziłby by nawiedził	nawiedziłaby by nawiedziła	nawiedziłoby by nawiedziło	nawiedziliby by nawiedzili	nawiedziłyby by nawiedziły

bezosobnik: nawiedzono by

bezokolicznik: nawiedzić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: nawiedziwszy

gerundium: nawiedzenie

rodzaj gramatyczny: dk

imiesłów przymiotnikowy bierny: nawiedzony

odpowiednik aspektowy: nawiedzać

Rz_nieżywotny

+

nawiedzić

+

KOGO/CO

psł. *navěditi, *navěděti

Prasłowiańska forma wywodzi się od *věděti 'wiedzieć'; wariant *navěditi jest późniejszym przekształceniem związanym ze specjalizacją znaczenia