tłumaczyć - Wielki słownik języka polskiego PAN

2.

być czegoś przyczyną lub uzasadnieniem

ATEMATYCZNY

	Szwecja niemal nie znała strajków. Fakt ten przytaczają historycy jako dowód dojrzałości i zdyscyplinowania społeczeństwa. Ten duch porozumienia i współpracy ma tłumaczyć niesłychaną szwedzką prosperity i idący za nią dobrobyt. źródło: NKJP: Maciej Zaremba: Polski hydraulik i inne opowieści ze Szwecji, 2008
	Wojna, okupacja, powstanie, okres stalinizmu — przyczyn wyczerpania i zniechęcenia wyliczyć można wiele. Lecz w ocenie naszych korespondentów i rozmówców cytowane przyczyny nie tłumaczą owego fenomenu bierności społeczeństwa. W najlepszym razie tłumaczą go tylko częściowo. źródło: NKJP: Juliusz Mieroszewski: Finał klasycznej Europy, 1997
	Święta zbliżają się milowymi krokami, co tłumaczy nerwową atmosferę w domu. źródło: NKJP: Dagmara Półtorak: Tak trudno być mną!, 2010
	Ministerstwo Spraw Zagranicznych nadesłało odpis noty rządu sowieckiego, domagającego się wydania obu podsądnych. Nota nie zawierała żadnych motywów tłumaczących tę prośbę. źródło: NKJP: Stanisław Milewski: Ciemne sprawy międzywojnia, 2002
	[...] było wiadomo, że dziesięciu smarkaczy sprowadziło sobie na głowy nieliche kłopoty. To tłumaczyło, dlaczego chłopcy ostatnio byli rozkojarzeni i opuszczali lekcje. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	tłumaczyłem +(e)m tłumaczył	tłumaczyłam +(e)m tłumaczyła	tłumaczyłom +(e)m tłumaczyło	tłumaczyliśmy +(e)śmy tłumaczyli	tłumaczyłyśmy +(e)śmy tłumaczyły
2 os.	tłumaczyłeś +(e)ś tłumaczył	tłumaczyłaś +(e)ś tłumaczyła	tłumaczyłoś +(e)ś tłumaczyło	tłumaczyliście +(e)ście tłumaczyli	tłumaczyłyście +(e)ście tłumaczyły
3 os.	tłumaczył	tłumaczyła	tłumaczyło	tłumaczyli	tłumaczyły

bezosobnik: tłumaczono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę tłumaczył będę tłumaczyć	będę tłumaczyła będę tłumaczyć	będę tłumaczyło będę tłumaczyć	będziemy tłumaczyli będziemy tłumaczyć	będziemy tłumaczyły będziemy tłumaczyć
2 os.	będziesz tłumaczył będziesz tłumaczyć	będziesz tłumaczyła będziesz tłumaczyć	będziesz tłumaczyło będziesz tłumaczyć	będziecie tłumaczyli będziecie tłumaczyć	będziecie tłumaczyły będziecie tłumaczyć
3 os.	będzie tłumaczył będzie tłumaczyć	będzie tłumaczyła będzie tłumaczyć	będzie tłumaczyło będzie tłumaczyć	będą tłumaczyli będą tłumaczyć	będą tłumaczyły będą tłumaczyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		tłumaczmy
2 os.	tłumacz	tłumaczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	tłumaczyłbym bym tłumaczył	tłumaczyłabym bym tłumaczyła	tłumaczyłobym bym tłumaczyło	tłumaczylibyśmy byśmy tłumaczyli	tłumaczyłybyśmy byśmy tłumaczyły
2 os.	tłumaczyłbyś byś tłumaczył	tłumaczyłabyś byś tłumaczyła	tłumaczyłobyś byś tłumaczyło	tłumaczylibyście byście tłumaczyli	tłumaczyłybyście byście tłumaczyły
3 os.	tłumaczyłby by tłumaczył	tłumaczyłaby by tłumaczyła	tłumaczyłoby by tłumaczyło	tłumaczyliby by tłumaczyli	tłumaczyłyby by tłumaczyły

bezosobnik: tłumaczono by

bezokolicznik: tłumaczyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: tłumacząc

gerundium: tłumaczenie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: tłumaczący

odpowiednik aspektowy: wytłumaczyć

Rz_nieżywotny	+	tłumaczyć	+	CO
Rz_nieżywotny	+	tłumaczyć	+	ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE

ogsł. *tl̥mačiti, *tl̥mačǫ 'przekładać z jednego języka na inny, objaśniać, interpretować'

Zob. tłumacz