tłumaczyć - Wielki słownik języka polskiego PAN

4.

usprawiedliwiać czyjeś postępowanie

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Relacje międzyludzkie

określenia relacji międzyludzkich

	Na początku jeszcze tłumaczyła Piotra. Dyżur. Nagły wypadek. Nie mógł sam zadzwonić. źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Siostra, 1996
	Osia zdobył się nawet na to, że wymęczył krytyczny artykuł o swojej przyjaciółce Annie Achmatowej, „chciał wyjść z izolacji”, tłumaczyła go w swoich wspomnieniach Nadia. źródło: NKJP: Józef Hen: Bruliony profesora T., 2006
	Wykorzystywany wielokrotnie, nigdy nie przestał wierzyć w ludzi, ich słabości tłumaczył kiepską kondycją finansową i pogubieniem w świecie, który i jemu wydawał się nadmiernie skomplikowany. źródło: NKJP: Waldemar Borzestowski: Bulterier Samson i ja, 2008
	Ważne jest zatem, aby nie usprawiedliwiać związanych z nałogiem zachowań męża czy żony nerwowością, słabym zdrowiem, nie tłumaczyć przed przełożonymi ich nieobecności w pracy. źródło: NKJP: Barbara Jakubowska: Jak mądrze kochać dzieci, 2001
	[...] żadna okoliczność historyczna nie tłumaczy ewentualnego odejścia od rygorystycznego wypełniania tego obowiązku. źródło: NKJP: Zdzisław Józef Kijas: Niebo w domu Ojca, czyściec dla kogo, piekło w oddaleniu, 2010

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	tłumaczyłem +(e)m tłumaczył	tłumaczyłam +(e)m tłumaczyła	tłumaczyłom +(e)m tłumaczyło	tłumaczyliśmy +(e)śmy tłumaczyli	tłumaczyłyśmy +(e)śmy tłumaczyły
2 os.	tłumaczyłeś +(e)ś tłumaczył	tłumaczyłaś +(e)ś tłumaczyła	tłumaczyłoś +(e)ś tłumaczyło	tłumaczyliście +(e)ście tłumaczyli	tłumaczyłyście +(e)ście tłumaczyły
3 os.	tłumaczył	tłumaczyła	tłumaczyło	tłumaczyli	tłumaczyły

bezosobnik: tłumaczono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę tłumaczył będę tłumaczyć	będę tłumaczyła będę tłumaczyć	będę tłumaczyło będę tłumaczyć	będziemy tłumaczyli będziemy tłumaczyć	będziemy tłumaczyły będziemy tłumaczyć
2 os.	będziesz tłumaczył będziesz tłumaczyć	będziesz tłumaczyła będziesz tłumaczyć	będziesz tłumaczyło będziesz tłumaczyć	będziecie tłumaczyli będziecie tłumaczyć	będziecie tłumaczyły będziecie tłumaczyć
3 os.	będzie tłumaczył będzie tłumaczyć	będzie tłumaczyła będzie tłumaczyć	będzie tłumaczyło będzie tłumaczyć	będą tłumaczyli będą tłumaczyć	będą tłumaczyły będą tłumaczyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		tłumaczmy
2 os.	tłumacz	tłumaczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	tłumaczyłbym bym tłumaczył	tłumaczyłabym bym tłumaczyła	tłumaczyłobym bym tłumaczyło	tłumaczylibyśmy byśmy tłumaczyli	tłumaczyłybyśmy byśmy tłumaczyły
2 os.	tłumaczyłbyś byś tłumaczył	tłumaczyłabyś byś tłumaczyła	tłumaczyłobyś byś tłumaczyło	tłumaczylibyście byście tłumaczyli	tłumaczyłybyście byście tłumaczyły
3 os.	tłumaczyłby by tłumaczył	tłumaczyłaby by tłumaczyła	tłumaczyłoby by tłumaczyło	tłumaczyliby by tłumaczyli	tłumaczyłyby by tłumaczyły

bezosobnik: tłumaczono by

bezokolicznik: tłumaczyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: tłumacząc

gerundium: tłumaczenie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: tłumaczący

imiesłów przymiotnikowy bierny: tłumaczony

odpowiednik aspektowy: wytłumaczyć

+

tłumaczyć

+

KOGO/CO + (przed KIM)

ogsł. *tl̥mačiti, *tl̥mačǫ 'przekładać z jednego języka na inny, objaśniać, interpretować'

Zob. tłumacz