-
5.
pot. zacząć zajmować się jakiegoś rodzaju zagadnieniem -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Działalność intelektualna człowieka
nazwy działań intelektualnych człowieka -
- ruszyć sprawę, temat
-
Przydałoby się ruszyć sprawę tego spadku, bo znów napięcie finansowe mnie dopadło. Miałam dostać z Krakowa odpowiedź i może umowę, a na razie nic.
źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Monografia grzechów z dziennika 1978-1989, 2006
Kilka nazwisk warto rozważyć, ale bez zielonego światła od prezesa Filipiaka nie ruszę tematu – wyjaśniał opiekun „Pasów”.
źródło: NKJP: (FRAP): Nie ma zielonego światła, Gazeta Krakowska, 2005-12-13
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. ruszę
ruszymy
2 os. ruszysz
ruszycie
3 os. ruszy
ruszą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. ruszyłem
+(e)m ruszył
ruszyłam
+(e)m ruszyła
ruszyłom
+(e)m ruszyło
ruszyliśmy
+(e)śmy ruszyli
ruszyłyśmy
+(e)śmy ruszyły
2 os. ruszyłeś
+(e)ś ruszył
ruszyłaś
+(e)ś ruszyła
ruszyłoś
+(e)ś ruszyło
ruszyliście
+(e)ście ruszyli
ruszyłyście
+(e)ście ruszyły
3 os. ruszył
ruszyła
ruszyło
ruszyli
ruszyły
bezosobnik: ruszono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. ruszmy
2 os. rusz
ruszcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. ruszyłbym
bym ruszył
ruszyłabym
bym ruszyła
ruszyłobym
bym ruszyło
ruszylibyśmy
byśmy ruszyli
ruszyłybyśmy
byśmy ruszyły
2 os. ruszyłbyś
byś ruszył
ruszyłabyś
byś ruszyła
ruszyłobyś
byś ruszyło
ruszylibyście
byście ruszyli
ruszyłybyście
byście ruszyły
3 os. ruszyłby
by ruszył
ruszyłaby
by ruszyła
ruszyłoby
by ruszyło
ruszyliby
by ruszyli
ruszyłyby
by ruszyły
bezosobnik: ruszono by
bezokolicznik: ruszyć
imiesłów przysłówkowy uprzedni: ruszywszy
gerundium: ruszenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. ruszenie
ruszenia
D. ruszenia
ruszeń
C. ruszeniu
ruszeniom
B. ruszenie
ruszenia
N. ruszeniem
ruszeniami
Ms. ruszeniu
ruszeniach
W. ruszenie
ruszenia
imiesłów przymiotnikowy bierny: ruszony
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. ruszony
ruszony
ruszony
ruszone
ruszona
D. ruszonego
ruszonego
ruszonego
ruszonego
ruszonej
C. ruszonemu
ruszonemu
ruszonemu
ruszonemu
ruszonej
B. ruszonego
ruszonego
ruszony
ruszone
ruszoną
N. ruszonym
ruszonym
ruszonym
ruszonym
ruszoną
Ms. ruszonym
ruszonym
ruszonym
ruszonym
ruszonej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. ruszeni
ruszeni
ruszone
ruszone
D. ruszonych
ruszonych
ruszonych
ruszonych
C. ruszonym
ruszonym
ruszonym
ruszonym
B. ruszonych
ruszonych
ruszonych
ruszone
N. ruszonymi
ruszonymi
ruszonymi
ruszonymi
Ms. ruszonych
ruszonych
ruszonych
ruszonych
odpowiednik aspektowy: ruszać
-
Rzosobowy + ruszyć + CO -
psł. *rušiti (< *ruchi- < *rou̯s-ī-) 'wprawiać w ruch, popychać, poruszać, naruszać, poruszając obalać, zwalać'
Budowa wskazuje na pierwotny czasownik wielokrotny, prawdopodobnie od psł. *rusti ‘ryć, kopać, kopiąc przewracać, poruszać (np. ziemię)’, niepoświadczonego jednak realnie w językach słowiańskich. (Bor)