zachwyt

  • stan psychiczny kogoś, kto coś podziwia
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Stany psychiczne człowieka

    emocje i uczucia

    • absolutny, bałwochwalczy, bezbrzeżny, bezkrytyczny, nadmierny, przesadny, nieopisany; nabożny, największy, najwyższy, niebiański, niekłamany, prawdziwy, szczególny, szczery, wielki; rosnący; dziecięcy, dziecinny; estetyczny, miłosny; chwilowy; nagły; głośny; nieustający, nieustanny; skrywany, ukrywany; nieukrywany; powszechny zachwyt
    • zachwyt dla natury
    • zachwyt nad filmem, nad książką; nad poezją, nad sztuką; nad grą; nad harmonią czegoś, nad pięknem krajobrazu, natury...; nad przyrodą, nad światem, nad życiem; nad Polską
    • pełen zachwytu
    • nie kryć; słuchać; nie szczędzić zachwytu
    • budzić, wzbudzić / wzbudzać, wywołać; odczuć / odczuwać; opisać; pamiętać; podzielać; słyszeć; udawać; ukryć / ukrywać, wyrazić / wyrażać zachwyt
    • cmokać, jęknąć, krzyczeć, piać, piszczeć, płakać, westchnąć, wyć, zapiać, zawyć; klaskać, mlaskać; oniemieć, oszaleć, szaleć; mdleć, omdlewać; rozpłynąć się / rozpływać się, nie posiadać się, nie móc wyjść z zachwytu
    • popaść/popadać, wpaść/wpadać; wprawić w zachwyt
    • patrzeć; mówić, opowiadać, powiedzieć coś, powtórzyć, rzec, szeptać, westchnąć; słuchać; cmokać, klaskać, mlaskać; spojrzeć z zachwytem
    • przystanąć; zamierać w zachwycie
  • [...] największy geniusz wszechczasów, cudowne dziecko – Mozart. Jego muzyka wprawia mnie w stan niebiańskiego zachwytu.

    źródło: NKJP: Antoni Libera: Madame, 2003

    Sytuacji granicznej można doświadczyć wtedy, gdy przeżywamy zachwyt, patrząc ze szczytów górskich na doliny [...].

    źródło: NKJP:Józef Życiński : Ziarno samotności, 1997

    Natalia patrzyła z zachwytem na tak piękną kuchnię, jakiej nie widziała jeszcze nigdy.

    źródło: NKJP: Ariadna Lewańska: Sonata dla Natalii, 1996

    [...] rodzice mogą nie tylko wyjaśniać prawa przyrody, ale także powinni uczyć swoje pociechy zachwytu nad pięknem otaczającego świata i wskazywać na jego Stwórcę.

    źródło: NKJP: Jadwiga Sendor, Henryk Kuczaj: Rodzinna turystyka, Wychowawca, 2006-06

    Nie dbamy o sposób wyrażania naszych myśli i przeżyć, nie zwracamy uwagi na gesty, na sposób jedzenia czy witania się. A przecież elegancja duchowa to zarazem przejaw naszego zachwytu dla życia.

    źródło: NKJP: Maria Szyszkowska, W poszukiwaniu sensu życia: po co nam filozofia, 1997

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: m3

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. zachwyt
    zachwyty
    D. zachwytu
    zachwytów
    C. zachwytowi
    zachwytom
    B. zachwyt
    zachwyty
    N. zachwytem
    zachwytami
    Ms. zachwycie
    zachwytach
    W. zachwycie
    zachwyty
  • Rzososbowy + zachwyt +
    (nad KIM/CZYM)
    Rzosobowy + zachwyt +
    (dla KOGO/CZEGO)
  • Zob. zachwycić

CHRONOLOGIZACJA:
XV w., Bor
Data ostatniej modyfikacji: 07.07.2014