- 
    
    1.a taki, który z wielkim zapałem i oddaniem angażuje się w coś, wypełniając sumiennie i rzetelnie wynikające z tego obowiązki
- 
    
    CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA 
 Usposobienie człowieka
 cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
 CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
 Ocena i wartościowanie
 wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
- 
    
    synonimy: zapalony 
 
- 
    
    - gorliwy członek czegoś, czytelnik, funkcjonariusz, kapłan, kibic, krytyk, obrońca, pasterz, policjant, urzędnik, wykonawca; chrześcijanin, katolik, komunista, patriota, wyznawca, zwolennik
- gorliwy w służbie, w wierze
- bardzo, szczególnie gorliwy
 
- 
    
    Był komunistą gorliwym i kłopotliwym jednocześnie. Gorliwym, bo niczego nie umiał robić na pół gwizdka, i wszystkiemu, w co wierzył, poświęcał się maksymalnie. źródło: NKJP: Tadeusz Nyczek: Kott i wilk, Gazeta Wyborcza, 1994-10-27 [...] gdy to powiem za parę lat, znajdzie się gorliwy urzędnik i złoży doniesienie do prokuratury, uznając moją wypowiedź za wypowiedź dającą się podciągnąć pod § 56. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 09.09.1998 Prof. Andrzej Chwalba przypomina, że Frank nie był wyłącznie gorliwym wykonawcą rozkazów Hitlera, ale jednym z twórców systemu hitlerowskiego. źródło: NKJP: Zdjęcia nie kłamią, Dziennik Polski, 2003-09-05 Zapały zbyt gorących patriotów studziły wiadomości, o tym jak co gorliwsi działacze trafiali do więzień niemieckich lub austriackich. źródło: NKJP: Anna Drela: Smak wolności, Echo Dnia, 2004-11-12 
- 
    
    część mowy: przymiotnik 
 Stopień równy liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. gorliwy 
 gorliwy 
 gorliwy 
 gorliwe 
 gorliwa 
 D. gorliwego 
 gorliwego 
 gorliwego 
 gorliwego 
 gorliwej 
 C. gorliwemu 
 gorliwemu 
 gorliwemu 
 gorliwemu 
 gorliwej 
 B. gorliwego 
 gorliwego 
 gorliwy 
 gorliwe 
 gorliwą 
 N. gorliwym 
 gorliwym 
 gorliwym 
 gorliwym 
 gorliwą 
 Ms. gorliwym 
 gorliwym 
 gorliwym 
 gorliwym 
 gorliwej 
 W. gorliwy 
 gorliwy 
 gorliwy 
 gorliwe 
 gorliwa 
 liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. gorliwi 
 gorliwi 
 gorliwe 
 gorliwe 
 D. gorliwych 
 gorliwych 
 gorliwych 
 gorliwych 
 C. gorliwym 
 gorliwym 
 gorliwym 
 gorliwym 
 B. gorliwych 
 gorliwych 
 gorliwych 
 gorliwe 
 N. gorliwymi 
 gorliwymi 
 gorliwymi 
 gorliwymi 
 Ms. gorliwych 
 gorliwych 
 gorliwych 
 gorliwych 
 W. gorliwi 
 gorliwi 
 gorliwe 
 gorliwe 
 
 Stopień wyższy liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. gorliwszy 
 gorliwszy 
 gorliwszy 
 gorliwsze 
 gorliwsza 
 D. gorliwszego 
 gorliwszego 
 gorliwszego 
 gorliwszego 
 gorliwszej 
 C. gorliwszemu 
 gorliwszemu 
 gorliwszemu 
 gorliwszemu 
 gorliwszej 
 B. gorliwszego 
 gorliwszego 
 gorliwszy 
 gorliwsze 
 gorliwszą 
 N. gorliwszym 
 gorliwszym 
 gorliwszym 
 gorliwszym 
 gorliwszą 
 Ms. gorliwszym 
 gorliwszym 
 gorliwszym 
 gorliwszym 
 gorliwszej 
 liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. gorliwsi 
 gorliwsi 
 gorliwsze 
 gorliwsze 
 D. gorliwszych 
 gorliwszych 
 gorliwszych 
 gorliwszych 
 C. gorliwszym 
 gorliwszym 
 gorliwszym 
 gorliwszym 
 B. gorliwszych 
 gorliwszych 
 gorliwszych 
 gorliwsze 
 N. gorliwszymi 
 gorliwszymi 
 gorliwszymi 
 gorliwszymi 
 Ms. gorliwszych 
 gorliwszych 
 gorliwszych 
 gorliwszych 
 
- 
    
    Rz osobowy + gorliwy +   szyk: neutralny 
- 
    
    psł. *gorlivъ 'palący się, płonący; pełen zapału; porywczy, zapalczywy'