krawat

  • rzecz zrobiona z wąskiego długiego kawałka materiału, wiązana na specjalny węzeł pod kołnierzykiem koszuli lub bluzki, zwisająca z przodu i noszona dla ozdoby, przede wszystkim przez mężczyzn
  • CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

    Ubranie

    ozdoby i dodatki

  • synonimy:  krawatka
    zwis męski
    • aksamitny, jedwabny; szeroki, wąski; biały, biało-czerwony, czarny, czerwony, srebrny, ...; barwny, jaskrawy, kolorowy; ciemny; kwiecisty, pasiasty, pstrokaty, wzorzysty; odpowiednio / niewłaściwie dobrany; elegancki, fantazyjny, gustowny, piękny, stosowny, właściwy, wytworny; drogi; obowiązkowy, oficjalny; zetempowski; przekręcony, przekrzywiony; starannie / niedbale / nienagannie / prawidłowo zawiązany krawat
    • krawat w ciapki, w groszki, w paski, we wzory
    • krawat ze spinką
    • krawat na gumce, na szyi; w jakimś kolorze
    • krawat i buty, krawat i garnitur, krawat i kamizelka, krawat i koszula, krawat i garnitur, krawat i marynarka, krawat i płaszcz, krawat i spodnie
    • brak, dobór; kolor, węzeł krawata
    • koszula bez krawata; spinka, szpilka do krawata
    • bluzka, garnitur, koszula z krawatem
    • panowie w krawatach
    • krawat dusi kogoś
    • mieć na szyi, nosić; dobrać/dobierać do garnituru, do koszuli; wiązać, zawiązać/zawiązywać; włożyć/wkładać, zaciągnąć/zaciągać, założyć/zakładać; luzować, poluzować, rozluźnić/rozluźniać; poprawić/poprawiać, ściągnąć/ściągać, zdjąć/zdejmować; rozwiązać/rozwiązywać; obciąć/obcinać krawat
    • być, chodzić bez krawata
    • ubrany, wystrojony w krawat
    • być, chodzić w krawacie
  • Stojąc przed lustrem, przymierzyłem ten krawat do szyi i nawet spodobałem się w nim sobie. Zwłaszcza przy zielonej bluzie jego czerwień jakby podświetlała moją bladą twarz.

    źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Widnokrąg, 1996

    W odróżnieniu do oficjeli żaden z zawodników nie przybył w przepisowym garniturze, z obowiązkowym krawatem pod brodą.

    źródło: NKJP: Wielu bramek i ... pieniążków, Dziennik Polski, 2002-12-19

    Wybierając się do Singapuru, należy zabrać lekką odzież oraz krawat i marynarkę, jeżeli chcemy wejść do wszystkich restauracji, szczególnie tych eleganckich.

    źródło: NKJP: Pod opieką Merliona, Dziennik Polski, 2001-03-24

    A w lustrach widać wszystko: przedziałek na czubku głowy, biel kołnierzyka, teraz już nieświeżą, węzeł krawata. Krawat jest przekrzywiony, więc narrator poprawia go zdrową ręką. Nad krawatem okulary w cienkiej złotej oprawie.

    źródło: NKJP: Magdalena Tulli: Tryby 2003

    Krawaty jak śledzie. Najgorzej dobranym elementem stroju naszych polityków są krawaty. Tak przynajmniej twierdzą kreatorzy mody. Bardzo często są wąskie i źle wiązane, „przypominają podduszone śledzie”. Krawat powinien być raczej szerszy, dobrej jakości (jedwabny), z ładnym, niesymetrycznym węzłem.

    źródło: NKJP: Z szerokim krawatem, Dziennik Polski, 1998-11-27

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: m3

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. krawat
    krawaty
    D. krawata
    rzadziej krawatu
    krawatów
    C. krawatowi
    krawatom
    B. krawat
    krawaty
    N. krawatem
    krawatami
    Ms. krawacie
    krawatach
    W. krawacie
    krawaty
  • fr. cravate

    z st.fr. Cravate 'Chorwat'

    Początkowo wyrazem  cravate  Francuzi określali opaskę, jaką nosili dawniej chorwaccy żołnierze.

CHRONOLOGIZACJA:
SJPXVII
STR
SL
SWil
SJPWar
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP
Data ostatniej modyfikacji: 06.12.2013