uzasadnić - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

wyjaśnić powody

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Działalność intelektualna człowieka

nazwy działań intelektualnych człowieka

autor, pracodawca, prokurator, rząd, sąd, wnioskodawca uzasadnił; komisja uzasadniła; jury uzasadniło
uzasadnić decyzję, dymisję, oddalenie pozwu, odmowę, opinię, podanie, podwyżki, pogląd, prawo do czegoś, prośbę, rezygnację, rozpoczęcie zbrojeń, swoje postępowanie, swoje stanowisko, swój sąd, tezę, twierdzenie, wniosek, wybór, wyrok, zmianę, zwłokę
uzasadnić brakiem dowodów, brakiem podstaw prawnych, interesem państwa, kryzysem, obawą przed zemstą, obroną konieczną, jakąś potrzebą, przepisami, racją stanu, trudnościami, wyższą koniecznością, względami osobistymi, złym stanem zdrowia
uzasadnić bez trudu
uzasadnić w sposób przemyślany
uzasadnić dobrze, jasno, logicznie, precyzyjnie, przekonująco, racjonalnie, rzeczowo, zręcznie; na piśmie; łatwo, trudno uzasadnić
chcieć, móc, musieć, postarać się, potrafić, próbować, umieć, usiłować, starać się; można, nie sposób, trzeba uzasadnić

	Czy zechciałby pan uzasadnić swoje stanowisko w tej sprawie [...]? źródło: NKJP: Stenogram z 21. posiedzenia Komisji Śledczej do zbadania ujawnionych w mediach zarzutów dotyczących przypadków korupcji podczas prac nad nowelizacją ustawy o radiofonii i telewizji (SRTV) w dniu 19 marca 2003 r.
	[...] władza wolała mieć do czynienia z radykałami niż z ludźmi kompromisu. Radykałowie byli konieczni dla uzasadnienia represji i wojny przeciw społeczeństwu. źródło: NKJP: Adam Michnik, Józef Tischner, Jacek Żakowski: Między Panem a Plebanem, 1995
	Podwyżkę uzasadniono jak zwykle wzrostem cen ropy naftowej. źródło: NKJP: Tydzień w kraju, Polityka, 2000-01-29
	Przedstawiciele branż potrafią wyszukiwać tysiące argumentów - także zupełnie dziwacznych - by uzasadnić, że to właśnie im należą się ulgi podatkowe. źródło: NKJP: Waldemar Kumór: Sto dni VAT-owania, Gazeta Wyborcza, 1993-10-04
	Była zdecydowana, chociaż nie bardzo potrafiła uzasadnić, dlaczego tak nagle porzuca Cagliostra. źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Siostra, 1996

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uzasadniłem +(e)m uzasadnił	uzasadniłam +(e)m uzasadniła	uzasadniłom +(e)m uzasadniło	uzasadniliśmy +(e)śmy uzasadnili	uzasadniłyśmy +(e)śmy uzasadniły
2 os.	uzasadniłeś +(e)ś uzasadnił	uzasadniłaś +(e)ś uzasadniła	uzasadniłoś +(e)ś uzasadniło	uzasadniliście +(e)ście uzasadnili	uzasadniłyście +(e)ście uzasadniły
3 os.	uzasadnił	uzasadniła	uzasadniło	uzasadnili	uzasadniły

bezosobnik: uzasadniono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		uzasadnijmy
2 os.	uzasadnij	uzasadnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uzasadniłbym bym uzasadnił	uzasadniłabym bym uzasadniła	uzasadniłobym bym uzasadniło	uzasadnilibyśmy byśmy uzasadnili	uzasadniłybyśmy byśmy uzasadniły
2 os.	uzasadniłbyś byś uzasadnił	uzasadniłabyś byś uzasadniła	uzasadniłobyś byś uzasadniło	uzasadnilibyście byście uzasadnili	uzasadniłybyście byście uzasadniły
3 os.	uzasadniłby by uzasadnił	uzasadniłaby by uzasadniła	uzasadniłoby by uzasadniło	uzasadniliby by uzasadnili	uzasadniłyby by uzasadniły

bezosobnik: uzasadniono by

bezokolicznik: uzasadnić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: uzasadniwszy

gerundium: uzasadnienie

rodzaj gramatyczny: dk

imiesłów przymiotnikowy bierny: uzasadniony

odpowiednik aspektowy: uzasadniać

Rz_osobowy	+	uzasadnić	+	CO + (CZYM)
Rz_osobowy	+	uzasadnić	+	że ZDANIE \| ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE

Zob. zasada