szumieć - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

wydawać cichy, jednostajny odgłos przypominający długo wymawianą głoskę sz

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

dźwięki

szumi morze, rzeka, wiatr, woda; szumią drzewa, fale, gałęzie, liście; świerki, wierzby; czajnik, samowar
szumieć za oknem

	Lekko szumi wiatr. Ćwierkają ptaki. Nie słychać samochodów ani ludzi. źródło: NKJP: Jacek Rębacz: Zakopane: sezon na samobójców, 2006
	Od lasu szło przejmujące szumienie pełne różnych dziwnych odgłosów. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Kronika wypadków miłosnych, 1974
	Oni wszyscy tak bardzo lubili takie właśnie dolinki, gdzie pachną zioła, świerkowy las, a szumiący potok obmywa nagrzane od słońca głazy. źródło: NKJP: Lechosław Herz: Wardęga Opowieści z pobocza drogi, 2010
	Szumi czajnik z gotującą się wodą. Brzęk szklanek. „Niech pan usiądzie”. źródło: NKJP: Stefan Chwin: Hanemann, 1995
	I jeżeli ktoś wspomina o bólu kręgosłupa, kolan, kłuciu w klatce, albo że mu szumi w uszach podczas wysiłku, to zawsze w takich przypadkach wskazana jest wizyta u lekarza. źródło: NKJP: Internet

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	szumiałem +(e)m szumiał	szumiałam +(e)m szumiała	szumiałom +(e)m szumiało	szumieliśmy +(e)śmy szumieli	szumiałyśmy +(e)śmy szumiały
2 os.	szumiałeś +(e)ś szumiał	szumiałaś +(e)ś szumiała	szumiałoś +(e)ś szumiało	szumieliście +(e)ście szumieli	szumiałyście +(e)ście szumiały
3 os.	szumiał	szumiała	szumiało	szumieli	szumiały

bezosobnik: szumiano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę szumiał będę szumieć	będę szumiała będę szumieć	będę szumiało będę szumieć	będziemy szumieli będziemy szumieć	będziemy szumiały będziemy szumieć
2 os.	będziesz szumiał będziesz szumieć	będziesz szumiała będziesz szumieć	będziesz szumiało będziesz szumieć	będziecie szumieli będziecie szumieć	będziecie szumiały będziecie szumieć
3 os.	będzie szumiał będzie szumieć	będzie szumiała będzie szumieć	będzie szumiało będzie szumieć	będą szumieli będą szumieć	będą szumiały będą szumieć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		szummy
2 os.	szum	szumcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	szumiałbym bym szumiał	szumiałabym bym szumiała	szumiałobym bym szumiało	szumielibyśmy byśmy szumieli	szumiałybyśmy byśmy szumiały
2 os.	szumiałbyś byś szumiał	szumiałabyś byś szumiała	szumiałobyś byś szumiało	szumielibyście byście szumieli	szumiałybyście byście szumiały
3 os.	szumiałby by szumiał	szumiałaby by szumiała	szumiałoby by szumiało	szumieliby by szumieli	szumiałyby by szumiały

bezosobnik: szumiano by

bezokolicznik: szumieć

imiesłów przysłówkowy współczesny:

szumiąc

gerundium: szumienie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: szumiący

odpowiednik aspektowy: zaszumieć

	+	szumieć	+	(GDZIE)
Ø	+	szumieć	+	GDZIE

psł. *šuměti, *šum'ǫ / *šumějǫ 'wydawać dźwięk przypominający "szu!"; wywoływać lub wydawać szum, szmer, szelest'