sporządzać - Wielki słownik języka polskiego PAN

3.

robić z czegoś coś, co jest sprytnie pomyślane i dobrze zastępuje rzecz danego rodzaju

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Praca

sporządzać łuk, nosze

Do wielkiej wprawy doszli Seminole w sporządzaniu czółen, niezbędnych w przemieszczaniu się, polowaniach i połowach ryb.

źródło: NKJP: Zbigniew Teplicki: Wielcy Indianie Ameryki Północnej, 1994

Dwaj łowcy oprawiali mniejszą zdobycz. Wprawnie ściągnęli skórę, a potem układali na niej kawałki mięsa, ciemnoczerwoną wątrobę, język i ścięgna, które po oczyszczeniu przydać się miały do sporządzania łuków.

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Piołun i miód Kroniki Drugiego Kręgu Księga III, 2003

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	sporządzam	sporządzamy
2 os.	sporządzasz	sporządzacie
3 os.	sporządza	sporządzają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	sporządzałem +(e)m sporządzał	sporządzałam +(e)m sporządzała	sporządzałom +(e)m sporządzało	sporządzaliśmy +(e)śmy sporządzali	sporządzałyśmy +(e)śmy sporządzały
2 os.	sporządzałeś +(e)ś sporządzał	sporządzałaś +(e)ś sporządzała	sporządzałoś +(e)ś sporządzało	sporządzaliście +(e)ście sporządzali	sporządzałyście +(e)ście sporządzały
3 os.	sporządzał	sporządzała	sporządzało	sporządzali	sporządzały

bezosobnik: sporządzano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę sporządzał będę sporządzać	będę sporządzała będę sporządzać	będę sporządzało będę sporządzać	będziemy sporządzali będziemy sporządzać	będziemy sporządzały będziemy sporządzać
2 os.	będziesz sporządzał będziesz sporządzać	będziesz sporządzała będziesz sporządzać	będziesz sporządzało będziesz sporządzać	będziecie sporządzali będziecie sporządzać	będziecie sporządzały będziecie sporządzać
3 os.	będzie sporządzał będzie sporządzać	będzie sporządzała będzie sporządzać	będzie sporządzało będzie sporządzać	będą sporządzali będą sporządzać	będą sporządzały będą sporządzać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		sporządzajmy
2 os.	sporządzaj	sporządzajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	sporządzałbym bym sporządzał	sporządzałabym bym sporządzała	sporządzałobym bym sporządzało	sporządzalibyśmy byśmy sporządzali	sporządzałybyśmy byśmy sporządzały
2 os.	sporządzałbyś byś sporządzał	sporządzałabyś byś sporządzała	sporządzałobyś byś sporządzało	sporządzalibyście byście sporządzali	sporządzałybyście byście sporządzały
3 os.	sporządzałby by sporządzał	sporządzałaby by sporządzała	sporządzałoby by sporządzało	sporządzaliby by sporządzali	sporządzałyby by sporządzały

bezosobnik: sporządzano by

bezokolicznik: sporządzać

imiesłów przysłówkowy współczesny: sporządzając

gerundium: sporządzanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sporządzanie	sporządzania
D.	sporządzania	sporządzań
C.	sporządzaniu	sporządzaniom
B.	sporządzanie	sporządzania
N.	sporządzaniem	sporządzaniami
Ms.	sporządzaniu	sporządzaniach
W.	sporządzanie	sporządzania

imiesłów przymiotnikowy czynny: sporządzający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	sporządzający	sporządzający	sporządzający	sporządzające	sporządzająca
D.	sporządzającego	sporządzającego	sporządzającego	sporządzającego	sporządzającej
C.	sporządzającemu	sporządzającemu	sporządzającemu	sporządzającemu	sporządzającej
B.	sporządzającego	sporządzającego	sporządzający	sporządzające	sporządzającą
N.	sporządzającym	sporządzającym	sporządzającym	sporządzającym	sporządzającą
Ms.	sporządzającym	sporządzającym	sporządzającym	sporządzającym	sporządzającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	sporządzający	sporządzający	sporządzające	sporządzające
D.	sporządzających	sporządzających	sporządzających	sporządzających
C.	sporządzającym	sporządzającym	sporządzającym	sporządzającym
B.	sporządzających	sporządzających	sporządzających	sporządzające
N.	sporządzającymi	sporządzającymi	sporządzającymi	sporządzającymi
Ms.	sporządzających	sporządzających	sporządzających	sporządzających

imiesłów przymiotnikowy bierny: sporządzany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	sporządzany	sporządzany	sporządzany	sporządzane	sporządzana
D.	sporządzanego	sporządzanego	sporządzanego	sporządzanego	sporządzanej
C.	sporządzanemu	sporządzanemu	sporządzanemu	sporządzanemu	sporządzanej
B.	sporządzanego	sporządzanego	sporządzany	sporządzane	sporządzaną
N.	sporządzanym	sporządzanym	sporządzanym	sporządzanym	sporządzaną
Ms.	sporządzanym	sporządzanym	sporządzanym	sporządzanym	sporządzanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	sporządzani	sporządzani	sporządzane	sporządzane
D.	sporządzanych	sporządzanych	sporządzanych	sporządzanych
C.	sporządzanym	sporządzanym	sporządzanym	sporządzanym
B.	sporządzanych	sporządzanych	sporządzanych	sporządzane
N.	sporządzanymi	sporządzanymi	sporządzanymi	sporządzanymi
Ms.	sporządzanych	sporządzanych	sporządzanych	sporządzanych

odpowiednik aspektowy: sporządzić

Składnia

+

sporządzać

+

CO + (z CZEGO)

Pochodzenie

Od -rządzać, zaświadczonego tylko w formacjach przedrostkowych (por. przyrządzać, urządzać, zarządzać).
Zob. rządzić