-
3.
wywoływać gwałtowne, nieoczekiwane zmiany -
KATEGORIE FIZYCZNE
Cechy i właściwości materii
jakość i intensywność -
- bunt, katastrofa, kryzys, powstanie wstrząsa czymś
- wstrząsać gospodarką, krajem; podstawami, podwalinami czegoś
- zacząć wstrząsać
-
Od połowy lat 30. XX wieku Związkiem Radzieckim zaczęły wstrząsać czystki i pokazowe procesy.
źródło: NKJP: Sebastian Chosiński: East Side Story: Od łagiernika do bohatera, Esensja, 2008, nr, 07 (LXXIX)
Film Tarkowskiego ma też jednak drugiego bohatera [...], tym bohaterem jest piętnastowieczna Ruś. Kraj nie tylko wstrząsany najazdami okrutnych Mongołów, ale również wojnami domowym.
źródło: NKJP: Sebastian Chosiński: To wielki grzech marnować iskrę Bożą, Esensja, 2009, nr 05
Żadna instytucja nie może prawidłowo funkcjonować, jeśli wstrząsają nią niewygasające konflikty.
źródło: NKJP: W.Hagedorny: Piekło w MOPS-ie, Tygodnik Ciechanowski - Mława, 2007-04-08
Jedyne, co chciał, to żeby stołeczni urzędnicy zostawili go w spokoju, zapomnieli, pozwolili cieszyć się władzą nad słoneczną Adżarią, która we wstrząsanej dziejowymi burzami Gruzji pozostawała jedynym zakątkiem spokoju.
źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Dobre miejsce do umierania, 2005
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. wstrząsam
wstrząsamy
2 os. wstrząsasz
wstrząsacie
3 os. wstrząsa
wstrząsają
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. wstrząsałem
+(e)m wstrząsał
wstrząsałam
+(e)m wstrząsała
wstrząsałom
+(e)m wstrząsało
wstrząsaliśmy
+(e)śmy wstrząsali
wstrząsałyśmy
+(e)śmy wstrząsały
2 os. wstrząsałeś
+(e)ś wstrząsał
wstrząsałaś
+(e)ś wstrząsała
wstrząsałoś
+(e)ś wstrząsało
wstrząsaliście
+(e)ście wstrząsali
wstrząsałyście
+(e)ście wstrząsały
3 os. wstrząsał
wstrząsała
wstrząsało
wstrząsali
wstrząsały
bezosobnik: wstrząsano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę wstrząsał
będę wstrząsać
będę wstrząsała
będę wstrząsać
będę wstrząsało
będę wstrząsać
będziemy wstrząsali
będziemy wstrząsać
będziemy wstrząsały
będziemy wstrząsać
2 os. będziesz wstrząsał
będziesz wstrząsać
będziesz wstrząsała
będziesz wstrząsać
będziesz wstrząsało
będziesz wstrząsać
będziecie wstrząsali
będziecie wstrząsać
będziecie wstrząsały
będziecie wstrząsać
3 os. będzie wstrząsał
będzie wstrząsać
będzie wstrząsała
będzie wstrząsać
będzie wstrząsało
będzie wstrząsać
będą wstrząsali
będą wstrząsać
będą wstrząsały
będą wstrząsać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. wstrząsajmy
2 os. wstrząsaj
wstrząsajcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. wstrząsałbym
bym wstrząsał
wstrząsałabym
bym wstrząsała
wstrząsałobym
bym wstrząsało
wstrząsalibyśmy
byśmy wstrząsali
wstrząsałybyśmy
byśmy wstrząsały
2 os. wstrząsałbyś
byś wstrząsał
wstrząsałabyś
byś wstrząsała
wstrząsałobyś
byś wstrząsało
wstrząsalibyście
byście wstrząsali
wstrząsałybyście
byście wstrząsały
3 os. wstrząsałby
by wstrząsał
wstrząsałaby
by wstrząsała
wstrząsałoby
by wstrząsało
wstrząsaliby
by wstrząsali
wstrząsałyby
by wstrząsały
bezosobnik: wstrząsano by
bezokolicznik: wstrząsać
imiesłów przysłówkowy współczesny: wstrząsając
gerundium: wstrząsanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. wstrząsanie
wstrząsania
D. wstrząsania
wstrząsań
C. wstrząsaniu
wstrząsaniom
B. wstrząsanie
wstrząsania
N. wstrząsaniem
wstrząsaniami
Ms. wstrząsaniu
wstrząsaniach
W. wstrząsanie
wstrząsania
imiesłów przymiotnikowy czynny: wstrząsający
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. wstrząsający
wstrząsający
wstrząsający
wstrząsające
wstrząsająca
D. wstrząsającego
wstrząsającego
wstrząsającego
wstrząsającego
wstrząsającej
C. wstrząsającemu
wstrząsającemu
wstrząsającemu
wstrząsającemu
wstrząsającej
B. wstrząsającego
wstrząsającego
wstrząsający
wstrząsające
wstrząsającą
N. wstrząsającym
wstrząsającym
wstrząsającym
wstrząsającym
wstrząsającą
Ms. wstrząsającym
wstrząsającym
wstrząsającym
wstrząsającym
wstrząsającej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. wstrząsający
wstrząsający
wstrząsające
wstrząsające
D. wstrząsających
wstrząsających
wstrząsających
wstrząsających
C. wstrząsającym
wstrząsającym
wstrząsającym
wstrząsającym
B. wstrząsających
wstrząsających
wstrząsających
wstrząsające
N. wstrząsającymi
wstrząsającymi
wstrząsającymi
wstrząsającymi
Ms. wstrząsających
wstrząsających
wstrząsających
wstrząsających
imiesłów przymiotnikowy bierny: wstrząsany
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. wstrząsany
wstrząsany
wstrząsany
wstrząsane
wstrząsana
D. wstrząsanego
wstrząsanego
wstrząsanego
wstrząsanego
wstrząsanej
C. wstrząsanemu
wstrząsanemu
wstrząsanemu
wstrząsanemu
wstrząsanej
B. wstrząsanego
wstrząsanego
wstrząsany
wstrząsane
wstrząsaną
N. wstrząsanym
wstrząsanym
wstrząsanym
wstrząsanym
wstrząsaną
Ms. wstrząsanym
wstrząsanym
wstrząsanym
wstrząsanym
wstrząsanej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. wstrząsani
wstrząsani
wstrząsane
wstrząsane
D. wstrząsanych
wstrząsanych
wstrząsanych
wstrząsanych
C. wstrząsanym
wstrząsanym
wstrząsanym
wstrząsanym
B. wstrząsanych
wstrząsanych
wstrząsanych
wstrząsane
N. wstrząsanymi
wstrząsanymi
wstrząsanymi
wstrząsanymi
Ms. wstrząsanych
wstrząsanych
wstrząsanych
wstrząsanych
odpowiednik aspektowy: wstrząsnąć
-
+ wstrząsać + CZYM -
Zob. trząść