przeciwnik - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

osoba, która występuje przeciwko innej osobie w jakimś sporze

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Relacje międzyludzkie

określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie

	synonimy:	adwersarz antagonista oponent
	antonimy:	adherent stronnik zwolennik

Połączenia

ideowy, polityczny; poważny, zdecydowany; potężny, wielki; trudny, twardy; niebezpieczny, groźny; bezwzględny, nieprzejednany; zaciekły, zagorzały, zajadły, zawzięty, zażarty; inteligentny; silny, słaby; godny; pokonany; dawny, dotychczasowy, niedawny, nowy; ewentualny, wyimaginowany; główny; mój, jego... przeciwnik; przeciwnik procesowy
przeciwnik generała, króla, marszałka, prezydenta; (Pana) Boga, Jezusa; Gierka, Gomułki, Piłsudskiego, Sikorskiego, Wałęsy...; Hitlera
przeciwnik w kampanii prezydenckiej, wyborczej; w partii, w sporze, w wyborach
przeciwnik i rywal, przeciwnik i wróg; przeciwnicy i zwolennicy
reakcja, ruch, zachowanie; słabość; ciało, dłoń, gardło, głowa, twarz przeciwnika; liczba, obóz, szeregi przeciwników
stosunek; szacunek do przeciwnika
atak; haki na przeciwnika
konfrontacja, polemika; spotkanie, starcie, walka z przeciwnikiem; dialog, dyskusja; rywalizacja; rozprawa z przeciwnikami
przeciwnik atakuje, zaatakował; zarzuca coś komuś
mieć; atakować, niszczyć, oczerniać, ośmieszać, pogrążyć, przechytrzyć, upokorzyć/upokarzać; pobić, powalić, ugodzić, zabić; eliminować, likwidować, pozbyć się, unieszkodliwić; pokonać/pokonywać, zwalczać; chwycić/chwytać, złapać, zmiażdżyć; zaskoczyć/zaskakiwać, zmylić; lekceważyć, nie doceniać, zlekceważyć; docenić/doceniać; podziwiać; przekonać przeciwnika; pognębienie przeciwnika
być, stać się przeciwnikiem
należeć; zaapelować do przeciwników; drwić z przeciwników
trafić na przeciwnika
walczyć z przeciwnikiem; mieć do czynienia z przeciwnikami

Cytaty

	Dla piłsudczyków Sikorski stawał się znienawidzonym przeciwnikiem marszałka. źródło: NKJP: Eugeniusz Duraczyński: Rząd polski na uchodźstwie1939-1345 : organizacja, personalia, polityka, 1993
	Marian nie lubił się bić, ale zmuszony koniecznością, wykazywał odwagę i upór. Jego przeciwnikowi tej odwagi brakowało, bał się ciosów [...]. źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1961
	Człowiek rozładowywał napięcie spowodowane wściekłością, tym, że fizycznie atakował przeciwnika, staczał z nim pojedynek. źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Lapidarium I-III, 2008
	[...] w kraju rządzi wojskowa junta, która brutalnie rozprawia się z przeciwnikami politycznymi. źródło: NKJP: Marcin Maj: Załóż czerwoną koszul(k)ę!, Dziennik Internautów, 2007-09-28
	Zdobyliśmy dowody, że na Ukrainie istnieją kontrolowane przez władze „szwadrony śmierci”, które likwidują przeciwników politycznych prezydenta, a także niewygodnych świadków. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Powrót do Lwowa, 2008

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przeciwnik	przeciwnicy	ndepr
M.	przeciwnik	przeciwniki	depr
D.	przeciwnika	przeciwników
C.	przeciwnikowi	przeciwnikom
B.	przeciwnika	przeciwników
N.	przeciwnikiem	przeciwnikami
Ms.	przeciwniku	przeciwnikach
W.	przeciwniku	przeciwnicy	ndepr
W.	przeciwniku	przeciwniki	depr

Składnia

	+	przeciwnik	+	(KOGO)
	+	przeciwnik	+	(CZYJ)

Pochodzenie

Zob. przeciwny