wróg - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

osoba lub społeczność, która ma nieprzyjazny stosunek do innej osoby lub społeczności, zwalcza ją i działa na jej szkodę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Relacje międzyludzkie

określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Zasady współżycia społecznego

stosunki, grupy i organizacje społeczne

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	nieprzyjaciel
	antonimy:	przyjaciel

Połączenia

prawdziwy, wielki; groźny, niebezpieczny, okrutny, podstępny, potężny, silny, straszny, śmiertelny; bezlitosny, fanatyczny, nieprzejednany, nieubłagany, zaciekły, zacięty, zajadły, zaprzysięgły, zawzięty; najgorszy, najzagorzalszy; znienawidzony; niewidoczny, niewidzialny; tajemniczy; ewentualny, nieznany, potencjalny; główny; osobisty, wspólny; ideologiczny, polityczny; schwytany; zabity; dawny, dotychczasowy, niedawny, nowy, odwieczny, stary; mój, twój, wasz... wróg; wróg publiczny; wewnętrzny, zewnętrzny
wróg (Pana) Boga, Chrystusa; kobiet; Kościoła, narodu; ludzkości, rodzaju ludzkiego; Izraela, Niemiec, Polski, Rosji, Rzeczypospolitej...;(Trzeciej) Rzeszy; Polaków, Żydów; ojczyzny, państwa polskiego, żydowskiego...; władzy
wróg i przeciwnik, wróg i przyjaciel, wróg i sojusznik, wróg i zdrajca; sprzymierzeńcy i wrogowie, zwolennicy i wrogowie
agent; ciało, krew, twarz; ofiara; język; podszepty; terytorium, ziemia wroga
stosunek; nienawiść do wroga; bezwzględność, czujność wobec wrogów; spustoszenie wśród wrogów
lęk, obrona, strach przed wrogiem; kontakt, konszachty z wrogiem; kłopoty; potyczki, rozmowy z wrogami
zemsta na wrogu
groźny dla wroga
osaczony; zagrożony przez wrogów
wróg czuwa, czyha; podsłuchuje; strzela; wrogowie działają
zbliżyć się/zbliżać się; strzelić/strzelać do wroga
służyć wrogowi; przebaczyć/przebaczać wrogom
mieć, zyskać; pokonać; zwalczać wroga
być, stać się, zostać wrogiem
uważać na wroga; uważać, uznać kogoś za wroga
uciec/uciekać przed wrogiem; kolaborować, spiskować; walczyć z wrogiem; chronić się przed wrogami

Cytaty

	[...] moi wrogowie z kontrwywiadu coraz bezczelniej sobie poczynali, nasyłając na mnie szpicli i agentów, [...] źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Apelacja, 1968
	Moroz stał się zajadłym wrogiem prezydenta i uprawianej przez niego polityki. źródło: NKJP: Jagienka Wilczak: Przedwiośnie, Polityka, 2002-04-13
	[...]gdy wojna się skończyła, dalej byli wrogami. Mieszkali w tej samej wsi, ale nie pozwalali ani żonom się swoim spotykać, ani dzieciom swoim się razem bawić. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007
	Nikomu nie właziłem w drogę, nikomu nie przeszkadzałem, z nikim nie konkurowałem. To sprawiło, że nie miałem w zasadzie ani zaciętych wrogów, ani oddanych przyjaciół. źródło: NKJP: Roman Antoszewski: Kariera na trzy karpie morskie, 2000
	Lustracja to próba stawienia czoła współpracy księży z wrogami Kościoła. źródło: NKJP: Józef Augustyn: Rozmowy o księżach rodzinie i życiu duchowym, 2010
	Czy Związek Radziecki był wrogiem Polski? Ktokolwiek ma dziś wątpliwości - po 17 września 1939 r., po Katyniu, Charkowie i Miednoje, po procesie szesnastu, po ujawnieniu prawdy o niezliczonych innych zbrodniach - po prostu nie zna historii. źródło: NKJP: Kazimierz OrłoŚ: Co z naszą inteligencją?, Gazeta Wyborcza, 1996-02-13

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wróg	wrogowie	ndepr
M.	wróg	wrogi	depr
D.	wroga	wrogów
C.	wrogowi	wrogom
B.	wroga	wrogów
N.	wrogiem	wrogami
Ms.	wrogu	wrogach
W.	wrogu	wrogowie	ndepr
W.	wrogu	wrogi	depr

Składnia

	+	wróg	+	(KOGO)
	+	wróg	+	(CZYJ)

Pochodzenie

psł. *vorgъ 'nieprzyjaciel, przeciwnik'