wróg - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

osoba lub społeczność, która ma nieprzyjazny stosunek do innej osoby lub społeczności, zwalcza ją i działa na jej szkodę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Relacje międzyludzkie

określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Zasady współżycia społecznego

stosunki, grupy i organizacje społeczne

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	nieprzyjaciel
	antonimy:	przyjaciel

Połączenia

prawdziwy, wielki; groźny, niebezpieczny, okrutny, podstępny, potężny, silny, straszny, śmiertelny; bezlitosny, fanatyczny, nieprzejednany, nieubłagany, zaciekły, zacięty, zajadły, zaprzysięgły, zawzięty; najgorszy, najzagorzalszy; znienawidzony; niewidoczny, niewidzialny; tajemniczy; ewentualny, nieznany, potencjalny; główny; osobisty, wspólny; ideologiczny, polityczny; schwytany; zabity; dawny, dotychczasowy, niedawny, nowy, odwieczny, stary; mój, twój, wasz... wróg; wróg publiczny; wewnętrzny, zewnętrzny
wróg (Pana) Boga, Chrystusa; kobiet; Kościoła, narodu; ludzkości, rodzaju ludzkiego; Izraela, Niemiec, Polski, Rosji, Rzeczypospolitej...;(Trzeciej) Rzeszy; Polaków, Żydów; ojczyzny, państwa polskiego, żydowskiego...; władzy
wróg i przeciwnik, wróg i przyjaciel, wróg i sojusznik, wróg i zdrajca; sprzymierzeńcy i wrogowie, zwolennicy i wrogowie
agent; ciało, krew, twarz; ofiara; język; podszepty; terytorium, ziemia wroga
stosunek; nienawiść do wroga; bezwzględność, czujność wobec wrogów; spustoszenie wśród wrogów
lęk, obrona, strach przed wrogiem; kontakt, konszachty z wrogiem; kłopoty; potyczki, rozmowy z wrogami
zemsta na wrogu
groźny dla wroga
osaczony; zagrożony przez wrogów
wróg czuwa, czyha; podsłuchuje; strzela; wrogowie działają
zbliżyć się/zbliżać się; strzelić/strzelać do wroga
służyć wrogowi; przebaczyć/przebaczać wrogom
mieć, zyskać; pokonać; zwalczać wroga
być, stać się, zostać wrogiem
uważać na wroga; uważać, uznać kogoś za wroga
uciec/uciekać przed wrogiem; kolaborować, spiskować; walczyć z wrogiem; chronić się przed wrogami

Cytaty

	[...] moi wrogowie z kontrwywiadu coraz bezczelniej sobie poczynali, nasyłając na mnie szpicli i agentów, [...] źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Apelacja, 1968
	Moroz stał się zajadłym wrogiem prezydenta i uprawianej przez niego polityki. źródło: NKJP: Jagienka Wilczak: Przedwiośnie, Polityka, 2002-04-13
	[...]gdy wojna się skończyła, dalej byli wrogami. Mieszkali w tej samej wsi, ale nie pozwalali ani żonom się swoim spotykać, ani dzieciom swoim się razem bawić. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007
	Nikomu nie właziłem w drogę, nikomu nie przeszkadzałem, z nikim nie konkurowałem. To sprawiło, że nie miałem w zasadzie ani zaciętych wrogów, ani oddanych przyjaciół. źródło: NKJP: Roman Antoszewski: Kariera na trzy karpie morskie, 2000
	Lustracja to próba stawienia czoła współpracy księży z wrogami Kościoła. źródło: NKJP: Józef Augustyn: Rozmowy o księżach rodzinie i życiu duchowym, 2010
	Czy Związek Radziecki był wrogiem Polski? Ktokolwiek ma dziś wątpliwości - po 17 września 1939 r., po Katyniu, Charkowie i Miednoje, po procesie szesnastu, po ujawnieniu prawdy o niezliczonych innych zbrodniach - po prostu nie zna historii. źródło: NKJP: Kazimierz OrłoŚ: Co z naszą inteligencją?, Gazeta Wyborcza, 1996-02-13

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wróg	wrogowie
D.	wroga	wrogów
C.	wrogowi	wrogom
B.	wroga	wrogów
N.	wrogiem	wrogami
Ms.	wrogu	wrogach
W.	wrogu	wrogowie

Składnia

	+	wróg	+	(KOGO)
	+	wróg	+	(CZYJ)

Pochodzenie

psł. *vorgъ 'nieprzyjaciel, przeciwnik'