wołacz

  • jęz.  siódmy przypadek w odmianie rzeczowników, przymiotników, liczebników i zaimków, którego forma stanowi bezpośrednie zwrócenie się do adresata wypowiedzi
  • CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Język

  • hiperonimy:  przypadek
    • mianownik i wołacz
    • forma, końcówka wołacza; w funkcji wołacza
  • Użycie w mianowniku końcówki wołacza -u obejmuje w gwarach małopolskich i wielkopolskich nazwy osobowe deminutywne zakończone na spółgłoskę miękką oraz -ch, np. Józiu, Stachu.

    źródło: NKJP: Maria Malec: Formy skrócone staropolskich imion dwuczłonowych oraz rodzime imiona odapelatywne nadawane jako imiona samodzielne w XX wieku, 2008

    [...] zakres wołacza we współczesnej polszczyźnie stale się kurczy.

    źródło: NKJP: Alicja Nagórko: Zarys gramatyki języka polskiego, 1996

    Nasz prezydent ma na imię Lechu. Imię to w tym właśnie brzmieniu jest klasycznym przykładem zastosowania wołacza w funkcji mianownika.

    źródło: NKJP: Jerzy Pilch: POBOŻNE ŻYCZENIA, Gazeta Wyborcza, 1993-06-11

    W wołaczu urabia się od szewca tradycyjne brzmienie szewcze (Pilnuj, szewcze, kopyta!).

    źródło: NKJP: Jan Miodek: JAK MÓWIMY, Gazeta Wyborcza - Magazyn,1998-12-11

    Nazwiska męskie jak Ciepły, Gruby, Wesoły deklinuje się tak, jak przymiotniki. W mianowniku liczby mnogiej oraz w wołaczu dopuszczana jest końcówka - „owie”. Może więc być: państwo Ciepli, lub Ciepłowie, państwo Weseli lub Wesołowie.

    źródło: NKJP: Tadeusz Samselski: Kłopoty z nazwiskami cz. I, Nakielski Czas, 2007-12-27

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: m3

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. wołacz
    wołacze
    D. wołacza
    wołaczy
    C. wołaczowi
    wołaczom
    B. wołacz
    wołacze
    N. wołaczem
    wołaczami
    Ms. wołaczu
    wołaczach
    W. wołaczu
    wołacze
  • Kalka łac. vocātīvus (od: vocāre 'wołać, wzywać; przywoływać'); por.  wołać 

CHRONOLOGIZACJA:
XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł
Data ostatniej modyfikacji: 26.08.2017