-
1.
obudzić się nagle -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego
czynności i stany fizjologiczne -
hiperonimy: obudzić się
zbudzić się
-
- ocknąć się na ławce, na podłodze
- ocknąć się w środku nocy
- ocknąć się z drzemki, ze snu
- ocknąć się nagle, po chwili, późno
-
Potem przysnęła; ocknęła się dopiero, gdy megafon wychrypiał nazwę jej stacji.
źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Przystupa, 2007
Po chwili zapadł w sen. Ocknął się po kilku godzinach, spocony od parnej nocy.
źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszewski: Uwikłanie, 2007
Gdy razu pewnego zapadł w drzemkę, zobaczył atomy splatające się w łańcuchy i wyginające jak węże. [...] Porażony tą wizją uczony raptownie ocknął się ze snu i resztę nocy spędził na opracowaniu struktury związku.
źródło: NKJP: Drzemka, Dziennik Polski, 2000-08-28
W pewnej chwili zwierzę ocknęło się, zerwało z uprzęży i pogalopowało drogą w kierunku Korczyny.
źródło: Internet
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. ocknę się
ockniemy się
2 os. ockniesz się
ockniecie się
3 os. ocknie się
ockną się
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. ocknąłem się
+(e)m się ocknął
ocknęłam się
+(e)m się ocknęła
ocknęłom się
+(e)m się ocknęło
ocknęliśmy się
+(e)śmy się ocknęli
ocknęłyśmy się
+(e)śmy się ocknęły
2 os. ocknąłeś się
+(e)ś się ocknął
ocknęłaś się
+(e)ś się ocknęła
ocknęłoś się
+(e)ś się ocknęło
ocknęliście się
+(e)ście się ocknęli
ocknęłyście się
+(e)ście się ocknęły
3 os. ocknął się
ocknęła się
ocknęło się
ocknęli się
ocknęły się
bezosobnik: ocknięto się
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. ocknijmy się
2 os. ocknij się
ocknijcie się
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. ocknąłbym się
bym się ocknął
ocknęłabym się
bym się ocknęła
ocknęłobym się
bym się ocknęło
ocknęlibyśmy się
byśmy się ocknęli
ocknęłybyśmy się
byśmy się ocknęły
2 os. ocknąłbyś się
byś się ocknął
ocknęłabyś się
byś się ocknęła
ocknęłobyś się
byś się ocknęło
ocknęlibyście się
byście się ocknęli
ocknęłybyście się
byście się ocknęły
3 os. ocknąłby się
by się ocknął
ocknęłaby się
by się ocknęła
ocknęłoby się
by się ocknęło
ocknęliby się
by się ocknęli
ocknęłyby się
by się ocknęły
bezosobnik: ocknięto by się
bezokolicznik: ocknąć się
imiesłów przysłówkowy uprzedni: ocknąwszy się
gerundium: ocknięcie się
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. ocknięcie się
ocknięcia się
D. ocknięcia się
ocknięć się
C. ocknięciu się
ocknięciom się
B. ocknięcie się
ocknięcia się
N. ocknięciem się
ocknięciami się
Ms. ocknięciu się
ocknięciach się
W. ocknięcie się
ocknięcia się
odpowiednik aspektowy: ocykać się
-
Rz żywotny + ocknąć się + (z CZEGO) -
psł. *otjьtnǫti 'zacząć przywracać zdolność odbierania wrażeń zmysłowych, odczuwania, spostrzegania, czynić przytomnym'
Pierwotna polska postać *octnąć przeszła w ocknąć ze zmianą grupy spółgłoskowej *-ctn- > -ckn-