cywilizować - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

2.

dostosowywać do wymagań współczesnej kultury lub zaawansowanej techniki

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

dostosowywać

Połączenia

cywilizować czyjeś działania, handel, ideę, komunikację, jakąś kwestię, obyczaje, polski populizm, projekt rządowy, przepisy, rynek, sprawę, ustawę

Cytaty

Uważamy, że trzeba cywilizować wszystkie procesy w państwie, także strajki.

źródło: NKJP: Danuta Zagrodzka: Za dziki strajk - na bruk, Gazeta Wyborcza, 1995-07-25

Minął czas, kiedy ten system można było cywilizować od wewnątrz, i jedyną szansą jest zbudowanie realnej siły opozycyjnej.

źródło: NKJP: Adam Michnik: Między Panem a Plebanem źródło, 1995

Niech pan to przemyśli, redaktorze: kto ten kraj tak naprawdę cywilizuje, kto tu ciągnie postęp, nowoczesność? Dzięki komu się ludzie bogacą, budują, kupują, coraz lepiej żyją?

źródło: NKJP: Rafał A Ziemkiewicz: Żywina, 208

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	cywilizuję	cywilizujemy
2 os.	cywilizujesz	cywilizujecie
3 os.	cywilizuje	cywilizują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	cywilizowałem +(e)m cywilizował	cywilizowałam +(e)m cywilizowała	cywilizowałom +(e)m cywilizowało	cywilizowaliśmy +(e)śmy cywilizowali	cywilizowałyśmy +(e)śmy cywilizowały
2 os.	cywilizowałeś +(e)ś cywilizował	cywilizowałaś +(e)ś cywilizowała	cywilizowałoś +(e)ś cywilizowało	cywilizowaliście +(e)ście cywilizowali	cywilizowałyście +(e)ście cywilizowały
3 os.	cywilizował	cywilizowała	cywilizowało	cywilizowali	cywilizowały

bezosobnik: cywilizowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę cywilizował będę cywilizować	będę cywilizowała będę cywilizować	będę cywilizowało będę cywilizować	będziemy cywilizowali będziemy cywilizować	będziemy cywilizowały będziemy cywilizować
2 os.	będziesz cywilizował będziesz cywilizować	będziesz cywilizowała będziesz cywilizować	będziesz cywilizowało będziesz cywilizować	będziecie cywilizowali będziecie cywilizować	będziecie cywilizowały będziecie cywilizować
3 os.	będzie cywilizował będzie cywilizować	będzie cywilizowała będzie cywilizować	będzie cywilizowało będzie cywilizować	będą cywilizowali będą cywilizować	będą cywilizowały będą cywilizować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		cywilizujmy
2 os.	cywilizuj	cywilizujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	cywilizowałbym bym cywilizował	cywilizowałabym bym cywilizowała	cywilizowałobym bym cywilizowało	cywilizowalibyśmy byśmy cywilizowali	cywilizowałybyśmy byśmy cywilizowały
2 os.	cywilizowałbyś byś cywilizował	cywilizowałabyś byś cywilizowała	cywilizowałobyś byś cywilizowało	cywilizowalibyście byście cywilizowali	cywilizowałybyście byście cywilizowały
3 os.	cywilizowałby by cywilizował	cywilizowałaby by cywilizowała	cywilizowałoby by cywilizowało	cywilizowaliby by cywilizowali	cywilizowałyby by cywilizowały

bezosobnik: cywilizowano by

bezokolicznik: cywilizować

imiesłów przysłówkowy współczesny: cywilizując

gerundium: cywilizowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	cywilizowanie	cywilizowania
D.	cywilizowania	cywilizowań
C.	cywilizowaniu	cywilizowaniom
B.	cywilizowanie	cywilizowania
N.	cywilizowaniem	cywilizowaniami
Ms.	cywilizowaniu	cywilizowaniach
W.	cywilizowanie	cywilizowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: cywilizujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	cywilizujący	cywilizujący	cywilizujący	cywilizujące	cywilizująca
D.	cywilizującego	cywilizującego	cywilizującego	cywilizującego	cywilizującej
C.	cywilizującemu	cywilizującemu	cywilizującemu	cywilizującemu	cywilizującej
B.	cywilizującego	cywilizującego	cywilizujący	cywilizujące	cywilizującą
N.	cywilizującym	cywilizującym	cywilizującym	cywilizującym	cywilizującą
Ms.	cywilizującym	cywilizującym	cywilizującym	cywilizującym	cywilizującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	cywilizujący	cywilizujący	cywilizujące	cywilizujące
D.	cywilizujących	cywilizujących	cywilizujących	cywilizujących
C.	cywilizującym	cywilizującym	cywilizującym	cywilizującym
B.	cywilizujących	cywilizujących	cywilizujących	cywilizujące
N.	cywilizującymi	cywilizującymi	cywilizującymi	cywilizującymi
Ms.	cywilizujących	cywilizujących	cywilizujących	cywilizujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: cywilizowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	cywilizowany	cywilizowany	cywilizowany	cywilizowane	cywilizowana
D.	cywilizowanego	cywilizowanego	cywilizowanego	cywilizowanego	cywilizowanej
C.	cywilizowanemu	cywilizowanemu	cywilizowanemu	cywilizowanemu	cywilizowanej
B.	cywilizowanego	cywilizowanego	cywilizowany	cywilizowane	cywilizowaną
N.	cywilizowanym	cywilizowanym	cywilizowanym	cywilizowanym	cywilizowaną
Ms.	cywilizowanym	cywilizowanym	cywilizowanym	cywilizowanym	cywilizowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	cywilizowani	cywilizowani	cywilizowane	cywilizowane
D.	cywilizowanych	cywilizowanych	cywilizowanych	cywilizowanych
C.	cywilizowanym	cywilizowanym	cywilizowanym	cywilizowanym
B.	cywilizowanych	cywilizowanych	cywilizowanych	cywilizowane
N.	cywilizowanymi	cywilizowanymi	cywilizowanymi	cywilizowanymi
Ms.	cywilizowanych	cywilizowanych	cywilizowanych	cywilizowanych

odpowiednik aspektowy: ucywilizować

Składnia

Rz_osobowy

+

cywilizować

+

KOGO/CO

Pochodzenie

internac.

ang. civilize

fr. civiliser

niem. zivilisieren