komponować - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

1.

tworzyć dzieło muzyczne

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Działalność artystyczna człowieka

muzyka

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

tworzyć

Połączenia

komponować muzykę, pieśń, piosenkę, symfonię, utwór
komponować dla teatru, dla wytwórni, dla znanych wykonawców
komponować na fortepian, na pianino, na skrzypce
dobrze, doskonale, pięknie, świetnie, wspaniale komponować
malować i komponować, śpiewać i komponować

Cytaty

Próbowałem stworzyć muzykę opartą na afrykańskim rytmie, ale na scenie, gdzie występowali tancerze, nie było miejsca na perkusję, dlatego musiałem komponować tylko na fortepian.

źródło: NKJP: Paweł Franczak: Musica alternativa: Geniusz łamane przez szaleniec, Esensja, nr 05 (LXVII), 2007

Był to człowiek wielu talentów. Komponował opery [...], pisywał wierszowane libretta, śpiewał na scenie w rolach tenorowych.

źródło: NKJP: Marian Brandys: Nieznany Książę Poniatowski, 1996

Potem komponował ścieżki dźwiękowe do filmów.

źródło: NKJP: Krzysztof Kucharski: Faworyt „Aviator”, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2005-01-26

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	komponuję	komponujemy
2 os.	komponujesz	komponujecie
3 os.	komponuje	komponują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	komponowałem +(e)m komponował	komponowałam +(e)m komponowała	komponowałom +(e)m komponowało	komponowaliśmy +(e)śmy komponowali	komponowałyśmy +(e)śmy komponowały
2 os.	komponowałeś +(e)ś komponował	komponowałaś +(e)ś komponowała	komponowałoś +(e)ś komponowało	komponowaliście +(e)ście komponowali	komponowałyście +(e)ście komponowały
3 os.	komponował	komponowała	komponowało	komponowali	komponowały

bezosobnik: komponowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę komponował będę komponować	będę komponowała będę komponować	będę komponowało będę komponować	będziemy komponowali będziemy komponować	będziemy komponowały będziemy komponować
2 os.	będziesz komponował będziesz komponować	będziesz komponowała będziesz komponować	będziesz komponowało będziesz komponować	będziecie komponowali będziecie komponować	będziecie komponowały będziecie komponować
3 os.	będzie komponował będzie komponować	będzie komponowała będzie komponować	będzie komponowało będzie komponować	będą komponowali będą komponować	będą komponowały będą komponować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		komponujmy
2 os.	komponuj	komponujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	komponowałbym bym komponował	komponowałabym bym komponowała	komponowałobym bym komponowało	komponowalibyśmy byśmy komponowali	komponowałybyśmy byśmy komponowały
2 os.	komponowałbyś byś komponował	komponowałabyś byś komponowała	komponowałobyś byś komponowało	komponowalibyście byście komponowali	komponowałybyście byście komponowały
3 os.	komponowałby by komponował	komponowałaby by komponowała	komponowałoby by komponowało	komponowaliby by komponowali	komponowałyby by komponowały

bezosobnik: komponowano by

bezokolicznik: komponować

imiesłów przysłówkowy współczesny: komponując

gerundium: komponowanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	komponowanie	komponowania
D.	komponowania	komponowań
C.	komponowaniu	komponowaniom
B.	komponowanie	komponowania
N.	komponowaniem	komponowaniami
Ms.	komponowaniu	komponowaniach
W.	komponowanie	komponowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: komponujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	komponujący	komponujący	komponujący	komponujące	komponująca
D.	komponującego	komponującego	komponującego	komponującego	komponującej
C.	komponującemu	komponującemu	komponującemu	komponującemu	komponującej
B.	komponującego	komponującego	komponujący	komponujące	komponującą
N.	komponującym	komponującym	komponującym	komponującym	komponującą
Ms.	komponującym	komponującym	komponującym	komponującym	komponującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	komponujący	komponujący	komponujące	komponujące
D.	komponujących	komponujących	komponujących	komponujących
C.	komponującym	komponującym	komponującym	komponującym
B.	komponujących	komponujących	komponujących	komponujące
N.	komponującymi	komponującymi	komponującymi	komponującymi
Ms.	komponujących	komponujących	komponujących	komponujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: komponowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	komponowany	komponowany	komponowany	komponowane	komponowana
D.	komponowanego	komponowanego	komponowanego	komponowanego	komponowanej
C.	komponowanemu	komponowanemu	komponowanemu	komponowanemu	komponowanej
B.	komponowanego	komponowanego	komponowany	komponowane	komponowaną
N.	komponowanym	komponowanym	komponowanym	komponowanym	komponowaną
Ms.	komponowanym	komponowanym	komponowanym	komponowanym	komponowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	komponowani	komponowani	komponowane	komponowane
D.	komponowanych	komponowanych	komponowanych	komponowanych
C.	komponowanym	komponowanym	komponowanym	komponowanym
B.	komponowanych	komponowanych	komponowanych	komponowane
N.	komponowanymi	komponowanymi	komponowanymi	komponowanymi
Ms.	komponowanych	komponowanych	komponowanych	komponowanych

odpowiednik aspektowy: skomponować

Składnia

Rz_osobowy

+

komponować

+

CO + (na CO)

Pochodzenie

łac. compōnere 'składać, układać'