dać się

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

1. zwątpieniu

  • Definicja

    1.

    pot.  dopuścić do tego, aby danej osobie stało się coś złego lub ktoś zrobił coś niekorzystnego dla niej
  • Noty o użyciu

    Zwykle z przeczeniem.

  • Kwalifikacja tematyczna

    ATEMATYCZNY

  • Cytaty

    Miał świadomość, że musi się pilnować, ale równocześnie wierzył, że jest dość stary i doświadczony, żeby nie dać się pokusom, nawet gdyby miały polegać na zbytnim poluzowaniu więzów wyobraźni.

    źródło: NKJP: Marek Harny: Zdrajca, 2007

    Piegowaty Józek z Malinowej przez całe życie darzył Bronka szacunkiem, zwłaszcza od dnia, w którym zaczęli się przekomarzać i od słowa do słowa doszło do bójki. Jedenastoletni Bronek nie dał się starszemu o dwa lata Józkowi i zarobił na jego respekt.

    źródło: NKJP: Aleksander Kropiwnicki: Zajezdnia Londyn, 2007

    Polacy uwierzyli, że przyszłość należy do obrotnego „japiszona”[...] jego postać [...] mobilizuje ich dziś do walki, by nie dać się bezrobociu i nędzy, by wypłynąć jako biznesmen, urzędnik zachodniego banku, a choćby sprzedawca na Stadionie Dziesięciolecia.

    źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Orzeł jaskiniowy, Gazeta Wyborcza, 1992-02-08

    Na razie nic nie złowiłem, a siedzę już półtorej godziny – zżymał się wędkarz, ale nie dał się zwątpieniu.

    źródło: NKJP: Dariusz Zalega: Pod znakiem karpia, Trybuna Śląska, 2001-06-30

    Emocje związane z trwającym mundialem udzieliły się pikietującym. – Ole, ole, ole, ole! Nie damy się, nie damy się! – zaintonowali na melodię pieśni kibiców.

    źródło: NKJP: W obronie pracy, Trybuna Śląska, 2002-06-05
  • Odmiana

    część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. dam się
    		 damy się
    2 os. dasz się
    		 dacie się
    3 os. da się
    		 dadzą się

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. dałem się
    +(e)m się dał
    		 dałam się
    +(e)m się dała
    		 dałom się
    +(e)m się dało
    		 daliśmy się
    +(e)śmy się dali
    		 dałyśmy się
    +(e)śmy się dały
    2 os. dałeś się
    +(e)ś się dał
    		 dałaś się
    +(e)ś się dała
    		 dałoś się
    +(e)ś się dało
    		 daliście się
    +(e)ście się dali
    		 dałyście się
    +(e)ście się dały
    3 os. dał się
    		 dała się
    		 dało się
    		 dali się
    		 dały się

    bezosobnik: dano się

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. dajmy się
    2 os. daj się
    		 dajcie się

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. dałbym się
    bym się dał
    		 dałabym się
    bym się dała
    		 dałobym się
    bym się dało
    		 dalibyśmy się
    byśmy się dali
    		 dałybyśmy się
    byśmy się dały
    2 os. dałbyś się
    byś się dał
    		 dałabyś się
    byś się dała
    		 dałobyś się
    byś się dało
    		 dalibyście się
    byście się dali
    		 dałybyście się
    byście się dały
    3 os. dałby się
    by się dał
    		 dałaby się
    by się dała
    		 dałoby się
    by się dało
    		 daliby się
    by się dali
    		 dałyby się
    by się dały

    bezosobnik: dano by się

    bezokolicznik: dać się

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: dawszy się

    gerundium: danie się

    odpowiednik aspektowy: dawać się

  • Składnia
    Rzosobowy + dać się +
    KOMU/CZEMU
  • Pochodzenie

    Zob. dać