oddychać - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

wciągać powietrze, dostarczając organizmowi tlenu niezbędnego do życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego

czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK I PRZYRODA

Świat zwierząt

budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

CZŁOWIEK I PRZYRODA

Świat roślin

budowa i funkcjonowanie roślin

oddychać czystym (świeżym, górskim…) powietrzem, świeżością, tlenem; przeponą, skrzelami, ustami
oddychać przez maseczkę, przez nos, przez usta
oddychać w rytm czegoś
oddychać z trudem
oddychać ciężko, głęboko, miarowo, płytko, równo, równomiernie, rytmicznie, samodzielnie, szybko
nie móc oddychać, nie mieć czym oddychać

	Helena spała obok i oddychała lekko przez uchylone usta. źródło: NKJP: Anna Bolecka: Concerto d'amore, 2004
	Nie patrzył nikomu w oczy i oddychając płytko, myślał o swoich sprawach. źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Wyspy szerszenia, 2008
	Nie mógł oddychać, jakby coś go zatkało. źródło: NKJP: K.Jakubowski: Fałszywy corhydron na Mazowszu?, 2006-12-04
	Zwierzę oddychało ciężko, widać było, że jest bardzo przestraszone i zdenerwowane. źródło: Internet
	Ziemia musi być lekka, żeby roślina oddychała. źródło: Internet

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oddychałem +(e)m oddychał	oddychałam +(e)m oddychała	oddychałom +(e)m oddychało	oddychaliśmy +(e)śmy oddychali	oddychałyśmy +(e)śmy oddychały
2 os.	oddychałeś +(e)ś oddychał	oddychałaś +(e)ś oddychała	oddychałoś +(e)ś oddychało	oddychaliście +(e)ście oddychali	oddychałyście +(e)ście oddychały
3 os.	oddychał	oddychała	oddychało	oddychali	oddychały

bezosobnik: oddychano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę oddychał będę oddychać	będę oddychała będę oddychać	będę oddychało będę oddychać	będziemy oddychali będziemy oddychać	będziemy oddychały będziemy oddychać
2 os.	będziesz oddychał będziesz oddychać	będziesz oddychała będziesz oddychać	będziesz oddychało będziesz oddychać	będziecie oddychali będziecie oddychać	będziecie oddychały będziecie oddychać
3 os.	będzie oddychał będzie oddychać	będzie oddychała będzie oddychać	będzie oddychało będzie oddychać	będą oddychali będą oddychać	będą oddychały będą oddychać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		oddychajmy
2 os.	oddychaj	oddychajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oddychałbym bym oddychał	oddychałabym bym oddychała	oddychałobym bym oddychało	oddychalibyśmy byśmy oddychali	oddychałybyśmy byśmy oddychały
2 os.	oddychałbyś byś oddychał	oddychałabyś byś oddychała	oddychałobyś byś oddychało	oddychalibyście byście oddychali	oddychałybyście byście oddychały
3 os.	oddychałby by oddychał	oddychałaby by oddychała	oddychałoby by oddychało	oddychaliby by oddychali	oddychałyby by oddychały

bezosobnik: oddychano by

bezokolicznik: oddychać

imiesłów przysłówkowy współczesny: oddychając

gerundium: oddychanie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: oddychający

odpowiednik aspektowy: odetchnąć

+

oddychać

+

(CZYM)

psł. *otъdychati