Jak korzystać ze słownika?

czynić

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

3. dobrze

  • Definicja

    3.

    książk.  używane dla opisania pewnej niedokonanej czynności, o której mówiący nie może lub nie chce powiedzieć, używając czasownika ją oznaczającego
  • Kwalifikacja tematyczna

    ATEMATYCZNY

  • Połączenia
    • czynić cokolwiek, wszystko
    • czynić dobrze, źle
    • mówić i czynić
  • Cytaty

    Możemy powiedzieć, że czynimy dobrze, gdy mamy prawo wyboru, gdy moglibyśmy uczynić źle, ale opowiadamy się za tym, co za dobro uważamy.

    źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Ducha nie duście!, Gazeta Wyborcza, 1992-04-24

    Jest tu jedna ważna kwestia, w której nie zgadzam się ze swoim profesorem. Otóż uważa on, że człowiek, czyniąc źle, interpretuje swoje zachowanie tak, by wyjść na porządnego człowieka. Np. nie - kradnę, ale - korzystam z okazji, itp..

    źródło: NKJP: Morion, elpablo, Qon, piecia330: Zasady i Morralność, www.forumowisko.pl, 2008-11-03

    Wielu przecież było takich, którzy latami wiernie wspierali, powiedzmy piórem, poczynania ówczesnych władz i tym samym utwierdzali tych funkcjonariuszy w przekonaniu, że czynią właściwie.

    źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 17.02.1994

    Ojciec Pio unikał rozgłosu i sławy, pragnął cierpieć w cichości ze swym Mistrzem, dlatego stygmatyzowane ręce ukrywał w rękawiczkach bez palców i czynił wszystko, by nikt ich nie oglądał.

    źródło: NKJP: Błażej Strzechmiński OFMCap: Zagadka stygmatów, Głos Ojca Pio, 2001-10
  • Odmiana

    część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. czynię
    		 czynimy
    2 os. czynisz
    		 czynicie
    3 os. czyni
    		 czynią

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. czyniłem
    +(e)m czynił
    		 czyniłam
    +(e)m czyniła
    		 czyniłom
    +(e)m czyniło
    		 czyniliśmy
    +(e)śmy czynili
    		 czyniłyśmy
    +(e)śmy czyniły
    2 os. czyniłeś
    +(e)ś czynił
    		 czyniłaś
    +(e)ś czyniła
    		 czyniłoś
    +(e)ś czyniło
    		 czyniliście
    +(e)ście czynili
    		 czyniłyście
    +(e)ście czyniły
    3 os. czynił
    		 czyniła
    		 czyniło
    		 czynili
    		 czyniły

    bezosobnik: czyniono

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę czynił
    będę czynić
    		 będę czyniła
    będę czynić
    		 będę czyniło
    będę czynić
    		 będziemy czynili
    będziemy czynić
    		 będziemy czyniły
    będziemy czynić
    2 os. będziesz czynił
    będziesz czynić
    		 będziesz czyniła
    będziesz czynić
    		 będziesz czyniło
    będziesz czynić
    		 będziecie czynili
    będziecie czynić
    		 będziecie czyniły
    będziecie czynić
    3 os. będzie czynił
    będzie czynić
    		 będzie czyniła
    będzie czynić
    		 będzie czyniło
    będzie czynić
    		 będą czynili
    będą czynić
    		 będą czyniły
    będą czynić

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. czyńmy
    2 os. czyń
    		 czyńcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. czyniłbym
    bym czynił
    		 czyniłabym
    bym czyniła
    		 czyniłobym
    bym czyniło
    		 czynilibyśmy
    byśmy czynili
    		 czyniłybyśmy
    byśmy czyniły
    2 os. czyniłbyś
    byś czynił
    		 czyniłabyś
    byś czyniła
    		 czyniłobyś
    byś czyniło
    		 czynilibyście
    byście czynili
    		 czyniłybyście
    byście czyniły
    3 os. czyniłby
    by czynił
    		 czyniłaby
    by czyniła
    		 czyniłoby
    by czyniło
    		 czyniliby
    by czynili
    		 czyniłyby
    by czyniły

    bezosobnik: czyniono by

    bezokolicznik: czynić

    imiesłów przysłówkowy współczesny: czyniąc

    gerundium: czynienie

    imiesłów przymiotnikowy czynny: czyniący

    imiesłów przymiotnikowy bierny: czyniony

    odpowiednik aspektowy: uczynić

  • Składnia
    Rzosobowy + czynić +
    (CO)
  • Pochodzenie

    psł. *činiti 'porządkować; robić, działać'