-
cecha kogoś, kto ocenia siebie zbyt wysoko
-
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Usposobienie człowieka
cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności -
synonimy: duma
wyniosłość
zarozumialstwo
zarozumiałość
antonimy: pokora
skromność
uniżenie I
-
- ludzka, męska, młodzieńcza, szlachecka, własna; bezgraniczna, nadludzka, niesłychana, wielka; głupia, grzeszna, nieuzasadniona, ostentacyjna, ślepa, zgubna pycha; pycha autorska, narodowa
- pycha człowieka, władców, zwycięzcy
- pycha i ambicja, pycha i arogancja, pycha i bogactwo, pycha i buta, pycha i chciwość, pycha i duma, pycha i egoizm, pycha i głupota, pycha i pogarda, pycha i próżność, pycha i samouwielbienie, pycha i zadufanie, pycha i zarozumiałość, pycha i zazdrość, pycha i zuchwalstwo, pycha i zuchwałość, pycha i żądza czegoś
- przejaw, przykład, symbol, świadectwo, wyraz; grzech, nadmiar pychy
- pełen pychy
- pycha każe coś, rozpiera kogoś, zgubiła kogoś
- grzeszyć, zgrzeszyć; unieść/unosić się; przepełniony, zaślepiony pychą
- popaść, wbijać kogoś, wbijać się w pychę
-
Francuzi mają najlepszą kuchnię na świecie, ale to nie upoważnia do pychy narodowej i lekceważenia innych krajów.
źródło: NKJP: La grande nation, Dziennik Polski, 2002-07-25
Jeśli jednak dojdzie do przekonania, że jest genialny, wbije się w pychę, będzie to początek jego politycznego końca.
źródło: NKJP: Wiesław Hagedorny: Szast–prast: Zaprzysiężenie czyli rady dla nowego rządu, Tygodnik Ciechanowski, 2007-11-23
Spośród aktualnych sąsiadów Śląska - Niemców, Polaków, Czechów i Morawian - tylko dwaj ostatni byli wolni od grzechu pychy i traktowali Śląsk w poczuciu równości.
źródło: NKJP: Henryk Waniek: Opis podróży mistycznej z Oświęcimia do Zgorzelca 1257-1957, 1996
[...] komunizm to zinstytucjonalizowany grzech, zrodzony z pychy ludzi, którzy uznali, że mogą i mają prawo urządzać świat i życie ogółu po swojemu.
źródło: NKJP: Ernest Skalski: Czy Jan Paweł II jest liberałem?, Gazeta Wyborcza, 1997-08-16/1997-08-17
Człowiek jest zaborczy i zarozumiały. W swojej pysze sądzi, że może narzucić przyrodzie własne prawa.
źródło: NKJP: Danuta Myłek: Alergie, 2001
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza liczba mnoga M. pycha
pychy
D. pychy
pych
neut pych
char C. pysze
pychom
B. pychę
pychy
N. pychą
pychami
Ms. pysze
pychach
W. pycho
pychy
Inne uwagi
Zwykle lp
-
psł. *pychati 'dyszeć, sapać, dmuchać'
Podstawowy czasownik psł. *pychati pokrewny z psł. *puchnǫti, a to prawdopodobnie od psł. *pъchnǫti. Znaczenie 'pycha, buta' jest wtórne, powstało z wcześniejszego 'nadmuchanie, nadęcie się'.