gniewać

  • wywoływać w kimś uczucie głębokiego niezadowolenia lub wzburzenia
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Stany psychiczne człowieka

    emocje i uczucia

  • hiperonimy:  denerwować
    • brak odpowiedzi, czyjeś gadanie, czyjaś głupota, lekkomyślność, natarczywość, czyjeś postępowanie, czyjś upór, czyjeś zachowanie gniewa; wymijające odpowiedzi gniewają kogoś
    • dziwić i gniewać, niepokoić i gniewać; gniewać i niecierpliwić
  • Frasuje go coś, a nie powie ani słowa. Babkę to gniewa, ale chęć, żeby ten frasunek jakoś zmniejszyć, jest od gniewu silniejsza.

    źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa, Ten obcy, 1990

    Pytania o sprawy prywatne zbywał lakonicznymi, urywanymi odpowiedziami. Gniewała go moja natarczywość, zwłaszcza gdy pytałem o dzieci i żonę.

    źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2000

    Sprawy Smolarka, Kołodziejczyka [...] niewiele wieś obchodzą. Jeśli coś gniewa chłopów, to zbyt wolna poprawa poziomu życia.

    źródło: NKJP: Wojciech Załuska: Dwór i demokraci..., Gazeta Wyborcza, 1994-12-07

    Prawdę mówiąc, strojenie się uważał za niegodne mężczyzny i gniewało go, że Janek nieco zbyt dużą wagę przywiązuje do non ironów i jerseyów.

    źródło: NKJP: Andrzej Zbych: Bardzo dużo pajacyków, 2005

    Z zasady nie kupowała nic od biedaków na ulicy i gniewało ją, gdy inni to robili. Często mawiała, że każdy z tych żebraków ma na pewno niezłe konto w banku.

    źródło: KWSJP: Dorothy Parker: Międzmiastowa Nowy Jork – Detroit, 1958

  • część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. gniewam
    gniewamy
    2 os. gniewasz
    gniewacie
    3 os. gniewa
    gniewają

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. gniewałem
    +(e)m gniewał
    gniewałam
    +(e)m gniewała
    gniewałom
    +(e)m gniewało
    gniewaliśmy
    +(e)śmy gniewali
    gniewałyśmy
    +(e)śmy gniewały
    2 os. gniewałeś
    +(e)ś gniewał
    gniewałaś
    +(e)ś gniewała
    gniewałoś
    +(e)ś gniewało
    gniewaliście
    +(e)ście gniewali
    gniewałyście
    +(e)ście gniewały
    3 os. gniewał
    gniewała
    gniewało
    gniewali
    gniewały

    bezosobnik: gniewano

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę gniewał
    będę gniewać
    będę gniewała
    będę gniewać
    będę gniewało
    będę gniewać
    będziemy gniewali
    będziemy gniewać
    będziemy gniewały
    będziemy gniewać
    2 os. będziesz gniewał
    będziesz gniewać
    będziesz gniewała
    będziesz gniewać
    będziesz gniewało
    będziesz gniewać
    będziecie gniewali
    będziecie gniewać
    będziecie gniewały
    będziecie gniewać
    3 os. będzie gniewał
    będzie gniewać
    będzie gniewała
    będzie gniewać
    będzie gniewało
    będzie gniewać
    będą gniewali
    będą gniewać
    będą gniewały
    będą gniewać

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. gniewajmy
    2 os. gniewaj
    gniewajcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. gniewałbym
    bym gniewał
    gniewałabym
    bym gniewała
    gniewałobym
    bym gniewało
    gniewalibyśmy
    byśmy gniewali
    gniewałybyśmy
    byśmy gniewały
    2 os. gniewałbyś
    byś gniewał
    gniewałabyś
    byś gniewała
    gniewałobyś
    byś gniewało
    gniewalibyście
    byście gniewali
    gniewałybyście
    byście gniewały
    3 os. gniewałby
    by gniewał
    gniewałaby
    by gniewała
    gniewałoby
    by gniewało
    gniewaliby
    by gniewali
    gniewałyby
    by gniewały

    bezosobnik: gniewano by

    bezokolicznik: gniewać

    imiesłów przysłówkowy współczesny: gniewając

    gerundium: gniewanie

    imiesłów przymiotnikowy czynny: gniewający

    imiesłów przymiotnikowy bierny: gniewany

  • bez ograniczeń + gniewać +
    KOGO
    (to), że ZDANIE | ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE + gniewać +
    KOGO
  • Zob.  gniew 

CHRONOLOGIZACJA:
XIV w., Bańk
Data ostatniej modyfikacji: 16.05.2014