-
3.
przystąpić do wykonywania określonych czynności, wskazanych następującym rzeczownikiem lub przez niego symbolizowanych -
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA
Praca -
- wziąć się do gotowania, do pisania, do sprzątania; do pracy, do roboty;
- wziąć się !?za jedzenie; !?za rządzenie, !?za filozofowanie; !?za książkę, !?za lekturę, !?za naukę; !?za krytykę; !?za remont; !?za łopatę; !?za interesy, !?za politykę
- wziąć się ostro (do roboty)
-
Nie trzeba jej było naganiać do roboty, sama pieliła w ogródku, podpatrywała żonę przy kuchni, rychło wzięła się do gotowania.
źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995
Jeśli chcą zwiększyć sobie statystyki, to może niech wezmą się do roboty i zaczną łapać prawdziwych przestępców, a nie prowokować.
źródło: NKJP: Bydgoszcz: Policjanci sami podpuszczali kibiców Zawiszy!, Gazeta Pomorska, 2009-10-04
Kompania wzięła się !?za jedzenie w dostojnym milczeniu, przerywanym tylko chrzęstem zębów i wznoszonymi od czasu do czasu toastami.
źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002
Włoch szybko wziął się !?za remont zaniedbanego obiektu, lecz wkrótce wyszło, że roboty na zamku prowadzone są bez zezwolenia i mają charakter samowoli budowlanych.
źródło: NKJP: (tw): Zamek znowu na sprzedaż, Sztafeta, 2008-07-17
- Weź się za pędzel albo przynajmniej rozrób farby. Pomóż mi nieco
źródło: NKJP: Bohdan Czeszko: Pokolenie, 1951
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. wezmę się
weźmiemy się
2 os. weźmiesz się
weźmiecie się
3 os. weźmie się
wezmą się
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. wziąłem się
+(e)m się wziął
wzięłam się
+(e)m się wzięła
wzięłom się
+(e)m się wzięło
wzięliśmy się
+(e)śmy się wzięli
wzięłyśmy się
+(e)śmy się wzięły
2 os. wziąłeś się
+(e)ś się wziął
wzięłaś się
+(e)ś się wzięła
wzięłoś się
+(e)ś się wzięło
wzięliście się
+(e)ście się wzięli
wzięłyście się
+(e)ście się wzięły
3 os. wziął się
wzięła się
wzięło się
wzięli się
wzięły się
bezosobnik: wzięto się
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. weźmy się
2 os. weź się
weźcie się
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. wziąłbym się
bym się wziął
wzięłabym się
bym się wzięła
wzięłobym się
bym się wzięło
wzięlibyśmy się
byśmy się wzięli
wzięłybyśmy się
byśmy się wzięły
2 os. wziąłbyś się
byś się wziął
wzięłabyś się
byś się wzięła
wzięłobyś się
byś się wzięło
wzięlibyście się
byście się wzięli
wzięłybyście się
byście się wzięły
3 os. wziąłby się
by się wziął
wzięłaby się
by się wzięła
wzięłoby się
by się wzięło
wzięliby się
by się wzięli
wzięłyby się
by się wzięły
bezosobnik: wzięto by się
bezokolicznik: wziąć się
imiesłów przysłówkowy uprzedni: wziąwszy się
gerundium: wzięcie się
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. wzięcie się
wzięcia się
D. wzięcia się
wzięć się
C. wzięciu się
wzięciom się
B. wzięcie się
wzięcia się
N. wzięciem się
wzięciami się
Ms. wzięciu się
wzięciach się
W. wzięcie się
wzięcia się
odpowiednik aspektowy: brać się
-
+ wziąć się + (do CZEGO)+ wziąć się + !?(za CO) -
Zob. wziąć
-
Uznawane za niepoprawne: wziąć się za coś