utwardzić - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

spowodować, że jakiegoś rodzaju powierzchnia, po której ktoś lub coś się przemieszcza, staje się, dla ułatwienia ruchu, jednolita, stabilna i odporna na odkształcenia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA

Budownictwo

czynności związane z budową

CZŁOWIEK I TECHNIKA

Transport

transport lądowy

Połączenia

utwardzić boisko, dojazd, drogę, nawierzchnię, parking, pobocze, podłoże, ścieżkę, teren
utwardzić asfaltem, kamieniami, płytami, tłuczniem

Cytaty

	Pobocza będą utwardzone tłuczniem kamiennym. źródło: NKJP: (SYP): Krótko, Dziennik Polski, 2008-07-03
	Ulicę oddzielono od osiedla pasem zieleni, a uliczki wjazdowe utwardzono asfaltem. źródło: NKJP: Arkadiusz Gancarz; Drżące mury, Dziennik Bałtycki, 2004-08-09
	Do tej pory zasadnicza część ulicy była utwardzona płytami betonowymi. W tej chwili drogowcy [...] kładą nową nawierzchnię [...]. źródło: NKJP: (KZ, STK JPK ZAL): Gazeta Poznańska, 2006-09-28
	W drodze z pola kombajn ziemniaczany ugrzązł w błocie, a starszy pan próbował utwardzić drogę pod jego kołami. źródło: NKJP: Nina Smoleń: Żniwo przed żniwami, Dziennik Łódzki, 2002-06-25

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	utwardzę	utwardzimy
2 os.	utwardzisz	utwardzicie
3 os.	utwardzi	utwardzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utwardziłem +(e)m utwardził	utwardziłam +(e)m utwardziła	utwardziłom +(e)m utwardziło	utwardziliśmy +(e)śmy utwardzili	utwardziłyśmy +(e)śmy utwardziły
2 os.	utwardziłeś +(e)ś utwardził	utwardziłaś +(e)ś utwardziła	utwardziłoś +(e)ś utwardziło	utwardziliście +(e)ście utwardzili	utwardziłyście +(e)ście utwardziły
3 os.	utwardził	utwardziła	utwardziło	utwardzili	utwardziły

bezosobnik: utwardzono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		utwardźmy
2 os.	utwardź	utwardźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utwardziłbym bym utwardził	utwardziłabym bym utwardziła	utwardziłobym bym utwardziło	utwardzilibyśmy byśmy utwardzili	utwardziłybyśmy byśmy utwardziły
2 os.	utwardziłbyś byś utwardził	utwardziłabyś byś utwardziła	utwardziłobyś byś utwardziło	utwardzilibyście byście utwardzili	utwardziłybyście byście utwardziły
3 os.	utwardziłby by utwardził	utwardziłaby by utwardziła	utwardziłoby by utwardziło	utwardziliby by utwardzili	utwardziłyby by utwardziły

bezosobnik: utwardzono by

bezokolicznik: utwardzić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: utwardziwszy

gerundium: utwardzenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	utwardzenie	utwardzenia
D.	utwardzenia	utwardzeń
C.	utwardzeniu	utwardzeniom
B.	utwardzenie	utwardzenia
N.	utwardzeniem	utwardzeniami
Ms.	utwardzeniu	utwardzeniach
W.	utwardzenie	utwardzenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: utwardzony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utwardzony	utwardzony	utwardzony	utwardzone	utwardzona
D.	utwardzonego	utwardzonego	utwardzonego	utwardzonego	utwardzonej
C.	utwardzonemu	utwardzonemu	utwardzonemu	utwardzonemu	utwardzonej
B.	utwardzonego	utwardzonego	utwardzony	utwardzone	utwardzoną
N.	utwardzonym	utwardzonym	utwardzonym	utwardzonym	utwardzoną
Ms.	utwardzonym	utwardzonym	utwardzonym	utwardzonym	utwardzonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utwardzeni	utwardzeni	utwardzone	utwardzone
D.	utwardzonych	utwardzonych	utwardzonych	utwardzonych
C.	utwardzonym	utwardzonym	utwardzonym	utwardzonym
B.	utwardzonych	utwardzonych	utwardzonych	utwardzone
N.	utwardzonymi	utwardzonymi	utwardzonymi	utwardzonymi
Ms.	utwardzonych	utwardzonych	utwardzonych	utwardzonych

odpowiednik aspektowy: utwardzać

Składnia

+

utwardzić

+

CO + CZYM

Pochodzenie

Zob. twardy